اصلی‌ترین دلیل این ناخشنودی وضعیت سوریه و ادامه کار دولت بشاراسد برخلاف پیش‌بینی‌هاست. عربستانی‌ها که معمولا ناخشنودی خود را بروز نمی‌دهند این بار با انصراف اعتراضی از عضویت در شورای امنیت، این عصبانیت را نشان دادند. در این چارچوب، با دکتر حسین رویوران کارشناس مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کرده‌ایم.
- کدام رخدادها و رویدادها در منطقه باعث شده تا همه‌‌چیز در منطقه به ضرر عربستان پیش رود؟
عربستان سعودی کشوری دارای ائتلاف و هم‌پیمانی با غرب است و چون این ارتباط، مبتنی‌بر وابستگی است معمولا عربستان آسوده‌خاطر بوده و هر تصمیمی که غرب می‌گرفت عربستان در همان چارچوب سیاست خود را تنظیم می‌کرد و همواره نوعی هم‌افزایی نسبت به غرب پیدا می‌کرد اما الان نوعی افتراق صورت گرفته است.
عربستان در بحران سوریه با غرب در پروژه براندازی دولت اسد مشارکت کرد اما غرب در اندیشه براندازی نیست؛ با وجود این، عربستان می‌خواهد این سیاست را ادامه دهد یا اینکه هنوز تصمیمی در این‌باره نگرفته است. ازاین‌رو، نوعی زاویه دارد با غرب پیدا می‌کند. غرب معتقد است پس از توافق شیمیایی، نظام اسد باید باقی بماند تا این طرح را اجرا کند. سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی معتقد است امحای این سلاح‌ها حداقل 9 تا 15 ماه طول می‌کشد؛ در چنین شرایطی باید دولتی قوی و مرکزی وجود داشته باشد تا با همکاری آن، این امحا را صورت دهد و غرب به همین دلیل قائل به حفظ نظام برای اجرای این توافق است اما عربستان در جهت متضاد با غرب در منطقه حرکت می‌کند یعنی همچنان پروژه براندازی را دنبال می‌کند و این مشکلات خاص سیاسی را با آمریکا به‌وجود خواهد آورد.
- آیا رابطه آمریکا و عربستان تیره شده است؟
تصور تقابل عربستان و غرب به‌صورت کلان تصور درستی نیست. عربستان هیچگاه در تقابل با غرب خود را تعریف نمی‌کند چون نظامش براساس مشروعیت کامل داخلی برقرار نیست. بخش مهمی از استمرار حاکمیت این نظام به حمایت غرب از آن برمی‌گردد لذا نباید این حمایت را از دست دهد اما الان این تضاد به‌صورت جزئی پیش آمده است؛ استمرار این امر ممکن است شرایط جدیدی را در عربستان ایجاد کند.
- غیر از اقدام اخیر عربستان در نپذیرفتن کرسی غیردائم شورای امنیت، چه اقدام دیگری را می‌توان از عربستان در واکنش به این شرایط جدید انتظار داشت؟
عربستان الان شاید تنها درباره سوریه نیست که با آمریکا زاویه پیدا کرده است. آمریکا در عراق به‌دنبال حفظ وضع موجود است و عربستان برعکس. به همین علت عمده اتهامات دولت عراق درباره گروه‌های تروریستی، این است که عربستان تأمین‌کننده نیازهای تروریست‌هاست و این نشان می‌دهد که در عراق هم زاویه‌ای پیدا شده. در لبنان هم که به‌زودی در آستانه انتخابات قرار می‌گیرد عربستان در شرایطی هماهنگ با آمریکا نیست. مجموعه این مسائل نوعی بحران در رابطه عربستان با غرب ایجاد می‌کند که تراکم اینها می‌تواند در آینده مشکلاتی را برای عربستان رقم بزند.
- با این تفاصیل، آیا عربستان در مواضع خود تجدید نظر خواهد کرد؟
تصور می‌کنم عربستان ناچار به تغییر مواضع خود خواهد شد. عربستان در درازمدت نمی‌تواند این رویه را تغییر دهد. درباره موضوع ایران هم باید گفت 35سال رابطه منفی بین ایران و آمریکا وجود داشته و در نهایت عربستان و همه کشورهای حوزه خلیج‌فارس براساس این چارچوب سیاست‌های خود را تنظیم کرده بودند. تغییر این سیاست یعنی بروز شرایط جدیدی که ایجاب می‌کند سیاست‌های این کشورها تغییر یابد. این امر ناشی از عدم‌مشروعیت نظام سیاسی در این کشور است و استمرار این نظام منوط به همگونی سیاست‌هایش با غربی‌هاست.
