جواد نصرتی: اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا یا همان ان‌بی‌ای یکی از قوی‌ترین و پرطرفدارترین لیگ‌‌های ورزشی جهان است.

بسکتبال

در ان‌بی‌ای تیم‌ها هم می‌توانند مستقیما بازیکنان را از باشگاه‌های دیگر بخرند (که این باشگاه‌ها می‌توانند خارجی هم باشند) و هم می‌توانند بازیکنان جوان را در سیستمی که به آن درفت گفته می‌شود جذب کنند. پیش از شروع فصل جدید، 30باشگاه ان‌بی‌ای این فرصت را پیدا می‌کنند که بازیکنان جوانی را که مجاز هستند در درفت شرکت کنند انتخاب کنند و بخرند. این بازیکنان جوان معمولا کسانی هستند که چند سال قبل از آن را در کالج‌ها بازی کرده‌اند. بازیکنان خارجی جوان هم می‌توانند در درفت هر فصل شرکت کنند. در سال‌های دور حتی بازیکنان دبیرستان‌ها هم در درفت‌ها شرکت می‌کردند اما در حال حاضر دبیرستانی‌ها با شرایط ویژه‌ای در درفت شرکت می‌کنند. بازیکنانی که از طریق درفت‌ها جذب ان‌بی‌ای می‌شوند، در واقع خون تازه‌ای هستند که به رگ‌های این لیگ قدیمی و معتبر وارد می‌شوند و از این‌رو هر‌چه کیفیت بازیکنان درفت‌ها بهتر باشد و رقابت نزدیک‌تری برای جذب بازیکنان وجود داشته باشد، فصل‌های درخشان‌تری را می‌توان انتظار کشید.

اگر از هر کسی بپرسید که بسکتبال دقیقا چه سالی جهانی شد به المپیک بارسلونا اشاره خواهد کرد. تیم بسکتبال حرفه‌ای آمریکا با درخشش بازیکنانی مانند مایکل جردن، مجیک جانسون و لری برد، چنان نمایشی از خود در این رقابت‌ها نشان داد که نسلی از نوجوانان و جوانان را در سراسر جهان از چین تا بالکان، هیپنوتیزم کرد و بسکتبال نوین را به آنها هدیه داد. بعد از رونمایی از بسکتبال حرفه‌ای در بزرگ‌ترین رویداد ورزشی جهان بود که اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا یا همان ان‌بی‌ای بعدی بین‌المللی‌تر یافت. بعد از سال 1992درصد بازیکنان خارجی‌ای که در درفت انتخاب می‌شدند سا‌ل‌به‌سال بیشتر می‌شد تا اینکه همین چند‌ماه پیش، دور اول درفت فصل جدید تنها با یک بازیکن خارجی برگزار شد. اگر دنور ناگتز، اوان فورنیه فرانسوی را در دور اول بر‌نمی‌داشت، برای نخستین‌بار از سال 1992به بعد هیچ بازیکن خارجی‌ای در دور اول درفت انتخاب نمی‌شد. برخی کارشناسان وضعیت خارجی‌ها در ان‌بی‌ای را تنها یک نشیب تاریخی می‌دانند درحالی‌که دیگرانی هستند که آن را نتیجه عملکرد خوب کالج‌ها در فصل پیش می‌دانند؛ حتی عده‌ای این وضعیت را به بحران اقتصادی در اروپا هم ربط می‌دهند. به هر دلیلی، تنها حضور یک خارجی در دور اول درفت این سؤال را ایجاد می‌کند که آیا تأثیر خارجی‌ها در ان‌بی‌ای در حال افول است؟

خارجی‌ها از همان سال اول ان‌بی‌ای در این لیگ بازی کرده‌اند. نخستین خارجی لیگ هنک‌بیاساتی بازیکن کانادایی- ایتالیایی بود. هفت سال بعد از شروع لیگ بود که باب هوبرگز هلندی نخستین غیرآمریکایی‌ای شد که در دور اول درفت انتخاب شد. با این حال در چند دهه، لیگ و همه‌‌چیز دیگر آن ازجمله درفت‌ها، در کنترل محض آمریکایی‌ها بود. در درفت سال 1973 سون تئاتر از هلند یکی از خارجیانی بود که انتخاب شد. او سال‌ها در ان‌بی‌ای بازی کرد. در دهه80 خارجیان زیادی که شهرت بیشتری هم دارند در درفت‌ها انتخاب شدند. برخی از این خارجی‌ها حکیم اولاجوان، دیک اسمیتس و دتلف شرمپف بودند. بعد گئورگی گلوچکوف به ان‌بی‌ای آمد؛ ورزشکاری بلغارستانی که یک سال بعد با شایعات زیادی درباره مصرف استروئید یا چیزهای دیگر از ان‌بی‌ای جدا شد.

تا سال1989حضور خارجیان در ان‌بی‌ای چندان جدی نبود اما در نوامبر این سال، یعنی همان ماهی که دیوار برلین فروریخت، بازیکنانی از شوروی (ساروناس مارسیولیونیس) و یوگسلاوی (ولاد دیواک و درازن پتروویچ) به ان‌بی‌ای آمدند و دورانی بلندمدت و موفق را در ان‌بی‌ای سپری کردند.

دانی نلسون مدیر باشگاه موریکز و کسی که سال‌های زیادی مسئول ارتباط میان ان‌بی‌ای و لیگ‌های خارجی بود درباره مخالفت‌های اولیه با حضور خارجی‌ها در ان‌بی‌ای می‌گوید: «برای سال‌ها ما با مردمی سر و کار داشتیم که همیشه می‌گفتند خارجی‌ها به اندازه کافی بازیکنان سختکوشی نیستند. آنها نمی‌توانند بازی ما را به خوبی انجام بدهند.» نلسون کلید موفقیت حضور خارجی‌ها در ان‌بی‌ای را دیواک می‌داند؛«مهم‌ترین رابطه کل تاریخ ان‌بی‌ای رابطه‌ای بود که میان مجیک جانسون و ولاد وجود داشت. ما یکی از بهترین سفیران این بازی، یک قهرمان جهان را داشتیم و او ولاد را زیر پر‌وبال خودش گرفته بود. به‌خاطر این رابطه موفق بود که حضور بازیکنان خارجی در ان‌بی‌ای قابل‌قبول شد.»

بعد از این بازیکنان بود که جوانان دیگری که می‌توانستند ستاره باشند به ان‌بی‌ای آمدند؛ تونی کوکوچ در سال 1993از کرواسی به ان‌بی‌ای آمد و آرویداس سابونیس لیتوانیایی در سال 1995 جذب پورتلند شد. فروپاشی شوروی را می‌توان فصلی مهم در تاریخ ان‌بی‌ای دانست چون به قول نلسون «انگار که یک سد شکسته شده باشد» بازیکنان کشورهای تازه مستقل شده به ان‌بی‌ای سرازیر شدند.

با این‌حال هنوز درفت‌ها تحت سیطره آمریکایی‌ها بودند و در سال‌های بین 1992و 1995تنها سه خارجی در دور اول درفت‌ها انتخاب شدند. اواخر همین دهه بود که رسم جدیدی در ان‌بی‌ای برقرارشد و تیم‌ها بازیکنان خارجی را در دور اول درفت‌ها انتخاب می‌کردند. این رسم جدید هر چند بیشتر در سال‌های اول به یک مد تبدیل شده بود، در سال‌های بعد بازیکنان خارجی، خود را به تیم‌ها تحمیل می‌کردند. در سال 1996استیو نش، پژا استایکوویچ، زودرونای ایلگاوکاس و سه بازیکن دیگر در دور اول انتخاب شدند تا رکورد جدیدی در این زمینه ثبت شود. دو سال بعد درک نوویتسکی نهمین بازیکنی بود که در دور اول درفت‌ها انتخاب شد. انتخاب نوویتسکی در دور اول افراد زیادی را متعجب کرد و خیلی‌ها در آن سال‌ می‌گفتند که در نام این بازیکن «ویچ» ندارد پس چرا انتخاب شده است اما همین بازیکن که در نامش ویچ نداشت در چهارمین سال حضورش در ان‌بی‌ای به تیم آل‌استار راه پیدا کرد و با لری برد مقایسه می‌شد. یکباره تب درک ان‌بی‌ای را فراگرفت و همه تیم‌ها می‌خواستند درک نوویتسکی خود را داشته باشند. بهترین کار هم این بود که به اروپا بروند و یک بازیکن اروپایی به تیم بیاورند.

اروپایی‌ها یکباره به یک تب در درفت‌ها تبدیل شدند. در سال2002 نیکولوز تشیکویلی بازیکن 19ساله گرجستانی (بازیکن فعلی تیم مهرام) به‌عنوان پنجمین بازیکن در دور اول درفت انتخاب شد. سال بعد دارکو میلیچیچ نوجوان صربستانی به‌عنوان دومین بازیکن در دور اول زودتر از بازیکنانی مانند کارملو آنتونی، دواین وید و کریس بوش انتخاب شد. در سال2001 پوگاسول اسپانیایی به‌عنوان سومین بازیکن در درفت انتخاب شد. سال بعد اما برای نخستین‌بار یک خارجی به‌عنوان نخستین بازیکن در درفت انتخاب شد؛ یائو مینگ.با این حال برخی استثناها هم در درفت‌ها وجود داشتند؛ در سال 2000مانو جینوبلی نفر پنجاه‌وهفتم بود و تونی پارکر در سال 2001نفر بیست‌وهشتم. در سال2002 کار به جایی رسید که بازیکنان خارجی به عنوان ورزشکارانی که نسبت به آمریکایی‌ها بیشتر تلاش می‌کنند و بیشتر علاقه دارند تا کوچ کنند شهره شدند.

اما چرا خارجی‌ها در درفت امسال تنها یک نماینده در دور اول داشتند؟ دلایل زیادی وجود دارد که یکی از آنها به سال 1992بازمی‌گردد؛ در همان سالی که تیم رؤیایی آمریکا در بارسلونا قهرمان المپیک شد، کمی دورتر در اروپا، یوگسلاوی (موطن بازیکنانی مانند دینو داجا، تونی کوکوچ، درازن پتروویچ و ولاد دیواک) از هم فروپاشید و به کشورهای کرواسی، اسلونی و بوسنی و هرزگوین تقسیم شد. این کشورها بعد از فروپاشی، کشورهای آزادی بودند اما درگیر جنگ‌های منطقه‌ای وحشتناکی شدند. به‌صورت تاریخی، منطقه‌ای که این کشورها در آن قرار دارند جایی است که بسکتبالیست‌های زیادی متولد می‌شوند. اما بعد از جنگ، مسئله این بود که هیچ کودکی متولد نمی‌شد. بین سال‌های1991تا 1992 نرخ رشد جمعیت در کرواسی به‌صورتی دراماتیک کاهش یافت و تا سال1995یعنی بعد از جنگ بالا نیامد. کودکانی که در آن سال‌ها در این کشورها به دنیا نیامدند، در صورت تولد، امروز نسلی 19یا 20ساله بودند و قطعا تعدادی از آنها می‌توانستند ستاره‌های خارجی این فصل‌های ان‌بی‌ای باشند. اما جنگی که در ابتدای دهه90 بالکان را لرزاند، تازه امروز تأثیرش را روی ان‌بی‌ای نشان می‌دهد. این البته تنها یکی از چند تئوری است. تئوری دیگر اوضاع اقتصادی خراب اروپاست. براساس این تئوری، وضعیت اقتصادی نامناسب به باشگاه‌ها ضربه زده است و کیفیت مربیگری قاره را پایین آورده است. برای کم بودن تعداد خارجی‌ها در درفت امسال می‌توان این دلیل را هم آورد که فصل پیش آمریکایی‌ها در کالج‌ها عالی بازی کرده‌اند و به همین‌خاطر فرصت کمتری به خارجی خواهد رسید.

برخی دیگر می‌گویند که کم‌شدن تعداد خارجی‌ها در واقع نتیجه منطقی شدن مسئولان باشگاه‌هاست؛ دیگر آن سال‌ها که هر کسی که نامش ویچ داشته باشد یک معدن بالقوه طلا به‌شمار می‌رود گذشته است و تب استفاده از بازیکنان خارجی کمتر شده است.

سهم خارجی‌ها در ان بی ای

فصل جدید ان‌بی‌ای سی‌ام اکتبر شروع خواهد شد و هنوز فصل نقل و انتقالات به پایان نرسیده است و از این‌رو نمی‌توان آمار دقیقی از بازیکنان خارجی حاضر در تیم‌های این لیگ به‌دست آورد. با این حال آمار فصل گذشته این لیگ نشان می‌دهد که بازیکنان خارجی زیادی طی دو سال اخیر جذب تیم‌های ان‌بی‌ای شده‌اند. فصل گذشته از نظر میزان بازیکنان خارجی از کشورهای‌ مختلف، یک رکورد جدید برای ان‌بی‌ای به ثبت رسید؛ 84بازیکن خارجی از 38کشور خارجی. رکورد قبلی حضور بازیکنان خارجی در فصل 7-2006 ثبت شده بود. در آن فصل 83بازیکن خارجی از 37 کشور خارجی در تیم‌های ان‌بی‌ای بازی می‌کردند. فصل گذشته تورنتو رپتورز با شش بازیکن، بیشترین بازیکنان خارجی را داشت و بعد از این تیم دالاس ماوریکز و یوتا جاز با پنج بازیکن خارجی قرار داشتند.

رپتورز در میان تیم‌ها، بیشترین بازیکنان با ملیت‌های متفاوت را داشت. در این تیم بازیکنانی از شش کشور استرالیا، برزیل، ایتالیا، لیتوانی ، نیجریه و اسپانیا بازی می‌کردند. بعد از رپتورز تیم یوتا جاز قرار گرفت که بازیکنانی از پنج‌کشور خارجی داشت: هلند، روسیه، ترکیه، اوکراین و جزایر ویرجین آمریکا.

فصل گذشته همچنین جامائیکا و نیجریه کشورهایی که اسطوره‌هایی مانند پاتریک ایوینگ و حکیم اولاجوان را به ان‌بی‌ای معرفی کرده بودند، دوباره به لیست کشورهایی که در این لیگ نماینده دارند بازگشتند.فرانسه با 11بازیکن بیشترین نماینده را در ان‌بی‌ای داشت و بعد از این کشور ترکیه با پنج بازیکن قرار داشت. بعد از این دو هم آرژانتین، کانادا، صربستان و اسپانیا هر کدام با چهار نماینده قرار داشتند. یک دهه پیش از آن، 45بازیکن خارجی از 28کشور در تیم‌های ان‌بی‌ای بازی می‌کردند.

بازیکنان خارجی انتخاب شده در «درفت» ان بی ای

بازیکنان خارجی انتخاب شده در «درفت» ان بی ای

کد خبر 180248

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز