به موازات مذاكرات وين و ژنو شاهد ادامه همكاري‌هاي سازمان انرژي اتمي ايران با كارشناسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هستيم؛ روندي كه مي‌تواند شرايط لازم براي دستيابي به توافق فراگير را امكان پذير سازد. توافق هسته‌اي بخشي از راهبرد ديپلماتيك ايران براي پايان دادن به تحريم‌ها، شفاف‌سازي هسته‌اي و اعتماد‌سازي بين‌المللي محسوب مي‌شود. دولت روحاني تلاش دارد تا از اين طريق به محدوديت‌هاي اقتصادي اعمال شده عليه ايران پايان داده و به اين ترتيب زمينه‌هاي لازم براي سامان‌بخشيدن به سياست خارجي و همكاري‌هاي ايران با نهادهاي اقتصاد بين‌الملل را امكان پذير سازد.در پايان مذاكرات هسته‌اي توضيح دقيقي درباره موضوع مذاكرات و نتايج حاصل از آن ارائه نشده است.
درحالي‌كه رويكرد ريابكوف و مصاحبه وي با مراكز رسانه‌اي بيانگر اين نكته است كه مذاكرات در سطح وزير خارجه و معاون وزير خارجه پايان يافته است. ريابكوف معاون وزير امور خارجه روسيه بر اين باور است كه در شرايط موجود بايد رهبران سياسي كشورها درباره آينده مذاكرات و تصميمات نهايي، اتخاذ رويه كنند.بيان چنين رويكردي از سوي ريابكوف به مفهوم آن است كه كشورهاي جهان غرب تلاش دارند تا بار ديگر زمينه انعطاف پذيري فزاينده را در ايران به‌وجود بياورند. از آنجا كه مرزبندي و تصميم‌گيري سياست هسته‌اي ايران توسط شوراي‌عالي امنيت ملي و مقام معظم رهبري انجام مي‌گيرد، به همين دليل قبل از آغاز مذاكرات دور نهم ايران و اتحاديه اروپا، ضرورت دارد در نهادهاي راهبردي ايران در خصوص شرايط مطرح شده درباره قابليت‌هاي ابزاري ايران تصميم‌گيري شود.
لازم به توضيح است كه خطوط قرمز ايران در حوزه فعاليت هسته‌اي ادامه روند غني‌سازي، بهره‌گيري از سانتريفيوژهاي نسل جديد و ادامه تحقيق و توسعه در چارچوب نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي است.
دور هشتم مذاكرات به مفهوم پايان مذاكرات تلقي نمي‌شود بلكه كشورهاي اتحاديه اروپا، روسيه و چين تلاش دارند حلقه آغازين توافق هسته‌اي كه در قالب طرح اقدام مشترك تنظيم و در 24نوامبر2013 با موافقت وزراي خارجه كشورهاي 1+5 و ايران نهايي شد، ادامه يابد. حلقه اول توافق ايران و 1+5 را بايد بي‌اثر‌سازي قابليت راهبردي و ذخاير هسته‌اي ايران دانست؛ روندي كه زمينه‌هاي لازم براي اكسيدسازي اورانيوم غني شده و درنهايت تبديل آن به سوخت 4/5 درصد را به‌وجود آورده است. چنين توافقي به مفهوم آن خواهد بود كه ذخاير ايران كارآمدي راهبردي خود را از دست مي‌دهد و در مرحله دوم اين هدف پيگيري شده است كه قابليت ايران براي غني‌سازي اورانيوم محدود شده و زمينه‌هاي بهينه‌سازي قابليت ايران كاهش يابد.
روند مذاكرات هسته‌اي با هدف پايان دادن به تحريم‌ها انجام گرفته است. رياست محترم جمهوري در سخنان رسانه‌اي خود در هفته گذشته اظهاراميدواري كردند كه مذاكرات هسته‌اي به توافق نهايي منجر شود و زمينه براي پايان دادن به تحريم‌هاي اقتصادي به‌وجود آيد. چنين رويكردي به مفهوم آن است كه ايران تلاش دارد تا سياست موازنه هسته‌اي و پايان دادن به تحريم‌ها را پيگيري كند. تحقق اين امر نيازمند آن است كه جهان غرب نسبت به قدرت راهبردي ايران واقف باشد. برخي پژوهشگران بر اين اعتقادند كه موافقتنامه 24نوامبر2013 در قالب طرح اقدام مشترك هيچ‌گونه قابليت معطوف به قدرت و نفوذ را براي ايران به‌وجود نياورده است. مي‌توان بر اين موضوع تأكيد داشت كه جهان غرب در انتظار انعطاف جديد از سوي ايران است. هنوز مشخص نيست كه چنين انعطافي چه تأثيري در قابليت هسته‌اي ايران يا روند پايان دادن به تحريم‌هاي اقتصادي جهان غرب عليه ايران به‌جا خواهد گذاشت؟
نظر شما