اكنون در داخل عراق نگاه‌ها به كردها و اهل سنت دوخته شده كه در دولت جديد به چه شيوه‌اي مشاركت و تعامل خواهند داشت و اينكه آيا حيدرالعبادي خواهد توانست ناسازگاري‌ها در بدنه سياسي و اجتماعي عراق را فرونشاند؟ با توجه به ساختار جغرافيايي، قومي و مذهبي عراق دولت جديد اين كشور نيز همچون دولت‌هاي قبلي پس از سرنگوني رژيم بعث ائتلافي خواهد بود و انتظار مي‌رود كه پست‌هاي وزارتي مبتني بر وزن سياسي و جمعيتي گروههاي عراق تقسيم شود. در نگاه واقع‌گرايانه به صحنه سياسي عراق بيان ديدگاه‌هاي متعارض 2گروه عمده كرد و اهل سنت عراق در ساختار حكومتي مهم است.
با آنكه اين دو گروه از مخالفان جدي مالكي بودند و اكنون نسبت به روي كار آمدن شخصيتي مانند العبادي خرسند هستند اما اين واقعيت را نمي‌توان ناديده‌گرفت كه دامنه مطالبات و خواسته‌هاي اين دو گروه و همسان و همسو كردن آنها با ديدگاه و نظرات نخست‌وزير جديد دشوار است. چه آنكه در همين آغاز رايزني‌هاي العبادي با گروههاي سياسي، برخي رهبران اهل سنت خواسته‌هايي مطرح كرده‌اند كه ممكن است به اصطكاك سياسي منجر شود.
در پرده ديگر، كردها نسبت به ماده ۱۴۰ قانون اساسي، چگونگي برداشت از منابع انرژي و تعيين سرنوشت مناطق مورد منازعه مطالباتي دارند كه اكنون زير خاكستر بحران امنيتي برآمده از حضور داعش در نقاط مرزي نزديك به كردها پنهان مانده است. بنابراين حيدر العبادي در مسيري جديد و آزموني نو براي به هم رساندن ديدگاه‌هاي متعارض گروههاي عراقي قرار دارد. مشخص است كه اگر گروههاي عراقي به اجماع ملي و سياسي بر سر تشكيل دولت و تقسيم پست‌هاي وزارتي نرسند، عراق همچنان كانون كشمكش‌هاي بي‌حاصل گروه‌ها خواهد شد؛ كشمكشي كه به اعتقاد بسياري از تحليلگران توان عراق را در مواجهه با مشكلات امنيتي تحليل برده است.
در عرصه منطقه‌اي حمايت كشورهاي همسايه عراق و به‌ويژه عربستان سعودي و تركيه از شرايط جديد سياسي اين كشور قابل تأمل است. چرا كه اين دو كشور در تنش‌هاي چند سال گذشته در داخل عراق نقش اصلي را داشته‌اند و سياست روابط دولت با دولت را به روابط دولت با گروه‌ها تقليل داده‌اند. همين مسئله گسل‌هاي بحران در عراق را ملتهب كرد. با توجه به شرايط موجود سياسي و امنيتي عراق، همفكري و اجماع گروه‌ها در تشكيل دولت جديد نه‌تنها فرايند سياسي را در عراق تقويت مي‌‌كند بلكه پشتوانه مهمي براي پيشبرد اولويت اول دولت العبادي در برقراري امنيت خواهد بود. در اين ميان حمايت‌هاي واقعي منطقه و بين‌المللي از دولت جديد عراق مي‌تواند اين كشور را از اين گذرگاه پرسنگلاخ و دشوار عبور دهد.
- كارشناس مسائل خاورميانه
نظر شما