اگر خداحافظ زبان (نام ديگر فيلم: وداع با كلام) اين آخرين ساخته‌ي ژان لوگ گدار در 40 سال پيش اكران مي‌شد؛ بدون شك سروصداي زيادي به پا مي‌كرد. اما روايت فيلم آخر او براي حال و هواي كنوني سينما اصلا مناسب نيست. چنانچه در كن 67 نيز كسي فيلم را جدي نگرفت.فيلمي كه 70 دقيقه زمان دارد و نه داستانك‌هاي مشخصي دارد و نه قرار است تصاوير پراكنده‌اش كه با بازي هنرپيشه هاي غيرحرفه‌اي شكل گرفته به نظم و انسجام خاصي‌برسد و حداقل واگويه‌اي حتي براي تماشاگر داشته باشد.
در خداحافظ زبان؛در برخي نماها؛ تماشاگر ممكن است يك داستان عاطفي را تشخيص‌دهد و دلبستگي زن و مردي به يكديگر بدون اينكه زبان مادري‌شان يكي باشد؛ ابتدا به ساكن برايش جلوه‌گري كند؛ اما نتيجه واقعا بي ربط است.
خداحافظ زبان رگه‌هاي آشكاري از موج نوي سينماي فرانسه دارد؛ نهضتي كه هم اكنون تمام سردمدارانش مانند فرانسوا تروفوي فقيد و دوست داشتني در سينه قبرستان با افتخار خوابيده‌اند. سينماي متعلق به موج نو رسالتش را در سالهاي پاياني دهه 50 تا اواسط دهه 60 انجام داد. اينكه گودار خواسته باشد هنوز با تكيه برآرمانهاي نيم قرن پيش چيزي بسازد نتيجه‌اش دلسردي هرچه بيشتر دوستدارانش است.
"فيلم سوسياليسم" محصول 2010 اثر ماقبل گودار نيز مانند همين خداحافظ زبان سرشار از انگاره‌هاي گوداري بود. "فيلم سوسياليسم" اگرچه در كن 2010 اكران شد اما نظرها را جلب نكرد. همين اتفاق براي آخرين ساخته‌اش "خداحافظ زبان روي داده است.
البته گودار هنوز امضاي خودش را دارد. يعني اگر تماشاگر با سينماي او آشنا باشد؛ لازم نيست منتظر تيتراژ بماند. در خداحافظ زبان در همان نماهاي ابتدايي پي‌مي‌بريد آن آقايي كه پشت دوربين است قريب به يقين خود گودار است.
داستان فيلم به زعم گودار؛ در باره اين مهم است؛ كه زبان مي‌تواند هيچ نقشي در زندگي انسان نداشته باشد. در فيلم او داستان عشق هم قرار است روايت شود. دلباختن يك زن و مرد به هم كه دست برقضا زبان مشتركي ندارند. اما اين روايت چنان مغشوش‌است كه يك سگ عامل جلب اشتراكات بين اين دو مي‌شود.
نماهاي مقطع در همان شروع فيلم ارائه مي‌شود. موسيقي غيرمرتبط شنيده مي‌شود. يك دوجين نويسنده شهير بوسيله كتابهايش در قاب گودار قرار مي‌گيرند و يك سگ هم در اين گيرودار وجود دارد. سكانس طولاني 9 دقيقه‌اي از يك سگ كه اين طرف و آن طرف مي‌پلكد.احتمالا اين سگ براي گودار خيلي مهم بوده كه در پوستر اختصاصي فيلم نيز او را به عنوان تنها كاراكتر مشاهده مي‌كنيم. اين سگ قرار بوده همان ضلع سوم معصوم عشق داستان باشد.
آنچه در خداحافظ زبان مي‌بينيم؛ پراكنده است. سازنده نيز گودار است.اما هرچه از زمان فيلم بيشتر مي‌گذرد بيشتر پي مي‌بريد كه اين فيلم هيچ تناسب و سنخيتي با سينماي داستاني ندارد.
گفتگوهاي فراواني خارج از قاب مي‌شنويد. اما در نماهاي فيلم چيز ديگري مي‌بينيد. گودار بازهم به مانند هميشه يك نماي طولاني مستراح و چندين‌نماي بي ربط از دختران در فيلمش دارد. ديالوگ‌ها تقريبا بي ربط هستند و هركس براي خودش مي‌چرخد. تنها مي‌ماند اين حرف كه ايكاش اين آخرين فيلم گودار نباشد.
Goodbye to Language
نويسنده و كارگردان: ژان لوك گدار؛ بازيگران: هيلوسي گودت؛جسيكا اريكسون؛كامل عبدلي؛ريچارد شواليه ير؛الكساندر پايتا؛ زمان فيلم:70 دقيقه؛ محصول 2013 فرانسه و سوئيس
نظر شما