در میانه جشنواره، بازار اظهارنظرها اما حسابی گرم شده و از داوران قدیمی و هیأت انتخاب فیلم تا بازیگر و فیلمبردار همه و همه در گوشه و کنار سالن‌های شلوغ سؤال‌های تلفنی را پاسخ می‌دهند یا حضوری چند لحظه صرف حرف زدن درباره جشنواره و سینما می‌کنند.
امید بدون تلخی
«از دولت می‌خواهم به فیلم‌هایی که سیاه‌نمایی می‌کنند براساس شعار تدبیر و امید جایزه ندهد.» این مهم‌ترین بخش از حرف‌های داور سال گذشته جشنواره فیلم فجر است. اظهارنظر ابراهیم فیاض اینگونه ادامه یافته است: بسیاری از فیلم‌های واقعگرا ضد‌امیدند. امسال داوران جشنواره فیلم فجر متأسفانه همه سینمایی هستند. این یک اشتباه است. باید در میان این فیلمسازان از منتقدان و دیگر افراد دانشگاهی و اهل فکر هم وجود داشته باشد. فیاض درباره اینکه دولت باید چه کاری انجام دهد پیشنهاد کرد: شعار تدبیر و امید یعنی اینکه دولت فیلم‌هایی را که سیاه‌نمایی می‌کنند به جشنواره راه ندهد یا به‌عنوان برگزیده از آنها تقدیر نکند. اگر امید نباشد دیگر تدبیری وجود ندارد.
هم‌اکنون سینمای دیگر کشورها مثل آلمان به سوی فضاهای روشن و شاد رفته و شما در فیلم‌های پلیسی آنها می‌توانید کلیسا را ببینید درصورتی که فیلم‌های پلیسی قبلا فضای تیره و تار و سیاه‌نما داشتند. این مدرس دانشگاه تهران در ادامه فیلم‌های اصغر فرهادی را از همین نوع دانست و گفت: سینمای فرهادی نگاه سیاه و تاریک دارد و می‌خواهد ویرانگری کند. بعد آن طرف هم که دوست دارد ویرانی‌های ما را ببیند به این فیلم‌ها جایزه می‌دهد. شما به فیلم‌های داریوش مهرجویی نگاه کنید؛ در فیلم‌های قبلی او مثل پری و هامون سیاه‌نمایی وجود داشت ولی در فیلم‌های اخیر امید به‌شدت زیادشده است. گرچه روشنفکران این فیلم‌ها را دوست ندارند چون می‌خواهند مهرجویی سیاه‌نمایی کند.
انتقاد انتخابگر
از سوی دیگر، از تازه‌ترین حرف‌های عضو هیأت انتخاب جشنواره سی و دوم فیلم فجر هم نمی‌توان آسان گذشت. علی معلم با اشاره به اینکه اکران سال آینده سینمای ایران وضعیتی نگران‌کننده خواهد داشت به فارس گفت: فکر نمی‌کنم بیش از 10درصد فیلم‌های امسال قابلیت برقراری ارتباط گسترده با مخاطب را داشته باشند. علاوه بر اینکه فیلم‌ها در تولید به مخاطب فکر نکرده‌اند حتی بیشتر برآمده از سلایق و نظر فیلمساز هستند. گویی تنها در خلوت فیلمساز به آنها فکر شده و گروه‌های سنی جامعه و طبقه متوسط در سینما فراموش شده‌اند. این تهیه‌کننده سینما ادامه داد: بخشی از موضوع درنظر نگرفتن مخاطب به‌دلیل سفارشی بودن است و اینکه اصولاً فیلم‌ها به مردم پاسخگو نیستند بلکه به افراد دیگری و ارگان‌ها پاسخگو هستند.
بهترین فرصت برای شناختن اسلام
ویتوریو استورارو فیلمبردار سرشناس ایتالیایی برنده 3جایزه اسکار به لطف همکاری با بزرگانی چون برناردو برتولوچی و فرانسیس فورد کوپولا آثاری ماندگار به تصویر کشیده و حالا مهمان ویژه بخش بین‌الملل جشنواره فجر است. او درباره همکاری در تولید فیلمی با موضوع زندگی پیامبر اسلام به ایسنا گفت: وقتی مجید مجیدی برای فیلم «محمد(ص)» به من پیشنهاد همکاری داد، با هدف شناختن سینمای ایران و جنبه فرهنگی دنیای اسلام به ایران آمدم. مطالعه کتابی درباره زندگی حضرت محمد(ص) و اشتیاق فراوان برای به تصویر کشیدن زندگی پیامبر انگیزه اصلی من برای همکاری با مجیدی بود. برای رسیدن به بهترین نتیجه باید فیلم را در محیط مناسب ساخت. «آخرین امپراتور» را نمی‌شد جایی غیراز چین ساخت و فیلم زندگی حضرت محمد(ص) هم باید در یک کشور اسلامی ساخته شود.
چند جمله از بازیگران چ
مهدی سلطانی سروستانی که از ستاره‌های فیلم «چ» ابراهیم حاتمی‌کیاست، درباره موضوع سیاه‌نمایی فیلم‌ها و سر دادن شعار امید گفت: من معتقدم هنرمند آینه جامعه اکنون خود و متاثر از واقعیت‌های پیرامون است. از این‌رو بخشی از فیلم‌هایی را که در مواقع مختلف تولید می‌شوند نمی‌شود سیاه‌نمایی خواند و هنرمند سازنده‌اش را سیاه‌نما نامید. سلطانی پروژه «چ» را هم اثری مفید برای ایران و ایرانی دانست و افزود: چ مخاطب را به عقل‌گرایی، صلح و امیدواری دعوت می‌کند و می‌گوید همیشه جنگ باید آخرین گزینه باشد چرا که پیامد جنگ جز ویرانی نخواهد بود.
بابک حمیدیان هم درباره نقش خود در چ گفت: من شبیه این نقش را دیگر بازی نخواهم کرد چون عادت ندارم شبیه نقش‌های گذشته شوم اما همیشه آرزو می‌کنم در فضاهای ویژه و خاص که به‌شدت سینمای سختی است، به ایفای نقش بپردازم. هم سینمای جنگ را به‌شدت دوست دارم هم ژانری که در فیلم رستاخیز آقای احمدرضا درویش تجربه کردم. هردوی این نقش‌هایی را که در چ و رستاخیز بازی کردم دوست دارم و آنها قابل مقایسه نیستند.
