می‌گوید «در مورد زمان حال و آینده صحبت کنیم نه زمان گذشته» اما با وجود گذشت 10 سال از مذاکرات هسته‌ای همچنان بر خواسته‌ها و نظرات سال‌های اولیه طرح این موضوع تاکید دارد.
مهمترین اظهارات سولانا در گفتگو با ایسنا را در زیر بخوانید:
- من هنوز شناختی از این دولت ندارم . وضعیت (کابینه) این دولت بعدا مشخص خواهد شد. من نمی‌دانم چه مذاکره کننده و وزیر خارجه‌ای در این دولت منصوب خواهد شد؛ بنابراین تنها درباره دکتر روحانی صحبت می‌کنم.
- من آقای دکتر روحانی را از آغاز سال 2000 می‌شناسم و ملاقات‌های متعددی با وی داشته‌ام. ما مذاکرات را به خوبی مدیریت کردیم و در آن زمان به توافق نامه‌ای دست یافتیم که مورد قبول رییس جمهوری بعدی قرار نگرفت.
- با شناختی که از دکتر روحانی دارم، او را فردی هوشمند و روشنفکر می‌دانم. دکتر روحانی فردی است که می‌توان با او به مذاکره نشست. دستیابی به توافق اجباری نیست اما روحانی فردی است که با روشنفکری نظرات طرف مقابل را درک می‌کند و این امر برای وقوع مذاکرات، اساسی است. وقتی می‌خواهیم مذاکره کنیم باید نظر طرف مقابل را درک کنیم.
- من بر این عقیده هستم که روی کار آمدن روحانی خوب خواهد بود. از نظر من بسیار خوب است که او سکان دار ریاست جمهوری ایران شده است. ایران کشور بسیار خوبی است و تاریخ بلند بالا و آینده‌ای روشن دارد. باید ببینیم چگونه با این مشکل که اکنون روی میز مذاکره بررسی می‌شود برخورد کنیم.
- در حال حاضر در مساله مذاکرات عواملی هم چون سازمان ملل و شورای امنیت این سازمان و اتحادیه اروپا نقش دارند. من امید بسیاری دارم که تغییرات رهبران در اروپا، چین، آمریکا و ایران موقعیتی را فراهم کند تا دو طرف از مزایای این تغییرات بهره‌مند شوند تا بدین ترتیب بتوانیم به سمت و سوی یک راه حل دیپلماتیک حرکت کنیم. این چیزی است که من و شما خواهان آن هستیم و به عقیده من تحقق آن غیرممکن نیست. در واقع فکر می‌کنم تحقق چنین چیزی محتمل است. اکنون ما باید همکاری‌ها را آغاز کنیم، تلاش خود را به کار بندیم و با روشن فکری از فرصت این موقعیت جدید بهره‌مند گردیم و سعی کنیم دیپلماسی را در معرض نمایش قرار دهیم.
- روحانی فردی است که می‌تواند نظر و دیدگاه طرف مقابل را درک کند و این امر برای فهمیدن مساله و ابعاد مختلف آن و راه کارها برای حل مساله ضروری است. اکنون افراد جدیدی در ایران، چین، آمریکا و آلمان به عنوان رهبران این کشورها روی کار می‌آیند و این مساله ایجاد بستر جدید را ممکن می کند تا حل مساله آسان تر شود.
- نقش روابط ایران و آمریکا در مذاکرات مهم است. لازم است اتحادیه اروپا در این زمینه وارد عمل شود. برای این کار پیشنهاد می‌شود که ایران با طرف‌های مختلف در تماس باشد. برای شما و آمریکا برقراری تماس دشوارتر است زیرا دارای روابط دیپلماتیک نیستید. بنابراین به طور قطع تنها راه، مذاکره با آمریکا نیست و از طریق مذاکره با سه کشور اروپایی نیز می توان وارد عمل شد. اما در صورتی که با هر طرفی وارد مذاکره شوید می‌توانید با هم به توافق برسید و در صورتی که با یک یا دو طرف مذاکره نکنید حل مساله سخت تر می‌شود.
- با این حال من بر این باورم از آن جا که ایران با آمریکا روابط دیپلماتیک ندارد، باید هر دو طرف تلاش کنند. من پیشنهاد می‌کنم - ایران و آمریکا - کانالی ارتباطی ایجاد کنند تا از این طریق فرایند پیش رود. با این همه در پایان کار راه کار مورد توافق باید مورد قبول اعضای شورای امنیت و اتحادیه اروپا باشد زیرا آنها نیز در فرایند مذاکرات نقش دارند.
- فکر می‌کنم دستیابی به توافق بین المللی بسیار مهم است زیرا این مساله برای جامعه بین المللی از اهمیت بسزایی برخوردار است. به خاطر داشته باشید که ما درباره نظر من صحبت نمی‌کنیم بلکه درباره شورای امنیت و کشورهای مهمی نظیر ایران صحبت می‌کنیم که باید راهکاری پیدا کنند. مایلم تاکید کنم که باید به سرعت وارد عمل شد. طرف‌ها باید از فرصت‌ها استفاده کنند و امروز یک فرصت فراهم شده است. مذاکرات باید در مقاطعی شاهد تغییر باشد تا به نتیجه برسد و به نظرم اکنون یکی از این نقاط تغییر محقق شده است.
- بسیار خرسندم که به ایران برای شرکت در این مراسم دعوت شده‌ام. من اختیاراتی ندارم اما هنوز صاحب نفوذ هستم و می‌توانم از این نفوذ برای پیشبرد مذاکرات استفاده کنم. بسیار ممنونم که مرا به کشورتان دعوت کرده‌اید و آمدن من بنا به دعوت دکتر روحانی بوده است.
- من اخبار کمپین‌ها و رقابت‌های انتخاباتی را پیگیری می‌کردم و مناظره‌های تلویزیونی را از طریق تلویزیون دیدم. این مناظره‌ها از طریق چندین شبکه تلویزیونی پخش می‌شد و من این مناظره‌ها را دنبال می‌کردم زیرا مساله ایران برای من بسیار مهم است. من کشور شما را دوست دارم و به موضوع انتخابات در ایران نیز علاقه مند بودم. فکر می‌کنم رقابت‌های انتخاباتی در ایران بسیار خوب بود و از منابعی نظیر تلویزیون به خوبی استفاده شد. بنابراین مشروعیت دکتر روحانی کاملا قاطع است و او می‌تواند با توجه به کسب آرای بسیار از مردم، گام بردارد. البته من در جریان هستم که همه ایرانی‌ها به دکتر روحانی رای ندادند بنابراین باید ببینیم که وی چگونه در کشور مدیریت می‌کند.
- دلایل به نتیجه نرسیدن مذاکرات ایران و غرب در دوره مسوولیتش به عنوان مذاکره کننده با ایران ؛ واقعیت این است که ما در آن زمان به توافق واقعی دست نیافتیم. ما نهایت تلاش‌مان را به عمل آوردیم و ایران نیز قطعا در آن زمان نهایت تلاش خود را انجام داد اما نتوانستیم بر برخی اختلاف نظرها فائق آییم. با این حال بیایید در مورد زمان حال و آینده صحبت کنیم نه زمان گذشته. می توانم ساعت‌ها و ساعت‌ها برای شما از گذشته بگویم. مهمترین مساله درباره گذشته این است که نتوانستیم به توافق دست یابیم و این مهمترین درس - برای عبرت گرفتن - است. با توجه به درس ما باید متوجه باشم که لازم است برخی چیزها تغییر کنند. افراد و رهبران تغییر کرده‌اند، باید دید افکار تا چه اندازه تغییر خواهند کرد. فکر نمی‌کنم که لازم باشد ساعات بسیاری را صرف صحبت درباره گذشته کنیم.
- فکر نکنید که اختلاف میان سه کشور اروپایی روی مساله اصلی تاثیر مهمی داشته باشد. این یک اشتباه است که فکر کنیم این اختلافات در اصل موضوع تغییری ایجاد می‌کند. شما اخبار روزنامه‌ها را به دقت دنبال می‌کنید و می‌بینید که مذاکره با برخی کشورهای اروپایی حتی سخت تر از مذاکره با آمریکاست. بنابراین بحث در این مورد چندان مهم نیست ونکته حائز اهمیت این است که اگر شما گام‌هایی بردارید و آمادگی داشته باشید دستیابی به توافق ممکن است.
- سولانا درباره فرصت‌ها و چالش‌های پیش روی مذاکرات ایران و گروه 1+5 نیز خاطرنشان کرد: همان طور که می‌دانید فرایند مذاکرات اکنون متوقف شده است. مذاکرات قزاقستان نتیجه‌ای در پی نداشت. بنابراین ما باید از نقطه نظر متفاوت کار را آغاز کنیم زیرا مذاکرات کنونی نتیجه چندانی نداشته است.
- جایگاه من به گونه‌ای است که اختیاراتی ندارم اما دارای نفوذ هستم. در حال حاضر من بخشی از هیأت مذاکره‌کننده نیستم. تنها چیزی که می‌توانم بگویم این است که دستیابی به توافق امری محتمل است. فکر می‌کنم به دلایل متعددی برای شما، منطقه و جهان دستیابی به توافق بسیار خوب است و بنابرین ارزش تلاش بیشتر از سوی طرفین را دارد.
