سردار علی مویدی با بیان اینکه به اندازه‌ای که پلیس مسئله مواد‌مخدر را جدی گرفته، سایر دستگاه‌های فرهنگی آن را جدی نگرفته‌اند، گفت: سونامی و سیل تولید مواد‌مخدر با ترفند‌های سیاسی و اقتصادی در مقابل ما قرار دارد. او ادامه داد: باید این را بپذیریم که دستی پنهانی، مواد‌مخدر را در دنیا اداره می‌کند که بیخ گوش ما قرار دارد، لذا اگر این مسئله را قبول داریم که این سیل به راه افتاده است، برای من پلیس، بهزیستی، آموزش و پرورش و... زشت است که پس از 35سال بگوییم فقر فرهنگی داریم.
پیش از این نیز عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر خبر داده بود که نسل چهارم مواد‌مخدر صنعتی در راه است. این مخدرهای جدید از دسته مواد‌مخدر صنعتی به‌حساب می‌آیند اما با منشأ گیاهی. نسل چهارم مواد‌مخدرصنعتی، روانگردان‌هایی هستند که پایه آن از مواد و ترکیبات گیاهی تشکیل شده که با عناوینی چون «نشاط‌آور بودن» تبلیغ می‌شوند.رحمانی فضلی در حالی چنین خبر داد که درصد اعتیاد زنان از 5.3 به 9.8 افزایش یافته است.
این در حالی است که میزان اعتیاد در زنان به‌مراتب پایین‌تر از مردان است. همچنین آمار دقیقی از دانش‌آموزان معتاد در دست نیست، اما براساس خبر رحمانی فضلی حدود 0.5درصد از دانش‌آموزان به اعتیاد مبتلا هستند و طبق پژوهشی که صورت گرفته سن اعتیاد کاهش یافته است. به گفته وزیر کشور، اعتیاد در بین قشر تحصیلکرده و با تحصیلات بالای دانشگاهی و همچنین مشاغل آبرومند در دوره‌های اخیر افزایش یافته است.
همچنین به گفته طاها طاهری، قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر 33درصد معتادان تحصیلاتشان بالای فوق دیپلم است و 63درصد آنها نیز شاغل هستند. این آمارها نشان می‌دهد که اشتغال و تحصیل شاخصی کافی برای بررسی یک مسئله فرهنگی مانند گسترش اعتیاد نیست. علاوه بر این موضوع فرهنگ، موضوعی غیرقابل اثبات و اندازه‌گیری دقیق است. رئیس پلیس مبارزه با مواد‌مخدر با اشاره به این اصل، تأکید کرد که هیچ وقت نمی‌توانیم آن را اندازه بگیریم و بفهمیم که چه موقع با فرهنگ هستیم و چه موقع بی‌فرهنگ، لذا اینکه ما مشکل فرهنگی داریم را قبول ندارم بلکه معتقدم این حرف عملاً شانه خالی کردن از مسئولیت است. مویدی ادامه داد: اگر فقر فرهنگی وجود دارد در میان برخی مسئولان دستگاه‌های مختلف است.
تغییر مدل مبارزه
نسل سوم و اینک نسل چهارم مواد‌مخدر در حالی تهدید تازه‌ای برای جامعه ایرانی به‌حساب می‌آید که شیوه مبارزه با مواد‌مخدر، در مرحله 2نسل مواد‌مخدر سنتی باقی مانده است. اکنون اما در نسل سوم مواد‌مخدر، هر اتاق کوچکی در هر محله می‌تواند محل تبدیل پیش‌سازه‌های مواد‌مخدر به مواد مصرفی نهایی شود. در این محل‌های تولید خانگی که به «آشپزخانه» معروفند، اغلب مواد‌مخدر صنعتی نامرغوب تولید می‌شود که علاوه بر اعتیاد، مرگ‌ومیر را نیز در مصرف‌کنندگان افزایش داده است. اکنون با ورود قریب‌الوقوع نسل چهارم مواد‌مخدر، آشپزخانه‌های بی‌نام و نشان تولید مواد‌مخدر هم به سوی تولید این نوع مواد روی خواهند آورد.
طاهری، قائم‌مقام دبیرکل ستاد مبارزه با مواد‌مخدر که در سوی دیگر مناظره تلویزیونی با رئیس پلیس مبارزه با مواد مخدر نشسته بود، با تأکید بر اینکه مدل مبارزه باید دچار تحول شود، تصریح کرد: در حال حاضر بررسی راهکارهای تغییر مدل مبارزه در دستور کار قرار گرفته است. او معتقد است سود 1600میلیارد دلاری مواد‌مخدر آنچنان وسوسه‌انگیز است که افراد جدیدی را به سمت خود می‌کشاند به‌طوری که 57درصد محکومان مواد‌مخدر آدم‌های جدید هستندکه به‌علت سودآوری مواد‌مخدر به سمت آن کشیده شده‌اند.
طاهری در حالی چنین گفت که از اول امسال 7 هزار خودروی حامل مواد‌مخدر کشف و توقیف شده و با وجود همه تدابیر برای مبارزه با سیل تولید مواد‌مخدر، لایه‌های مختلف جامعه به سمت این پدیده گرایش پیدا کرده‌اند. برای مثال در یک جامعه نمونه‌گیری که پژوهش درباره اعتیاد افراد آن صورت گرفته نشان می‌دهد که مصرف اعتیاد در بین دانشجویان پزشکی با هدف خوشگذرانی، تجربه کردن، احساس خوب و بی‌خیال شدن، شایع شده است به‌طوری‌که2.7درصد پسران و 0.8درصد دختران دانشجوی پزشکی سرخوشی را انگیزه اصلی مصرف عنوان کرده‌اند.
