به گزارش نیچر، یک ربات زیردریایی که می‌تواند ماه‌ها در اقیانوس فعالیت کند، این امکان را به دانشمندان خواهد داد که آنها به مطالعه زندگی در اقیانوس‌های باز در فاصله صدها کیلومتری از ساحل بپردازند. این ربات که اخیرا نخستین آزمایش‌های خود را انجام داده، تقریبا یک هفته زمان را برای ردیابی و دنبال کردن جلبک‌ها در خلیج مونتری کالیفرنیا سپری کرد.
خالق این ربات، جین بلینگام، تکنیسین ارشد در مؤسسه تحقیقات آبزیان خلیج مونتری در ماس لندینگ کالیفرنیا، می‌گوید: ما حقیقتا تصور می‌کنیم این یک انقلاب در وسایل نقلیه است و این روش اقیانوس‌شناسی ما را تغییر می‌دهد.
اقیانوس‌شناس‌ها در حال حاضر از وسایل زیردریایی زیادی در تحقیقات خود استفاده می‌کنند که هیچ‌یک از آنها برای مطالعه زندگی دریایی ایده‌آل نیست. وسایل بدون پیشرانه که گلایدر نامیده می‌شود، می‌تواند ماه‌ها در اقیانوس باقی بماند و برای مطالعه خواص فیزیکی عالی است، اما بسیار کند بوده و حسگرهای آن برای مطالعات دقیق ارگانیسم‌های زنده بسیار محدودند. درضمن ربات‌های زیردریایی فعلی، سریع هستند و حسگرهای پیچیده‌ای دارند، اما این نوع فعالیت‌ها باتری این ربات‌ها را ظرف یک روز خالی می‌کند و محققان را با تعدادی تصاویر لحظه‌ای از زندگی در اقیانوس تنها می‌گذارد. ربات جدید با نام تتیس، ویژگی سرعت ربات‌های موجود و محدوده حرکت گلایدرها را با هم ترکیب می‌کند. این ربات برای تعقیب و دنبال کردن ارگانیسم‌ها و ثبت همزمان خواص فیزیکی و شیمیایی آب اطراف آنها طراحی شده است.
بلینگام در این باره می‌گوید: ایده مدنظر این است که قادر به ایجاد داستان زندگی ارگانیسم‌های دریایی به وسیله دنبال کردن آنها در اقیانوس باشد. وی می‌افزاید: تتیس تنها اندکی گران‌تر از گلایدرهاست و قیمت تقریبی آن 140هزار دلار است که خرید آن برای آزمایشگاه‌های مستقل دشوار نیست.
پدیده رشد انفجاری
راین، یک اقیانوس‌شناس در مؤسسه ام باری می‌گوید: نخستین سفر علمی این ربات شامل مطالعاتی درباره رشد انفــجاری یک جلبک سمی بــا نام Pseudo-nitzschia australis بود.
این ربات قابلیتی بی‌نظیر برای پارک کردن خودش در یک محدوده جلبکی و حرکت با آنها دارد. زمانی که تتیس مرکز هر محدوده جلبکی را شناسایی می‌کند، دانشمندان یک ربات بردکوتاه دیگر را برای تحلیل گسترده‌تر ارسال می‌کنند و این دو ربات حرکات هماهنگی را انجام می‌دهند که راین آن را رقص رباتیک می‌نامد. این ربات نخستین آزمایش‌های خود را اخیرا به پایان رساند و این کار را با ردیابی رشد انفجاری جلبک‌ها در مونتری کالیفرنیا انجام داد.
چاوز، یک دانشمند ارشد در مؤسسه ام باری، می‌گوید که با فکر استفاده از ربات برای پروژه‌های دیگر ترغیب شده است. یکی از ایده‌های او، مطالعه چگونگی تأثیرگذاری گرداب‌های با فاصله چندصدکیلومتری از ساحل بر محیط‌زیست اقیانوس است. به‌دلیل زمان زیادی که صرف سفر به این نواحی با کشتی (زمان 20 تا 30 روزه) می‌شود، آنها تنها حدود 5روز برای مطالعه آن قبل از بازگشت به ساحل زمان دارند. چاوز می‌گوید: تتیس این امکان را به ما خواهد داد که این گرداب‌ها را اساسا برای مدت زمان نامحدود مطالعه کنیم.
اریک دی اسارو، یک پروفسور اقیانوس‌شناسی در دانشگاه واشنگتن در سیاتل، می‌گوید که می‌تواند از تتیس برای ردیابی رشد انفجاری جلبک‌ها در اقیانوس اطلس شمالی بهره گیرد. او در حال حاضر، از ترکیبی از گلایدرها، حسگرهای شناور و کشتی‌ها استفاده می‌کند.
وی می‌گوید: تتیس در نمونه‌برداری از پیچیدگی و تنوع زیستی در اقیانوس در طول فواصل و مقیاس‌های زمانی طولانی بهتر عمل خواهد کرد.
او می‌گوید: من یک طرفدار بزرگ تتیس هستم. این ربات ترکیبی از سرعت، دوام و برد است که سایر وسایل فاقد آن هستند.
لحظه سحرآمیز دانشمندان ام باری، تتیس را در طول بیش از 3 سال و نیم طراحی کرده و ساخته‌اند. بلینگام با اشاره به اینکه آنها می‌خواهند بر برخی از مشکلات خاص در ردیابی زندگی در اقیانوس غلبه کنند، می‌گوید: یک زیست‌شناس زمینی که روی جنگل مطالعه می‌کند، در مراجعه به آن مشکلی ندارد.
اما در اقیانوس، جریان امواج هر چیزی را حرکت می‌دهد و اگر دانشمندان بکوشند بعد از یک وقفه دوروزه دوباره به یک محل برگردند، به جای (مثلاً) جنگل با کویر صحرا (بیابانی بزرگ در آفریقا) مواجه هستند.تتیس به اقیانوس‌شناس‌ها کمک خواهد کرد آزمایش‌های زیادی را از ساحل هدایت کنند که این امر به نوبه‌خود، سفرهای دریایی پرهزینه و وقت‌گیر را کاهش می‌دهد؛ زیرا دانشمندان می‌توانند ماموریت‌های ربات را تغییر دهند و داده‌های آن را از طریق ماهواره دریافت کنند.محققان ام باری در حال کار روی روشی برای تتیس، برای آوردن نمونه‌های آب هستند و در حال برنامه‌ریزی برای تجهیز آن با یک DNA analyser کوچک هستند که می‌تواند میکروارگانیسم‌ها را شناسایی کند. آنها می‌توانند بعدها حسگرهای بیشتری را (شامل حسگرهایی که کربن اقیانوس و حالت اسیدی آن را بررسی می‌کنند تا اثرات تغییرات آب و هوایی را پایش کنند) اضافه کنند.
دانشمندان در حال حاضر در حال ساخت نسخه جدیدی از تتیس هستند و امیدوارند سرانجام گروهی از ربات‌ها را برای ردیابی همزمان ارگانیسم‌های مختلف در شبکه غذایی (از جلبک‌ها تا پستانداران دریایی) به کار گیرند. تتیس به زودی تحت آزمون‌های بیشتری قرار خواهد گرفت که در راستای آماده‌سازی برای آزمایش‌های اصلی فراساحلی در ماه‌های جولای و آگوست خواهد بود. بلینگام در ادامه می‌گوید که امیدوار است مجوز ساخت تجاری این ربات را ظرف 6ماه به دست بیاورد. او در حال حاضر در حال هماهنگی و همکاری با سایر محققان است و قبلا کمک‌های مالی از بنیاد ملی دانش برای یک پروژه مشترک جهت مطالعه اختلاط آب‌های اقیانوس دریافت کرده است.بلینگام در پایان تأکید می‌کند: اگر محققان واقعا می‌خواهند توانایی‌های ربات را توسعه دهند، ما باید قادر باشیم با یک شارژ، آن را از خلیج مونتری تا هاوایی برانیم.
نیچر
