تهیه مالچ و بذرهای ویژه کاهش خشکسالی با همکاری دانشگاه‌ها

فرود شریفی در خصوص وضعیت خشکسالی کشور گفت: بی‌نظمی رژیم بارندگی به همراه خشکی ذاتی اقلیم در کشور، باعث افزایش ریسک خشکسالی در ایران شده‌ به همین سبب هر ساله بخش‌هایی از این کشور پهناور، درگیر خشکسالی شده و آسیب‌های اقتصادی زیادی از این پدیده، به کشور وارد می‌‌شود.

وی با بیان این که خشکسالی به چهار دسته هواشناسی، هیدرولوژیکی، کشاورزی و اقتصادی- اجتماعی تقسیم می‌شود، افزود: سابقه مطالعات موجود نشان می‌‌دهد كه در اغلب سال‌ها پدیده خشكسالی برخی نقاط و یا حتی كل كشور را در بر گیرد.

شریفی اظهار داشت: تشخیص زمان آغاز و خاتمه خشکسالی در هر یک از چهار دسته فوق مساله بسیار مشكلی است اما اصولا زمان آغاز خشکسالی به تعریف مورد استفاده در هر دسته وابسته است.

وی ادامه داد: بدیهی است كه زمان شروع خشكسالی‌ها با توقف آخرین بارش مفید آغاز نمی‌شود، بلكه ممكن است تا زمان اتمام ذخیره رطوبت خاک به طول انجامد، ولی در کل، زمان آغاز خشکسالی زمانی است كه ذخیره رطوبتی چه در محیط خاک (خشکسالی كشاورزی) و چه در مخازن آبی (خشکسالی هیدرولوژیک) خاتمه یافته باشد.

عضو ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش محیط زیست با بیان این که انتهای خشکسالی نیز مساله قابل توجهی محسوب می‌شود، گفت: گرچه پیش‌بینی‌ها در سال جاری، بهبود روند خشکسالی را نشان می‌دهند، اما این مشکل کماکان بر برخی مناطق کشور مستولی است.

وی خاطر نشان کرد: در صورتي كه كمبود و يا نبود بارندگی ادامه پيدا كند و خشكسالی هواشناسی تداوم يابد، موجب بروز خشكسالی هيدرولوژيكی در کشور می‌شویم كه در آن حجم آب‌های سطحی به حد قابل توجهی كاهش می‌يابد، به‌طوری‌ كه تغذيه آب‌های زيرزمينی را نيز با محدوديت روبه‌رو کرده و سطح آب‌های زيرزمينی نيز افت پيدا می‌کنند. در نهایت می‌توان گفت از خشکسالی آب‌های زیرسطحی به خشکسالی آب‌های زیرزمینی رسیده‌ایم.

وی گفت: كاهش سطح آب‌های زير زمينی از آخرين اثرات زنجيره يک خشكسالی هواشناسی است. تجديد و يا جبران كمبود حجم آب‌های زيرزمينی نيز به زمان طولانی‌تری نياز دارد كه تنها در تر‌سالی‌های بلندمدت رخ می‌دهد.

وی افزود: آبخیزداری، آبخوانداری و سدهای زیرزمینی، استفاده از محلول‌های کاهش‌دهنده مصرف آب، استفاده از بذر مقاوم و متحمل به خشکی، استفاده از آب شور به صورت شورورزی یا نمک‌زدایی و استفاده از پساب تصفیه شده، تنظیم تاریخ کاشت و برداشت و کوتاه کردن دوره برداشت، مديريت آب در مزرعه از بهترين و اقتصادی‌ترين روش‌ها برای جلوگیری از خشکسالی هستند.

به گفته شریفی صرفه‌جویی در مصرف آب، افزايش راندمان آب مصرفی، كاهش تلفات آب با كاهش ضايعات محصولات، اصلاح الگوی بهره‌برداری و معرفی بهره‌برداری بهینه از آب و زمین به نحوی که بازده اقتصادی بالاتری حاصل شود، برای جلوگیری از خشکسالی در کشور مناسب هستند.

وی افزود: همچنین کاهش تبخیر از سطح اراضی و مزارع، استفاده از مالچ‌های زیستی، هرس و استفاده از ابرجاذب‌ها و ده‌ها روش دیگر آزمون شده می‌توانند به رفع خشکسالی کمک کند.

شریفی اظهار داشت: ستاد توسعه فناوری آب، خشکسالی، فرسایش محیط زیست معاونت علمی و فناوری در حد ظرفیت‌های موجود با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی داخلی و خارجی مبادرت به تهیه و معرفی مالچ‌های مختلف، بذر و نهال مناسب، ماسک و فیلترهای انفرادی و اجتماعی و آزمایش کارایی آن‌ها کرده و نتایج آن را در اختیار مسئولان مربوطه قرار داده است.

به گفته وی، در اقدامات آتی نیز بی‌تردید ستاد در کنار مجریان امر خواهد بود و متناسب با اقدامات، پشتیببانی لازم را بعمل می‌آورد.