هيتلر، با همين ترفندها توانست نيروي محركه يك جنگ جهاني بزرگ را تأمين كند. بعدها براساس همين گفته او تكنيك «دروغ بزرگ» به‌عنوان يكي از تكنيك‌هاي زبان اقناع در حوزه ارتباطات جاي خودش را باز كرد. دروغ‌هاي بزرگ براساس آمال و آرزوهاي ما ساخته و پرداخته مي‌شوند و گاهي آنقدر فضاسازي‌هاي رسانه‌اي آن را تحكيم مي‌كنند كه ممكن است از خودمان بپرسيم «مگه ميشه دروغ باشه؟»
يكي از كلاسيك‌ترين مثال‌ها براي اين تكنيك رسانه‌اي ماجراي سفر انسان به كره‌ماه است. در بحبوحه جنگ سرد و پس از موفقيت‌هاي فضايي روس‌ها و ساختن اسطوره‌اي به نام يوري گاگارين چه چيزي به اندازه پاي گذاشتن انسان روي كره‌ماه مي‌توانست آمريكايي‌ها را از رقيب خود پيش بيندازد؟ از آن سفر كذايي تنها يك فيلم موجود است كه نيل آرمسترانگ با لباس فضايي از سفينه پياده مي‌شود و كره‌ماه را فتح مي‌كند. شايد نيم قرن پيش براي مردم آن روزگار قابل باور نبود اما با توجه به پيشرفت‌هاي شگرف كنوني در صنعت فيلمسازي آيا آن فيلم كذايي نمي‌توانست در يك استوديوي فيلمسازي ضبط شده باشد؟ حالا ما به واقعيت داشتن يا نداشتن اين ماجرا كاري نداريم. مهم اين است كه مردم آن روزگار به‌دليل فضاي سنگين رسانه‌اي اصلا قادر نبودند چيزي را برخلاف اين موضوع بپذيرند. دروغ‌هاي بزرگ هميشه همينطور عمل مي‌كنند. ما تا زماني كه در آن فضاي اشاعه و ترويج دروغ قرار داريم نمي‌توانيم چيزي برخلاف آن را تصور كنيم. شايد به اين دليل كه خلافِ آن دروغ بزرگ براي ما به شيريني خود آن دروغ نيست...
حالا با اين توضيحات بياييد به ورزشگاه تبريز برويم؛ بازي بزرگ و هيجان انگيز تراكتورسازي و نفت. 15دقيقه پاياني بازي است. همه‌‌چيز به نقطه مساوي رسيده و جام قهرماني از كف پريده؛ چيزي كه نه خوشايند بازيكنان است و نه مطلوب مربيان و يكصدهزار تماشاگر پرشور. اما فضا براي گفتن يك دروغ بزرگ مساعد است. چه‌كسي حاضر است چيزي برخلاف آن را بپذيرد؟ همه آنهايي كه در آن ورزشگاه حضور داشتند، چه در زمين بازي و چه روي سكوها آن دروغ بزرگ را به راحتي باور كردند. برخي‌ها شايد خواستند و نتوانستند و خيلي‌ها احتمالا نخواستند كه منابع ديگر اطلاعاتي را براي راستي‌آزمايي اين دروغ بزرگ بررسي كنند. همه وقتي به حقيقت دست يافتند كه ديگر همه «بازي» تمام‌شده بود.
آيا فكر مي‌كنيد همه بازي‌ها مثل يك مسابقه فوتبال هستند؟ همه ما در طول زندگي‌مان توي ورزشگاه‌هاي زيادي حضور داريم كه فضا در آنجا براي گفتن يك دروغ بزرگ كاملا مهياست. پيش از آنكه «بازي» تمام شود، ببينيد كه آيا سال‌ها اسير يك دروغ بزرگ نشده‌ايد؟
نظر شما