بعد از 32سال با سقوط حسنی‌مبارک و روی کار آمدن یک دولت مردمی احتمالا رابطه از سر گرفته شود. در این باره با حسین شیخ‌الاسلام مشاور امور بین‌الملل رئیس قوه قانونگذاری گفت‌وگو کرده‌ایم:
- با روی‌کارآمدن دولت مرسی آینده روابط ایران با مصر را چگونه می‌بینید؟
حتما رابطه‌ای برقرار می‌شود، اما عمق این روابط بستگی به این دارد که چقدر مرسی به مردم مصر نزدیک شود، باید ببینیم او در عمل می‌تواند خود را از آن ساختار اختاپوسی زمان مبارک نجات بدهد و خط مردم مسلمان مصر را ادامه بدهد یا خیر.
- از حرف های مرسی می‌شود برداشت کرد که به دنبال راهی جدید است.
یک راه وسطی را انتخاب کرده است. یعنی ناچار شد که قسمی هم جلوی کمیته قانون اساسی بخورد. این کمیته همان کمیته‌ای است که مجلس را منحل و متمم قانون اساسی موقت را تصویب کرده است. اگرچه به اصل قانون اساسی موقت مردم رأی دادند اما این متمم به مردم تحمیل شد. آقای مرسی در این محکمه قانون اساسی مجبور شد قسم بخورد و شروع به تعریف از این محکمه کرد. اگرچه در میدان التحریر تأکید کرد که هیچ قدرتی بالای قدرت ملت نیست. این حرف درست است ولی اینکه آقای مرسی چقدر می‌تواند این قدرت را متبلور کند مهم است.
الان کشمکشی بین باقیماندگان مبارک که توسط اسرائیل و شاهان عرب و آمریکا پشتیبانی می‌شوند و ملت مصر میدان التحریر و انقلابیون و مسلمان‌ها و اخوان المسلمین وجود دارد. در این کشمکش آقای مرسی کجا می‌ایستد؟ هر چه به طرف ملت و انقلاب و اسلام بایستد عمق رابطه‌اش با ما بیشتر می‌شود. هر چه این از ملت فاصله داشته باشد عمق رابطه با ما کمتر خواهد بود اما در هر صورت رابطه‌ای برقرار می‌شود.
- شرایط جدید چه تأثیری بر حیات رژیم صهیونیستی خواهد داشت؟
مصر آزاد و مصر انقلابی یعنی نابودی اسرائیل. هر چی مصر به ایران نزدیک‌تر شود اسلامیت و مردمی بودن و انقلابی بودنش تقویت می‌شود و این به ضرر اسرائیل است. مصر بیش از 50درصد دارای تمدن و فرهنگ عرب است. هر چه در مصر اتفاق بیفتد در کشورهای دیگر عرب الگوبرداری می‌شود. سال 1928 اخوان‌المسلمین در مصر ایجاد و در همه کشورهای عربی الگو برداری شد. یا وقتی افسران آزاد در مصر کودتا کردند در کشورهای دیگری مثل لیبی هم این اتفاق افتاد. متأسفانه سال 1979مصر با اسرائیل سازش کرد. این در سایر کشورهای عربی هم تأثیر گذاشت. مصر جایی راهبردی است پس اینکه ما چگونه با مصر ارتباط برقرار کنیم و چقدر به آنها نزدیک شویم از اولویت‌های مسئولان نظام جمهوری اسلامی باید باشد.
- دیپلماسی پارلمانی در این میان چه تأثیری خواهد داشت؟
باید ببینیم پارلمان مصر چگونه خواهد بود. پارلمان‌ها می‌توانند نقش زیادی بازی کنند. چون پارلمان‌ها به اندازه‌ای که نماینده ملت‌هایشان باشند کار با آنها پایدارتر است. روال بر این بود که آقای مرسی قسم را در پارلمان بخورد اما یکی از دلایلی که پارلمان را در این کشور منحل کردند این بود که مرسی را وادار کنند در مقابل قاضی‌هایی که از زمان مبارک انتخاب شده‌اند قسم بخورد.
- فاکتورهایی همیشه مانع روابط ایران و مصر بوده است، مثل نام خیابان خالد اسلامبولی؛ یعنی این فاکتورها با کنار رفتن مبارک خاصیت خود را از دست داده‌اند یا هنوز بدنه‌ای از ملت مصر به این فاکتورها عقیده دارند؟
اینها چیزهای جزئی است. مسئله اصلی این بود که مبارک همپیمان آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها بود. چون او صد در صد همسو با آنها بود نمی‌شد که رابطه‌ای شکل بگیرد. از این به بعد خالد اسلامبولی ممکن است در مصر عزیز بشود. البته ناگفته نماند بازی پیچیده‌ای را سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در مصر شروع کرده‌اند تا نشان بدهند طرفداران مبارک اگر در مصر قدرت اول نباشند قدرت دوم هستند. اینکه مرسی تا کجا حاضر است به‌خاطر مردم هزینه بپردازد برای رابطه ایران با مصر مهم است.
