عضو ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری در گفت‌وگو با همشهری گفت: برای همه ماه‌ها تیم استهلال تشکیل می‌شود ولی ماه‌های رجب، شعبان، رمضان و شوال به‌دلیل اعتکاف، نیمه شعبان، روزهای قدر و عید فطر اهمیت بیشتری دارد.
سید محسن قاضی میرسعید گفت: شرایط فعلی ماه در مدار به‌گونه‌ای است که برای نیم‌کره شمالی، عرض دایره البروج منفی است. به‌عبارت دیگر در زمان مقارنه، ماه 5درجه از پایین خورشید رد می‌شود.
هلال‌هایی که عرض دایره البروجی‌شان منفی است برای رویت شرایط سختی دارند. نکته دیگر رویت ماه شوال امسال این است که ماه در حوالی اوج قرار گرفته است؛ یعنی قرار گرفتن ماه در اوج باعث خواهد شد که هلال ماه به زمان بیشتری نیاز داشته باشد تا از خورشید فاصله بگیرد. این فاصله گرفتن از خورشید را همان جدایی زاویه‌ای می‌نامیم که بخش روشن ماه را تشکیل می‌دهد. این موضوع را برای هلال رمضان و شوال و ذی القعده خواهیم داشت. این مشکل برای نیم‌کره شمالی خواهد بود ولی نیم‌کره جنوبی شرایط عکسی را خواهند داشت؛ یعنی‌ماه 5درجه در عرض مثبت قرار خواهد داشت و این عرض باعث خواهد شد که هلال‌ماه در نیم‌کره جنوبی بهتر دیده شود.
وی گفت: براساس بررسی‌های علمی، در غروب 29ماه رمضان در جنوب کشور آمریکا و در مرکز آفریقا با چشم مسلح، در آمریکای مرکزی، در تمام نیم‌کره‌جنوبی و جنوب و جنوب غربی قاره آفریقا و ماداگاسکار با چشم غیرمسلح ماه قابل رویت خواهد بود. در شمال آفریقا، تمام اروپا، تمام آسیا و اقیانوسیه تحت هیچ شرایطی در غروب 29رمضان ماه شوال قابل رویت نخواهد بود. بنابراین در ایران در غروب 29رمضان، هلال ماه شوال قابل رویت نخواهد بود.
رکورددار جهانی رویت هلال ماه‌های جوان، در مورد دلیل غیرقابل رویت بودن ماه در غروب 29رمضان در آسیا گفت: اکثر خشکی‌های کره زمین و کشورهای مسلمان در شمال خط استوا قرار گرفته‌اند. در غروب 29رمضان، اولا از شرق تا غرب کشورهای اسلامی یعنی از مالزی تا مراکش از عمر ماه بیش از 14 تا 20 ساعت می‌گذرد. این عمر برای چنین هلالی که عرض دایره البروجی آن منفی است و در اوج قرار گرفته، عمر کمی محسوب می‌شود.
بنابراین در زمان غروب 3حالت رخ خواهد داد؛ برای روز 29رمضان در برخی از مناطقی که عرض‌های جغرافیایی بالایی دارند هلال ماه 20 تا 30 دقیقه زودتر از خورشید غروب می‌کند. ماهی که بعد از خورشید غروب کند قابل رویت نیست. در تعدادی از کشور‌ها مثل ایران خورشید و ماه همزمان غروب می‌کند که در این شرایط نیز ماه قابل رویت نخواهد بود.
برای کشورهایی مانند عربستان، یمن و مالزی که در نزدیکی خط استوا قرار دارند ماه با ارتفاع 2 تا 4درجه بعد از خورشید، غروب می‌کند؛ در واقع به قدری این ارتفاع کم است که در نور بسیار زیاد زمان غروب خورشید با قوی‌ترین ابزارها هم ماه قابل رویت نخواهد بود. وی گفت: رویت ماه شوال امسال یک تبصره دارد. طبق برخی از فتاوا اگر هلال ماه شوال را بتوان در روز و پیش ازغروب خورشید و با چشم مسلح دید آن روز پایان ماه رمضان خواهد بود.
در شرایط خوب آب و هوایی، در مناطق کوهستانی با داشتن ابزار اپتیکی بسیار قوی محتمل است که هلال ماه قبل از غروب خورشید بین ساعات 5 تا 7 بعدازظهر رویت شود. دلیل علمی آن این است که این دو جرم، یعنی خورشید و ماه که تقریبا با هم غروب می‌کنند در مناطق مرتفع، با کمی اختلاف از هم دیده می‌شوند. هرقدر از افق دور شویم لایه جو رقیق‌تر می‌شود و احتمال اینکه برخی از اجرام آسمانی از جمله ماه را با ابزار پیدا کنیم وجود دارد. بنابراین احتمال اینکه هلال را قبل از غروب ببینیم به لحاظ علمی وجود دارد اما امسال به‌دلیل وجود ریز‌گردها و ضعیف بودن هلال ماه احتمال رویت آن در غروب 29رمضان بسیار کم است.
با این حال تیم‌های استهلال موظف به رصد هستند. نتایج رصد این گروه‌ها گزارش و تجزیه و تحلیل خواهد شد.سید محسن قاضی میرسعید با اشاره به اینکه فعل دیده شدن در مورد استهلال ماه شوال باید صورت بگیرد، گفت: در عربستان معیار متفاوتی برای اعلام ماه جدید دارند. پس از مقارنه اگر در مکه معظمه پس از غروب خورشید هلال بالای افق باشد، هرچند قابل رویت نباشد، فردای آن روز اول ماه جدید خواهد بود. لذا احتمال اینکه پنجشنبه را عید اعلام کنند زیاد است. در تقویم ام‌القرای عربستان، قرار نبود چهارشنبه روز اول ماه رمضان باشد ولی بعد متوجه اشتباهشان شدند و آن را درست کردند.
با احتمال بسیار کم شاید بخواهند در پایان ماه هم تغییر ایجاد کنند. دلیل اختلاف ما با آنها در تفاوت ملاک‌ها و شرایط استهلال است.وی که از سال2002 نفر اول در جهان در رصد ماه‌های جوان است، در مورد ارتباط ستاد با کشورهای دیگر برای استهلال گفت: معمولا کشورهای عربی از عربستان پیروی می‌کنند لذا احتما اختلاف آنها با ما حداقل یک روز خواهد بود. وی با اشاره به اینکه از غروب 29رمضان بیش از 200تیم در سراسر کشور به رصد خواهند پرداخت، گفت: گروه‌های استهلال در ارتفاعات شمال شرق کشور، سراوان، سیستان، چابهار، لامرد در جنوب شیراز، اهواز، دزفول و کردستان، ارتفاعات شیرکوه، دماوند، توچال و... مستقر خواهند شد.
