بازار تهران با وسعت 110هكتاري تا سال‌ها محل كسب و كار و البته زندگي بسياري از تهراني‌ها بود. حتي زندگي كردن در بازار تا 2دهه قبل نيز رواج داشت و به‌خصوص در قسمت‌هاي جنوبي بازار چون بازار عباس‌آباد، گذر لوطي صالح و مولوي اهالي بسياري سكونت داشتند. هنرستان حافظ نيز تا 2دهه قبل در بازار فعاليت داشت و دانش‌آموزان آن هر روز با رفت‌وآمد خود حال و هواي بازار را تغيير مي‌دادند. اين در حالي است كه جاذبه‌هاي اقتصادي بازار موجب شده است تا اين محله تاريخي تهران در سال‌هاي اخير تبديل به يكي از محله‌هاي عجيب شهر شود. درحالي‌كه بازار تهران در ساعات روز و فعاليت اقتصادي يكي از متراكم‌ترين محدوده‌هاي شهر است در ساعات شب تقريبا خالي از سكنه است و غيراز نگهبانان و سرايدارهاي سراهاي بازار كسي در اين محدوده 110هكتاري از شهر سكونت ندارد.
اين امر تأثيرات خود را روي محله‌هاي اطراف بازار نيز گذاشته و موجب شده است حتي محله‌هاي اطراف بازار نيز جاذبه‌اي براي سكونت شهروندان نداشته باشد. در چنين شرايطي طرح انضباط شهري از سوي شهرداري تهران در دستور كار قرار گرفته است تا با اجرايي شدن بتواند دوباره زندگي، امنيت و آسايش را براي ساكنان در منطقه 12تهران به‌دنبال داشته باشد. محمد سالاري، رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي اسلامي شهر تهران درباره منطقه 12اعتقاد دارد كه هسته اوليه تهران، دچار مردگي شده است. وي اجراي طرح انضباط شهري در منطقه 12در راستاي اصلاح وضعيت كنوني را از سوي شهرداري تهران به فال نيك مي‌گيرد و مي‌گويد: «سبك معماري منطقه 12، از قدمت هزاران ساله برخوردار است، هرچند امروز نياز به بازنگري و اصلاح در بسياري از موارد و به‌ويژه در بعد منظر شهري دارد، اما اميدوارم با ورود و اجراي طرح انضباط شهري در حصار ناصري پايتخت، در كمتر از 2سال آينده، شاهد بازگشت حيات شهروندي به اين منطقه باشيم؛ چرا كه با بازگردانده شدن حيات شهري به اين منطقه شاهد خواهيم بود كه انضباط و آرامش در دل پايتخت شكل مي‌گيرد كه مي‌تواند موجبات آرامش در ساير مناطق را نيز فراهم آورد.»
ايرج رهبر، عضو هيأت مديره انجمن انبوه سازان استان تهران هم اجراي طرح انضباط شهري را فرصتي براي منطقه بازار و بازگشت حيات اجتماعي و زندگي شهري در اين منطقه اصيل تهران مي‌داند و مي‌افزايد: «در تمامي كشورهاي توسعه يافته شاهد آن هستيم كه يك منطقه به‌عنوان هسته شهر درنظر مسئولان قرار مي‌گيرد و سپس نوسازي و ساماندهي مي‌شود تا به اصلي‌ترين قطب گردشگري بدل شود؛ قطبي كه هويت شهر را در دل خود جاي داده و با هدف احياي سنت‌ها نه‌تنها به شهروندان بلكه به ساير كشورها نيز شناسانده مي‌شود. بازار تهران نيز اين ظرفيت را دارد تا به قطب گردشگري تهران تبديل شود و اين مهم نيز از مسير اجراي طرح‌هايي همچون طرح انضباط بخشي به منطقه 12، امكان پذير است.
- خروج سكنه از منطقه12 عامل ناامني
مدير دبيرخانه شوراي‌عالي نظارت بر توسعه شهري تهران خروج سكنه از منطقه12 را عامل اصلي ناامني در اين منطقه عنوان كرد. انوشيروان ناصر مستوفي با بيان اينكه با ايجاد حس تعلق در بافت بازار مي‌توان به بازگشت شهروندان براي زندگي در آن منطقه اميدوار شد، گفت: ساكن شدن شهروندان در منطقه12 نيازمند يكسري خدمات پشتيبان است كه متأسفانه اين خدمات براي اين منطقه فراهم نشده است. وي افزود: اقدامات تنبيهي صورت گرفته در سال‌هاي بسيار دور در منطقه12 باعث شده جمعيت از اين منطقه كوچ كند. همچنين وجود بازار در اين قسمت از پايتخت نيازمند خدمات پشتيبان نظير بارانداز و انبار بوده كه انجام نشده است و باعث شده بسياري از خانه‌هاي اطراف بازار به انبار تبديل شود. مستوفي تأكيد كرد: براي بازگشت شهروندان و ساكن شدن در آن منطقه بايد اقدامات كوتاه‌مدت، ميان‌مدت و بلندمدت انجام داد.
مدير دبيرخانه شوراي‌عالي نظارت بر توسعه شهري تهران با اشاره به اقداماتي كه در كوتاه‌مدت مي‌توان براي حل مشكلات بافت بازار انجام داد، گفت: اقدامات اين مرحله بايد سريع، قابل دسترس، داراي قابليت نمايش در راستاي فرهنگ‌سازي و تشويق و ترغيب شهروندان براي رجوع به بافت تاريخي باشد. وي با اشاره به اقدامات ميان‌مدت كه در بازه زماني يك تا 3سال انجام مي‌گيرد، خاطرنشان كرد: اين مرحله به بودجه بيشتري براي پروژه‌هاي محرك توسعه، ازجمله ترميم بناها، تغيير كاربري مكان‌هاي خاص و ايجاد فضاهاي فرهنگي نياز دارد كه البته شهرداري تهران در 2سال گذشته اقدامات مطلوبي در اين خصوص انجام داده است. دبير شوراي راهبردي شهرسازي و معماري مركز مطالعات و برنامه‌ريزي شهر تهران تأكيد كرد: معتقدم خوب است به جاي اقدامات تنبيهي مانند طرح ترافيك، اقدامات تشويقي مانند كاهش هزينه صدور پروانه مسكوني و معافيت از پرداخت عوارض در محدوده مركزي شهر مورد توجه قرار گيرد. وي با بيان اينكه اقدامات بلندمدت نيازمند زمان و فرهنگ‌سازي است، تصريح كرد: اين اقدامات بودجه بيشتري را به‌خود اختصاص مي‌دهد و لازم است طي مدت زمان 3 تا 10ساله انجام شود. مدير دبيرخانه شوراي‌عالي نظارت بر توسعه شهري تهران افزود: اقدامات بلندمدت شامل تغييرات در كاركرد و تغيير كاربري در بازار و اطراف آن، گسترش افقي بازار و محدوده آن در بافت متصل، استفاده از كاركرد مشاغل خرده‌فروشي - مشاغلي كه به افراد محلي خدمات رساني مي‌كند - است.
- طرح انضباط شهري امنيت شهر و شهروندان را به‌دنبال دارد
نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي نيز با بيان اينكه طرح انضباط شهري طرحي در راستاي حفظ امنيت شهر و شهروندان است، گفت: اجراي موفقيت آميز اين طرح رضايت مردم را در پي خواهد داشت. احمد توكلي با بيان اينكه در ضرورت عملياتي شدن طرح انضباط شهري شهرداري تهران در منطقه12 هيچ شك و شبهه‌اي وجود ندارد، تصريح كرد: نشاط و شادابي و پيشرفت كشور در گرو شادابي شهروندان است و اين امر محقق نمي‌شود مگر با رعايت نظم و انضباط شهري.
وي با اشاره به اينكه از زماني كه بلديه در ايران شكل گرفت جمع‌آوري متكديان مورد توجه بوده است، افزود: ساماندهي آسيب‌ديدگان اجتماعي منجر به ارائه جلوه زيباتري از شهر خواهد شد. نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه با گسترش شهرها روزبه‌روز آسيب‌هاي اجتماعي نيز گسترش يافته است، افزود: از طريق انضباط شهري مي‌توان خطرات و آسيب‌هاي اجتماعي را به حداقل رساند. توكلي طرح انضباط شهري شهرداري تهران را طرحي در راستاي حفظ امنيت شهروندان تهراني برشمرد و گفت: از شهرداري تهران به‌خاطر اجراي اين طرح تشكر مي‌كنيم چراكه اين طرح، منجر به آرامش و رضايت شهروندان مي‌شود. وي ادامه داد: اميدواريم اين طرح با جديت پيگيري شود چراكه ضمن شادابي و نشاط شهروندان توسعه و پيشرفت شهر تهران را در پي خواهد داشت.
نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي با اشاره به اينكه زندگي شهرنشيني قواعد خاص خود را دارد، بيان داشت: اگر آداب زندگي شهرنشيني رعايت نشود افراد نه‌تنها به‌خود بلكه به ديگران نيز آسيب وارد خواهند كرد. وي با اشاره به ابعاد منفي و مثبت رفتار افراد تصريح كرد: هراندازه نظم و انضباط شهري رعايت شود به همان اندازه آثار مثبت رفتارها شهروندان رادر شهر شاهد خواهيم بود و به تبع آن آثار منفي در جامعه كاهش مي‌يابد.
نظر شما