نگرانی‌ای که به استخرها محدود نمی‌ماند و به کانل‌های آب و رودخانه‌ها و جوی‌های آب هم گسترش می‌یابد.
تقریباً تمام کارشناسان هم عقیده‌اند که استفاده از استخرهای عمومی، در صورتی که بهداشت فردی رعایت شود، مشکل خاصی برای استفاده‌کنندگان پیش نخواهد آورد، اما عواقب شنا در حوضچه‌ها و مکان‌هایی که امکان گندزدایی و ضدعفونی در آنها وجود ندارد مشخص نیست.
همچنان‌که همیشه افرادی وجود دارند که برای کسب سود بیشتر سلامت دیگران را به خطر می‌اندازند و بنابراین ممکن است استخرهایی وجود داشته باشند که صاحبان آنها نکات بهداشتی را رعایت نکنند و مشکلاتی را برای استفاده‌کنندگان به وجود آورند که در این موارد، خود استفاده‌کنندگان بهترین بازرسان بهداشتی محسوب می‌شوند.
رطوبت و گرما، ترکیبی میکروب پسند
رطوبت و گرما دو عامل مناسب برای رشد میکروب‌ها به شمار می‌آید و در این میان عفونت‌های پوستی همیشه به عنوان یکی از خطرات شنا در آبهای آلوده وجود داشته‌اند.
دکتر کامران بلیغی، متخصص پوست و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران می‌گوید: آبهای آلوده استخرها، قادر به انتقال چند نوع بیماری ویروسی، میکروبی و قارچی مهم است. مثلاً یکی از بیماریهای ویروسی منتقله از طریق آب استخر، کنژکتیویت یا التهاب ملتحمه است که سبب قرمزی و تورم چشم‌ها می‌شود.
وی در ادامه به این نکته نیز اشاره می‌کند که تنها آب استخرها عامل انتقال بیماریهای مختلف نیستند، بلکه گاهی پوست بدن در تماس با پله‌ها و سطوح ناهموار کف استخرها آلوده می‌شود که از آن جمله، وارت یا زگیل را می‌توان نام برد که یک بیماری ویروسی است، و یا ویروس مشابه دیگری به نام «مولوسکوم کونتاژیوزم» هم که تظاهراتی شبیه زگیل را باعث می‌شود از طریق تماس پوست آلوده به سطوح قابل انتقال است.
وی در زمینه عفونت‌های قارچی نیز می‌گوید: در مورد قارچ‌ها، دمپایی‌هایی که به شکل مشترک استفاده می‌شوند قادر به انتقال برخی از عفونت‌ها هستند که گذاشتن پاها در حوضچه‌های مخصوص ضدعفونی، پیش از ورود به استخر تا حد زیادی از گسترش این عفونت پیشگیری می‌کند.
او از سودوموناس به عنوان یکی از عفونت‌های پوستی گرمادوست نام برده و می‌گوید: در موارد بسیار محدودی به خصوص در سونا و جکوزی که محیط گرمتری دارد، ممکن است نواحی از بدن که زیر مایو است دچار جوش‌های چرکی شود که البته بعد از مدتی خود به خود رفع می‌شود و در مواردی برای رفع آنها از کمپرس سرکه بهداشتی هم استفاده می‌شود.
دکتر بلیغی از کچلی به عنوان اصطلاحی عمومی برای ریزش موهای هر نقطه از بدن یاد می‌کند و می‌گوید: اینکه افراد از طریق شنا در استخرها دچار ریزش موی سرشوند، بسیار بعید به نظر می‌رسد اما ممکن است آبهای آلوده سبب ریزش موهای دست یا پا شوند که آن هم احتمال بسیار کمی دارد.
در استخر هپاتیت نمی‌گیرید
یکی دیگر از نگرانی‌هایی که استفاده از استخرهای عمومی برای شناگران دارد، ابتلا به بیماریهایی نظیر ایدز و هپاتیت از طریق آبهای آلوده است. دکتر پیام طبرسی، متخصص بیماریهای عفونی، دراین زمینه می‌گوید: ایدز و هپاتیت C از طریق آب منتقل نمی‌شوند و حتی شنا کردن در کنار کسی که مبتلا به ایدز است برای فرد مشکلی ایجاد نخواهد کرد چرا که این عفونت از طریق آب منتقل نمی‌شود.
وی البته به بیماران مبتلا به ایدز و هپاتیت توصیه می‌کند که چنانچه قصد استفاده از استخرهای عمومی را دارند، دقت کنند که زخم‌های باز و خونریزی دهنده در بدن آنها وجود نداشته باشد تا مشکلی ناشی از تماس این زخم‌ها و یا خون آنها با سطوح و انتقال بیماری پیش نیاید.
دکتر سعیده آصفی، متخصص زنان و زایمان و رئیس بیمارستان تخصصی مریم نیز می‌گوید: خوشبختانه در سالهای اخیر به دلیل افزایش کنترل و مراقبت‌های بهداشتی از جمله ضدعفونی و کلرزنی آب، بیماریهای منتقله از طریق آبهای آلوده در استخرها هم کمتر شده است، اما توصیه من به خانم‌ها این است که همان طور که در حال حاضر در برخی از استخرها، ارائه برگه سلامت و معاینه قبل از ورود به استخر، الزامی است در تمام استخرها و برای پیشگیری از ورود افراد بیمار این کار انجام شود.
وی در ادامه ذکر می‌کند: از دسته مراقبت‌های جانبی هم که خانم‌ها می‌توانند انجام دهند، استفاده از تامپون است، چرا که در صورت آلودگی آب، احتمال بروز برخی عفونت‌ها برای خانم ها وجود دارد که انجام مراقبت‌هایی از این دست قادر به کاهش احتمال آلودگی خواهد بود.
دکتر فاطمه آقاخانی، متخصص زنان زایمان نیز در باره نحوه استفاده از استخرهای عمومی می‌گوید: افراد به خصوص خانم‌ها قبل از ورود به استخر و بعد از خروج از آب، حتماً باید دوش بگیرند تا آلودگی را با خود به استخر نبرند. اما چنانچه فردی بعد از استفاده از استخر با مشکل خاصی روبه‌رو شود حتماً باید به پزشک مراجعه کند و تا زمان بهبودی کامل از استخرهای عمومی استفاده نکند.
کمی بیشتر احتیاط کنید
این باور که کلر آب همه عفونت‌ها را از بین می‌برد، چندان باور درستی نیست. دکتر فروغ واعظی، متخصص بهداشت محیط و عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در این باره می‌گوید: کلر به عنوان رایج‌ترین گندزدا در اکثر نقاط جهان محسوب می‌شود.
در زمان استفاده از کلر باید PH و دمای آب کنترل شود و باقی مانده کلر در آب باید در حد ٢میلی گرم در لیتر کلر آزاد باشد. البته در استخرهای روباز علاوه بر کلر باید از مواد محافظ نیز استفاده شود زیرا کلر ماده ناپایداری است و در برابر نورخورشید از بین می‌رود.
اما این نکته را نیز باید به خاطر داشت که اگر از بهترین مواد نیز برای گندزدایی استفاده شود، به محض اینکه اولین فرد بیمار وارد استخر شود آب را آلوده می‌کند و نمی‌توان از مواد گندزدا انتظار معجزه داشت، بلکه باید پیشگیری‌های اولیه صورت گیرد و باید نکاتی از قبیل تعویض به موقع آب استخر، کنترل بار استخر و استفاده از مواد گندزدا و عدم ورود افراد بیمار به استخر به نحو شایسته اجرا شود تا مشکلی با استخرها به وجود نیاید.
وی با بیان این که اگر از مواد گندزدا در شرایط مناسب و با رعایت نکات اولیه بهداشتی استفاده شود از لحاظ اشاعه بیماریهای اپیدمیک در استخرها مشکلی به وجود نخواهد آمد، می‌گوید: از اصول اولیه‌ای که در در استخرهای عمومی باید رعایت شود، می‌توان به کنترل بار ظرفیتی استخر، جلوگیری از ورود افراد ناسالم در آب و گندزدایی و تعویض به موقع آب نام برد.
