چالش‌ها و پیچیدگی‌های شهر تهران به شکلی است که حل برخی از آن ها در یک زمان کوتاه مدت قابل تحقق است و برخی دیگر نیازمند زمانی بلندتر است.
ترافیک، آلودگی هوا، حمل و نقل عمومی و بافت‌های فرسوده تهران و به ویژه طرح فاضلاب که دارای اهمیت بسزایی است و سالها اقدامی شایسته پیرامون آن صورت نگرفته است، با مشکلات عمده‌ای روبه‌رو است و می‌توان گفت از مهمترین مسائل بحران‌زا در شهر تهران است و شورای شهر باید درباره مسائل بحران‌زا اقدام‌ها و فعالیت‌های گسترده‌ای انجام دهد و بر اساس اصل100 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وظایف اصلی شوراها باید در زمینه عمران اقتصادی و بهداشت، آموزش، ساماندهی مسائل فرهنگی و اجتماعی باشد.
چنانچه شورای شهر درگیر مسائل سیاسی شود، طبعا نمی‌تواند تاثیرات موفقیت‌آمیزی در زمینه‌های فوق‌الذکر داشته باشد و اگر قرار باشد شورای شهر وسیله و جولانگاه گروه‌های سیاسی شود، در کارهای اجرایی و برنامه‌ریزی‌های شهری نمی‌تواند آنچنان که باید توفیق قابل توجهی داشته باشد و در نتیجه شهروندان دچار خسران و زیان خواهند شد.
از این رو اعضای محترم شورای شهر تهران که همگی از افراد تحصیلکرده، با سوابق اجرایی دولتی هستند، باید با همدلی و تعامل و هماهنگی با دولت بتوانند در انجام مسئولیت خطیر خود منشا‌ء خدمات موثری شوند.
چون شورای شهر به تنهایی نمی‌تواند مشکلات کلانشهر تهران را بر طرف کند اما بی‌تردید با هماهنگی با دولت و استفاده از ظرفیت‌های طرفین می‌توان تعاملی مناسب برای حل مشکلات و برون‌رفت از معضلات شهری اقدام‌های شایسته‌ای انجام داد.
در صورت بروز چنین رویکردی نه شورای شهر توفیقی در ارائه خدماتش خواهد داشت و نه دولت. به عنوان مثال هم اکنون شرکت راه آهن شهری تهران (مترو) در مورد توسعه برنامه‌ریزی خود و کسر بودجه با دولت ناهماهنگی دارد و این امر باعث شده که برنامه‌های مترو برای گسترش و توسعه نتواند اجرایی شود. شورای شهر باید در برنامه‌ریزی‌های خود سیاستی هماهنگ با سیاست‌های دولت تنظیم کند تا اینگونه مشکلات بر طرف شود.
در این صورت می‌توان امیدوار بود که با تدابیر مدیران شهر، رفاه و آسایش برای مردم فراهم شده و در نتیجه آن کارایی و نوگرایی و ابتکارات افراد جامعه افزایش می‌یابد و از سویی دیگر به‌رغم فضای اقتصادی موجود در کلانشهر تهران با توجه به ظرفیت‌های اقتصادی آن می‌توان رونق اقتصادی در زندگی مردم به وجود آورد و چشم‌انداز 20ساله جمهوری اسلامی را روشن و توسعه شهری را موفق ارزیابی کرد.
یک اتفاق ساده
شهر تهران که روزگاری پر از درختان و باغات سبز و از هوایی لطیف و پاک برخوردار بود، امروزه به شهری پر از دود و آلودگی تبدیل شده است که باعث ایجاد بیماری‌های گوناگون برای شهروندان شده است.
در واقع می‌توان انتظار داشت که پیرامون این مسئله در شورای شهر تهران کوشش و سعی فراوانی صورت گیرد، تا مردم دچار بیماری‌های تنفسی و قلبی و عصبی مشابه آن نشوند و بیش از این تبعات این عوارض که ناشی از توسعه نامتوازن شهری است را نپردازند. با نگاهی دقیقتر می‌توان به این نتیجه رسید که یکی از مهمترین عوامل این آلودگی‌ها، سیستم حمل و نقل شهری و استفاده از اتوبوس‌های فرسوده در ناوگان اتوبوسرانی پایتخت است.
در این میان شرکت واحد به عنوان بزرگترین سامانه حمل و نقل شهری نتوانسته آنگونه که باید به تجهیز ناوگان خود پرداخته و ناوگان ترابری مدرنی را ساماندهی کند. از سویی ناکارآمدی در این سیستم موجب بروز مشکلات متعدد برای شهروندان تهرانی شده که از جمله آن می‌توان به آثار زیستی و مشکلات ناشی از تاخیر و فرسوده بودن این سیستم اشاره کرد.
شهرداری برای صیانت از حقوق شهروندان و همچنین اعتمادسازی و توسعه مشارکت و همکاری میان مردم و پیگیری جدی مسائل اساسی فراروی مدیریت شهری می‌تواند با اجرای برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت زمینه‌ساز توسعه شهری سالم باشد.
با گسترش و توسعه عدالت اجتماعی در کلانشهر تهران در ابعاد مختلف، عدالت در توزیع منابع و امکانات و عدالت در توزیع خدمات به خصوص رفع تبعیض و اختلاف‌های فاحش بین مناطق و محلات و ایجاد رونق اقتصادی شهری، توسعه، کارآفرینی و اشتغال در شورای شهر، کلانشهر تهران می‌تواند پا در مسیر‌های نوین گذاشته و استعدادهای تازه‌ای را در حوزه‌های شهری و شهروندمداری شکوفا کند.
از سویی شورای شهر با مبارزه با فرآیند و چرخه فساد مالی و اصلاح ساختارها، حراست از منابع سرمایه‌ای شهر و مالکیت مشاعی شهروندان می‌تواند از افراد متخصص و کاردان برای رسیدن به عدالت اجتماعی در کلانشهر تهران بیش از پیش بهره‌مند شده و با رسیدگی به مسائل کالبدی شهر رسالت بزرگی را که فراروی تهران است حل کند.
البته در سالهای پیشین، شهرداری تهران به این امر وقوف کامل پیدا کرد و اقدامات مطلوبی را نیز انجام داده است، اما به‌رغم این اقدامات که در پاره‌ای از موارد مهم و دارای اهمیت زیادی است ممکن است که کافی به نظر نرسد و جای آن دارد که اعضای سومین دوره شورای شهر به این مسئله توجه بیشتری داشته باشد.
شهر تهران با داشتن جمعیتی بالغ بر هشت میلیون نفر دارای استعدادهای پنهان فراوانی است و از آنجا که هرم جمعیتی این شهر بیانگر جمعیت جوان قابل توجهی است بنابراین لزوم ایجاد مراکز فرهنگی و اجتماعی با برنامه‌ریزی علمی و کاربردی می‌تواند موجب بروز توانایی‌ها در نوجوانان و جوانان این شهر شده و از فساد و ابتلا به معضلات شهری بکاهد.
همانطور که اشاره شد در حوزه زیست‌محیطی کلانشهر تهران به خاطر بی‌توجهی افراد در گذشته و حال مشکلات زیست محیطی فراوانی را به دنبال داشته است و متاسفانه با تغییر و تحول دولت‌ها و سیاست‌های زیست‌محیطی تغییرات قابل ملاحظه‌ای را نداشته و مسائلی چون مشکلات معیشتی مردم و اشتغال به ویژه برای بانوان و همچنین ایجاد مراکز تفریحی مخصوص دختران جوان و رسیدگی به امور زنان سرپرست خانوار در برنامه‌ریزی‌های شورای شهر سوم می‌تواند راهگشای توسعه پایدار در جامعه باشد. یکی دیگر از مشکلات کلانشهر تهران تراکم واحدهای صنعتی است که واقعا به حد انفجار رسیده .
بیش از 40 درصد فعالیت اقتصادی کشور در 5/1 درصد از خاک ایران (کلانشهر تهران) متمرکز شده و با اینکه در میانگین کشوری 17 واحد صنعتی در هر هکتار وجود دارد در استان تهران 276 واحد صنعتی در هر هکتار است و به همین دلیل برنامه‌ریزی در شورای شهر سوم کلانشهر تهران باید بسیار تخصصی و کاملا کارشناسی شده باشد و نمی‌توان با وعده‌ها و برنامه‌ریزی‌های غیرتخصصی تهران را به سمت مسیر‌های ناهموار پر فراز و نشیب راند.
شورای شهر کلانشهر تهران باید با مشارکت مردم از طریق شورایاری‌ها و شوراهای محل و منطقه همکاری تنگاتنگ داشته باشد و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های تشکل‌های غیردولتی و دولتی و جلب مشارکت مردمی و اهمیت به پیشنهادات و انتقادات مردمی کلانشهر تهران را مدیریت علمی و تخصصی کند و در این دوره جدید اهمیت به کارهای زیربنایی و نظارت عالیه بر عملکرد مالی شهرداری از مهمترین وظایف این شوراست.
چون شهرداری تهران از گسترگی ویژه‌ای برخوردار است و سازمان‌ها و شرکت‌های زیادی را تحت پوشش دارد و چنانچه شفافیت مالی در این سازمان‌ها و شرکت‌های مالی نظارت و کنترل نشود آثار و تبعات زیادی برای مدیریت شهری و اعتمادسازی در میان مردم به وجود خواهد آورد و جای آن دارد که کمیته‌های تخصصی در شورای شهر تهران نظارت قوی‌تری را اعمال کند تا شکوفایی اقتصادی را ناظر باشیم.
