سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با اعلام این خبر به همشهری گفت: 10واحد دیگر از مراکز نگهداری حیوانات و باغ‌وحش‌های موجود هم مورد تأیید سازمان حفاظت محیط‌زیست است اما این واحد‌ها هنوز مجوز نگرفته‌اند. در عین حال، افشین کرمی راد از ضوابط و مقررات تدوین شده‌ای خبر می‌دهد که رعایت آنها می‌تواند باعث ارتقای وضعیت مراکز نگهداری حیوانات و باغ‌وحش‌های کشور شود.
به گزارش همشهری، عملکرد باغ‌وحش‌های کشور همواره مورد انتقاد کارشناسان حیات‌وحش کشور بوده است. انتقاد از فعالیت باغ‌وحش‌ها زمانی برجسته شد که زمستان89 یکی از 2قلاده ببر سیبریایی که با هدف احیای ببر میانکاله از روسیه به ایران منتقل شده بود براثر بیماری مشمشه در باغ‌وحش تهران تلف شد. همزمان تعدادی از شیرهای موجود دراین باغ‌وحش با توجیه ابتلا به بیماری مشمشه نابود شدند. فارغ از انتقاداتی که به پروژه احیای ببر میانکاله وارد است در آن زمان، سازمان حفاظت محیط‌زیست مسئولان باغ‌وحش را به سهل‌انگاری در نگهداری از ببرهای سیبریایی متهم کرد. این موضع‌گیری سازمان حفاظت محیط‌زیست بر انتقادات کارشناسان به شیوه نگهداری حیوانات در باغ‌وحش‌های کشور صحه گذاشت. باوجود این، با گذشت نزدیک به 3سال از آن ماجرا هنوز برای ساماندهی و بهبود وضعیت باغ‌وحش‌های کشور اقدامی صورت نگرفته است.
باغ‌وحش استاندارد نداریم
دکتر اسماعیل کهرم، مدرس دانشگاه در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی صدای طبیعت (von) درباره چگونگی نگهداری از حیوانات در باغ‌وحش گفت: در باغ‌وحش‌های جهان، هر حیوانی براساس استانداردی خاص نگهداری می‌شود. در واقع طبق استانداردهای تعریف شده شرایط محیط طبیعی برای حیات حیوان در باغ‌وحش فراهم می‌شود.
وی ضمن انتقاد از شرایط نامساعد حیوانات درباغ‌وحش‌های کشور افزود: درحال حاضر در هیچ‌یک از باغ‌وحش‌های کشور استانداردهای لازم رعایت نمی‌شود. به‌عبارت دیگر استانداردی وجود ندارد که بخواهند رعایت کنند در نتیجه وضعیت حیوانات در باغ‌وحش‌ها بسیار اسفبار است به‌طوری که نبودن این باغ‌وحش‌ها از بودنش بهتر است. کهرم وجود باغ‌وحش‌های استاندارد را ضرورتی اجتناب‌ناپذیر عنوان کرد و گفت: فلسفه وجودی باغ‌وحش‌ها آشنایی با حیوانات و شیوه زندگی و رفتار آنهاست به‌طوری‌که الفتی میان انسان به‌ویژه کودکان و حیات‌وحش ایجاد می‌شود که درنهایت حفاظت از محیط‌زیست را درپی دارد. دستیابی به این هدف در گرو راه‌اندازی باغ‌وحش‌های استاندارد است به‌طوری که فضا به‌گونه‌ای باشد که جانوران بتوانند در این محیط‌های مصنوعی رفتار طبیعی خودشان را داشته باشند.
وی به برخی باغ‌وحش‌های مشهور جهان ازجمله باغ‌وحش مونیخ آلمان اشاره کرد و افزود: دراین باغ‌وحش، شرایط طبیعی برای جانوران به‌گونه‌ای فراهم شده که هر جانوری رفتار طبیعی خودش را دارد و بازدید‌کننده با رفتار واقعی و چگونگی زندگی جانور آشنا می‌شود. همچنان‌که در باغ‌وحش بریستول بریتانیا، شرایط زندگی برای جانوران آنقدر طبیعی است که بسیاری از مستندسازان حیات‌وحش، برخی مستندهای حیات‌وحش را در محیط این باغ‌وحش می‌سازند و بیننده با تماشای مستند، تصور می‌کند صحنه‌های فیلم در طبیعت تهیه شده است. این پرنده‌شناس درادامه باغ‌وحش تهران را فاقد کمترین امکانات زیرساختی دانست و گفت: سال‌هاست که مسئولان می‌گویند این باغ‌وحش موقتی است اما هیچ اقدامی برای بهبود وضعیت این باغ‌وحش صورت نداده‌اند بر این اساس، انتظار می‌رود سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان دامپزشکی با همکاری هم، کاستی‌های موجود در این باغ‌وحش و سایر باغ‌وحش‌های کشور را برطرف کنند.
راه‌اندازی باغ‌وحش داخل شهر
بخشی از این گزارش که روز گذشته روی خروجی پایگاه اطلاع‌رسانی صدای طبیعت قرار گرفت به آماده‌سازی مجموعه حیات‌وحش خصوصی داخل شهر در کشور اختصاص دارد که قرار است در بوستان باراجین قزوین (پارک طبیعت) راه‌اندازی شود. آنطور که در گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی صدای طبیعت آمده است این مجموعه که در قالب یک مرکز فرهنگی، گردشگری، تحقیقاتی و آموزشی حیات‌وحش طراحی شده با نظر موافق سازمان حفاظت محیط‌زیست و حمایت دامپزشکی استان البرز و شماری از مسئولان استان قزوین در دست تاسیس است. نادر رضا نوری مدیراین مجموعه در این‌باره گفت: این مجموعه با بهره‌گیری از نظرات شماری از کارشناسان شناخته شده محیط‌زیست و مدیران کل محیط‌زیست استان‌های البرز و قزوین و بنا به درخواست شهرداری قزوین در حال ساخت است. فاز اول این مجموعه که امسال به بهره‌برداری برسد به فضایی برای نگهداری آبزیان، خزندگان، پرندگان، نشخوارکنندگان وحشی واهلی، میمون‌ها، گرگ‌ها وخرس‌ها اختصاص دارد. فاز دوم در فضایی به وسعت 40هکتار برای پستانداران ایران و فاز 3 مجموعه در فضایی 150هکتاری به حیوانات در حال انقراض کشور و خزندگان اختصاص یافته است.
به گزارش همشهری درحالی خبر راه‌اندازی نخستین مجموعه حیات‌وحش داخل شهر کشور منتشر می‌شود که نگرانی درباره باغ‌وحش‌های موجود کشور همچنان به قوت خود باقی است. با وجود این، هنوز اقدام کارسازی برای ارتقای استانداردهای باغ‌وحش‌ها وسایر مراکز نگهداری حیوانات صورت نگرفته است. آنطور که افشین کرمی راد، سرپرست دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید: در حال حاضر در هر سال یک‌بار، کارشناسان اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان از باغ‌وحش‌ها و سایر مراکز نگهداری حیوانات و پرندگان، بازدید می‌کنند.
