این یکی از ده‌ها پرسشی بود که در نخستین نشست خبری ابتکار با وی در میان گذاشته شد. نگرانی شهروندان از ارسال امواج زیانبار رادیویی و تبعات ناگوار آن بر سلامت شهروندان به‌ویژه کودکان، انگیزه طرح این سؤال بود. اکنون رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید حتی اگر لازم باشد برای ساماندهی این امواج از ظرفیت‌های شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست هم استفاده خواهیم کرد.
به گزارش همشهری، معصومه ابتکار در آن نشست خبری اعلام کرد که تمام دستگاه‌ها و نهادهای متولی ارسال امواج رادیویی و مخابراتی، باید ضوابط و استانداردهای لازم را رعایت کنند. این پاسخ، فردای آن روز به تیتر برخی رسانه‌های نوشتاری تبدیل شد و در پی آن، شماری از شهروندان در تماس با رسانه‌ها خواستار پیگیری و ضابطه‌مند‌شدن ارسال امواج رادیویی شدند؛ اما اینکه این امواج تا چه اندازه بر سلامتی انسان تأثیر دارد پرسشی است که باید پزشکان به آن پاسخ دهند.
اثرات امواج بر سلامت شهروندان
ایرج خسرونیا رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران دراین باره در گفت‌وگویی گفته است: براساس مستندات علمی، کل امواجی که در فضا وجود دارد بسته به طول موج، ماکروویو، میکروویو و افقی یا عمودی بودن آن قدرت نفوذ متفاوتی دارد قدرت نفوذی که از 300هرتز تا 300مگاهرتز متفاوت است. هرچه این قدرت بیشتر باشد قدرت نفوذپذیری هم بیشتر می‌شود. وقتی امواج به بدن می‌رسد، مولکول‌های آب را تغییر می‌دهد و آثاری بر بدن می‌گذارد. وی خاطرنشان می‌کند: هرچه فاصله ارسال‌کننده موج بیشتر باشد قدرت اثرگذاری آن در بدن انسان کمتر می‌شود. هرچه این فاصله بیشتر شود قدرت نفوذ و آسیب‌پذیری این امواج از طریق برخورد با بخار آب و ذرات ریزی که در فضا وجود دارد کاهش می‌یابد.
این حرفی هم که می‌زنم فقط و فقط مربوط به امواج ماهواره‌ای نیست بلکه سال‌ها این امواج در فضا ساطع می‌شدند. برای مثال زمانی در گذشته حتی پیش از انقلاب اسلامی اگر می‌خواستیم رادیوی بیگانه‌ای را گوش کنیم روی امواج آن پارازیت اعمال می‌شد، بنابراین امواج و پارازیت‌ها همواره بوده است.
این پزشک متخصص در ادامه می‌افزاید: با یک مهندس پزشکی که استاد دانشگاه سوئد است تماس گرفتم و در مورد چگونگی ساطع شدن این امواج و میزان نفوذپذیری آنها صحبت کردم. متأسفانه درهیچ‌جا کار تحقیقاتی که این موضوع را اثبات کند وجود ندارد. اما به‌عنوان پزشک می‌دانم اگر این امواج به بدن انسان برسد روی مولکول‌های سلولی اثر می‌گذارد؛ در بدن گرما تولید می‌کند و اگر این تغییرات سلولی ادامه یابد به مشکلات خاص منجر می‌شود. یعنی تغییرات ژنتیک ایجاد می‌کند. این امواج روی جنین اثرات بیشتری می‌گذارد. این امواج می‌تواند شامل امواج ماهواره‌ای و ماکروویو هم بشود.
استفاده از شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با بیان اینکه استاندارد و ضوابط استقرار امواج رادیویی و مخابراتی در شهرها باید تدوین شود، به ایلنا گفت: چنانچه لازم باشد از ظرفیت‌های شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست جهت ساماندهی وضعیت امواج استفاده خواهیم کرد.
ابتکار درباره وضعیت امواج و دکل‌های مخابراتی تصریح کرد: استانداردهای مربوط به امواج و دکل‌های مخابراتی و تمامی فعالیت‌هایی که موج تولید می‌کند از بعد زیست‌محیطی قابل بررسی است و باید دستگاه‌های مسئول در این حوزه ورود جدی داشته باشند و نظارت کنند. وی با بیان اینکه سازمان نظارت بر مقررات رادیویی و سازمان انرژی اتمی از متولیان اصلی نظارت بر این مسئله هستند، افزود: سازمان محیط‌زیست از جهت ابعاد زیست‌محیطی و اینکه این امواج در بخش هوا تولید آلایندگی می‌کنند می‌تواند به این موضوع ورود کند.
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست درباره وضعیت کنونی امواج و پارازیت‌های رادیویی گفت: از آنجا که سازمان در چند سال گذشته ورودی به این موضوع نداشته است، گزارشی از این وضعیت ندارد، اما با برنامه‌ریزی و تغییر رویکرد، سازمان نیز باتوجه به نگرانی‌های مردم و مطالباتشان در چارچوب قانون پیگیر این موضوع خواهد بود البته دستگاه‌های متولی نیز براساس وظیفه قانونی مکلفند با جدیت بیشتر گزارش‌ها را تهیه کنند و در اختیار دستگاه‌های مرجع قرار دهند.
ارسال گزارش به دفتر مقام معظم رهبری
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست همچنین در پاسخ به این پرسش که تکلیف برخی از سازمان‌ها و نهادها که بدون اینکه در چارچوب خاصی قرار گیرند تولید امواج و پارازیت‌های مخابراتی می‌کنند چیست، تصریح کرد: زمانی که در شورای شهر تهران حضور داشتم و این موضوع را پیگیری می‌کردم با این مشکل مواجه بودیم اما درنهایت گروه حقیقت‌یابی تشکیل شد تا به این مسئله ورود کند چراکه اظهارنظرهای مختلفی صورت می‌گرفت همچنین ابهامات زیادی از سوی برخی از دستگاه‌ها شنیده می‌شد. از این‌رو لازم بود گزارش دقیقی تهیه شود. ابتکار با بیان اینکه جمع‌بندی این گزارش‌ها توسط گروه حقیقت‌یاب، از سوی شورای شهر تهران به دفتر مقام معظم رهبری ارسال شد، ادامه داد: نتیجه این جمع‌بندی این بود که تمامی کسانی که به نوعی تصدی‌گری آنتن‌هایی را برعهده دارند و به هر دلیلی یا به هر هدفی حتی اهداف نظامی از آن استفاده می‌کنند؛ باید در استفاده از این امواج تابع استاندارد و قوانین باشند. اما مشکل اینجاست که آنچه ما در این گزارش‌ها به آن رسیدیم این بود که بر این مسئله با این درجه اهمیت از سوی دستگاه خاصی نظارت نمی‌شود.وی اظهار کرد: اگر نظارت‌ها کافی باشد و سازمان نظارت بر مقررات رادیویی اعلام کند که نظارت دقیقی صورت می‌گیرد و بدانیم که تمامی امواج در ابعاد مختلف براساس چارچوب‌های تعیین‌شده منتشر می‌شود از این نگرانی‌ها کاسته می‌شود. از سویی باید برای نظارت فرابخشی کار کنیم و به مردم اطمینان بدهیم که علاوه بر همکاری فرابخشی نظارت‌های کافی نیز وجود دارد.
