اول: بخشی از کار روزنامه‌نگاران بررسی صحت و سقم ادعاهایی است که هر روزه از سوی افراد و گروه‌های در حوزه‌های مختلف فکری و فرهنگی و سیاسی و اقتصادی مطرح می‌شود. عنصر دقت در کار روزنامه‌نگاری به چنین اصلی راجع است که روزنامه‌نگار باید به گونه‌ای عمل کند که ادعاهای افراد را بررسی و سپس به انتشار آنها دست یازد چرا که حفظ و استمرار اعتماد مخاطبان مهمترین اصل برای یک رسانه است.
دوم: چندی قبل در خبرگزاری کتاب ایران خبری خواندم که در آن دکتر محمدرضا آزادهفر،مدرس و استاد موسیقی دانشگاه هنر و مولف کتاب «ساختار ریتم در موسیقی ایرانی» که چند سال قبل به انگلیسی از سوی دانشگاه هنر منتشر شده بود،مدعی شدکه«: با معرفی این کتاب در مجامع علمی جهان به تدریج توزیع‌کنندگان بین‌المللی به این کتاب اقبال نشان دادند به گونه‌ای که آمازون (بزرگترین کمپانی توزیع کتاب در دنیا) این کتاب را برای توزیع در کشورها برگزید و به تدریج این کتاب جایگاه نخست را در زمینه فروش کتابهای علمی موسیقی ایرانی در سال 2011 به خود اختصاص داد.»
آزادهفر تصریح کرد: این کتاب افتخارات دیگری نیز کسب کرده است. به عنوان نمونه هم اینک منبع اصلی شناخت ریتم موسیقی ایرانی در دانشگاه «هاروارد» همین کتاب است.
وی درباره ویژگی‌های کتاب «ساختار ریتم در موسیقی ایرانی» توضیح داد: مهمترین آن دیدگاه و روش‌مندی علمی در بررسی موضوع ریتم در موسیقی ایرانی است. در این کتاب موفق شدم دوایر ریتم موسیقی ایرانی که قدمتی بیش از هفت صد سال دارند را از هفت نسخه رساله خطی استخراج و کدهای اجرایی آنها را باز کنم تا بتوان آنها را به همان شیوه‌ای که در هفتصد سال پیش اجرا می‌شدند اجرا کرد.
آزادهفر توضیح داد: در این کتاب نوای ریتمیک هفتصد ساله ایرانی برای شنونده امروز قابل شنیدن می‌شود. از دیگر ویژگی‌های این کتاب همراهی آن با دو لوح فشرده صوتی است که 101 تراک را به خواننده کتاب تقدیم می‌کند تا همه نمونه‌های متعددی که در متن تحلیل شده به شکل ملموس قابل شنیدن باشد.
سوم: قاعده برای کتابهای پرفروش یا همان bestseller این است که عمدتا کتابهای حوزه رمان و داستان و کتابهای رواشناسی وتاریخ و خاطرات شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی در این رده قرار می‌گیرند و اصولا عرف نیست که کسی بیاید بگوید کتابی در زمینه مسائل خاص حوزه نقد فلسفی یا انرژی هسته‌ای و شیمی و فیزیک و ریاضی و منطق و موسیقی و ... د ر زمره کتابهای پرفروش قرار گرفته است.
در هر حال کتاب آقای دکتر آزادهفر با عنوان« Rhythmic Structure in Iranian Music» که در ترجمه فارسی «ساختار ریتم در موسیقی ایران» نام گرفته در رده‌بندی آمازون رده بالای دو میلیون را به دست آورده است. یعنی اگر خیلی ساده بخواهیم بیان کنیم،اگر دو میلیون عنوان کتاب در زبان انگلیسی وجود داشته باشد که میزان فروش آنها رده بندی شده باشد، کتاب آقای آزاده فر بعد از تمامی آن کتاب ها و در رتبه بالای دو میلیون قرار می گیرد.
با جست وجو در این سایت معظم ،که نگارنده در ساعت 18مورخه 5 تیرماه (26 ژوئن) این جست و جو را انجام دادم و هر کس هم به راحتی می‌تواند به بخش زیرین هر کتاب در سایت آمازون رفته و رده فروش آن را در مقایسه با سایر آثار به دست آورد اطلاعات زیر به دست امد. اینترنت و سایت هم به گونة‌ای برنامه ریزی شده است که کمتر دروغ و فریبی در‌آن راه دارد. در واقع رقم دقیق رده‌بندی شده کتاب آقای دکتر آزادهفر در سایت آمازون این است:
2,136,032
Amazon Bestsellers Rank: #2,136,032 in Books
با جست وجو در همان سایت می‌توانیم به رده فروش کتابهای دیگر موسیقی از موزیسین‌های ایرانی هم پی بیریم. برای نمونه کتاب دکتر هرمز فرهت که انتشارات دانشگاه کمبریج آن را منتشر کرده است رده فروش 1,001,890 را به خود اختصاص داده که تقریبا یک میلیون و صد بالاتر از کتاب آقای دکتر آزادهفر قرار گرفته است.
نام کتاب دکتر فرهت هم این است: The Dastgah Concept in Persian Music - Cambridge Studies in Ethnomusicology
این هم رنک یا همان رده‌بندی دقیق‌اش در سایت آمازون: Amazon Bestsellers Rank: #1,001,890 in Books
کتاب دیگر ردیفی است که استاد داریوش طلایی نوشته است از روایت میرزا عبدالله که آن هم رده‌بندی بالاتری از کتاب آقای دکتر آزاده‌فردارد.
356,969 که حدود یک میلیون و هفتصد هزارتا تا بالاتر از کتاب آقای دکتر آزادهفر ایستاده است.
نام کتاب آقای طلایی هم این است به انگلیسی:
Traditional Persian Art Music: The Radif of Mirza Abdullah (Bibliotheca Iranica: Performing Arts Series)]
این هم رده‌بندی اش بر اساس سایت آمازون: Amazon Bestsellers Rank: #356,969 in Books
این اطلاعات البته هر لحظه امکان تغییر دارد و شاید اگر فردا روی همین لینک ها کلیک کنید، به نتایج تازه تری برسید.
نگارنده در این نوشته قصد بررسی علمی و فنی کتاب را ندارد، چرا که نه زبان انگلیسی‌اش آن قدر خوب است که بتواند به ترجمه ایرادی و انتقادی وارد کند و نه آنکه مباحث تخصصی کتاب در حیطه و موضوع تخصصی من قرار دارد. تنها همین یک ادعا را مورد بررسی قرار دادم تا نشان دهم که اصولا بحث از کتابهای تخصصی به عنوان کتاب پرفروش بحثی انحرافی و حاشیه‌ای است و کتابهای تخصصی قائدتا با بازار تقاضا سنجیده نمی‌شوند، بلکه ارزش و اعتبار آنها به این است که در چند ژورنال یا نشریه علمی و نهادهای علمی و دانشگاهی درباره آن بحث و بررسی صورت گیرد،منتقدان و عالمان آن رشته تا چه اندازه به آن اقبال نشان دهند و از طرف دیگر تا چه میزان در مقالات و پایان‌نامه‌های دانشگاهی مرتبط با آن موضوع از این کتاب و نکات آن استفاده می‌کنند و به عنوان منبع مورد استناد قرار می گیرد.
مثلا همین نکته که این کتاب از سوی دانشگاه هاروارد به عنوان منبع درسی مورد اعتنا قرار گرفته خود نکته مثبتی است،اما اگر آنچه که درباره دانشگاه هاروارد و رابطه اش با کتاب آقای آزاده فرد شبیه همین ادعای ایشان درباره فروش کتاب باشد، قطعا باید در آن تردید هایی را روا داشت که البته خود به حوصله و شکیب و پی گیری دیگری نیازمند است.
امیدوارم روزنامه نگار یا اهل موسیقی دیگری در این زمینه دست به کار شود. شخصی نگارنده امید دارد که ادعای دوم آقای دکتر آزاده فر درست باشد و کتابش به عنوان مرجع در هاروارد مورد استفاده و استناد قرار گیرد.
