البته مطمئنا در این روزهای پایان سال افرادی که به نوعی دچار وسواس خانه‌تکانی هستند، هم از نظر روانی و هم از نظر ابتلا به آسیب‌های مختلف بیشتر در معرض خطر خواهند بود. به‌عقیده متخصصان ریه و متخصصان حوزه طب کار، انواع آسیب‌های فیزیکی، ارگونومی، شیمیایی، ایمنی و بیولوژیک این روزها در کمین کسانی است که بدون رعایت کوچک‌ترین مسائل مربوط به خانه‌تکانی، به انجام آن می‌پردازند.
دکتر ماشاالله عقیلی‌نژاد، متخصص طب کار و رئیس مرکز تحقیقات طب کار دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اینگونه توضیح می‌دهد: الان مهم‌ترین مشکل افراد شاغل در خانه و حتی خدمتکاران و کارگرانی که در خانه‌ها به امر خانه‌تکانی می‌پردازند، این است که در هنگام کار در ارتفاعات و در سطوح بلند از نظر ایمنی در خطر هستند؛ آن هم از نظر سقوط و کشیدگی تاندون‌ها. وی به خطرات ارگونومیکی که افراد را در این زمینه تهدید می‌کند هم اشاره کرده و معتقد است: افراد در وضعیت بد بدنی و یا افرادی که بیشتر از 20 کیلو بار را جابه‌جا می‌کنند و یا حتی کسانی که گردش‌های ناجور دارند، هم دچار اختلالات عضلانی و اسکلتی خواهند شد.
اما مهم‌ترین نکته‌ای که در کنار همه آسیب‌ها، متخصصان سم‌شناسی، ریه و طب کار بر آن تأکید دارند، عوارض ناشی از استفاده از مواد شیمیاییِ، حلال‌ها، پودرها و سفیدکنندهها و جرم‌گیرهاست. دکتر حمید سهراب‌پور، متخصص بیماری‌های داخلی، فوق تخصص بیماری‌های ریوی و رئیس بیمارستان لبافی‌نژاد در این باره به همشهری توضیح می‌دهد: مواد شوینده به‌خصوص سفیدکنندهها و جرم‌گیرها مواد نافذی هستند و در فضاهای سربسته به‌خصوص اگر با هم مخلوط شوند، گاز تولید شده از این ترکیب وارد راه‌های هوایی و مخاط چشم خواهد شد و آن را تحریک خواهد کرد. رئیس بیمارستان لبافی‌نژاد توصیه می‌کند: برای همین است که ما مدام می‌گوییم افرادی که مشکلات تنفسی دارند نباید تحت هیچ شرایطی از این مواد استفاده کنند.
به عقیده وی حتی افراد سالم از نظر ریوی و تنفسی نیز هنگام کار با شوینده‌ها باید درب‌ها و پنجره‌ها را کاملا باز بگذارند و در فضاهای سربسته مثل حمام و دستشویی به هیچ وجه این مواد را استفاده نکنند. دکتر عقیلی‌نژاد نیز در ادامه اینطور توضیح می‌دهد: گازها و بخار ناشی از تحریک مخاط از چشم و دهان شروع می‌شوند و به عمق ریه آسیب می‌زنند. به گفته وی حتی از تماس با این شوینده‌ها مشکلات پوستی و اگزما هم در ناحیه دست ایجاد خواهد شد. البته این تمام ماجرا نیست چون به گفته رئیس مرکز طب کار دانشگاه علوم پزشکی تهران بسته به نوع ماده شیمیایی حتی کبد، خون و دستگاه کلیوی هم دچار مشکلات جدی می‌شوند.
البته سیستم اعصاب هم از این قاعده مستثنی نخواهد بود. برای همین است که به عقیده دکتر عقیلی‌نژاد تمام متخصصان باید با نوع ماده شیمیایی که فرد مصرف کرده آشنا باشند تا بتوانند به موقع عوارض آن را تشخیص دهند. با این حال این متخصص طب‌کار در ادامه به مشکلات فیزیکی و سرما و گرما در این روزها و یا حتی آلودگی‌های صوتی و یا آلودگی ناشی از تشعشعات هم اشاره می‌کند و معتقد است: طرفداران وسواس‌گونه خانه‌تکانی در این روزها از مشکلات روانی و استرس‌های طولانی‌مدت هم بی‌نصیب نخواهند بود.
وی در پایان خاطرنشان می‌کند: ما از مردم می‌خواهیم که با توجه به همه این مشکلات همه کارهای مربوط به خانه‌تکانی را به شب‌های آخر سال موکول نکنند و هیچ کاری ضرب‌الاجلی انجام نشود تا همه این مشکلات کمتر بروز کنند. بنا به توصیه دکتر عقیلی‌نژاد شهروندان باید بدانند که از وسایلی استفاده کنند که ایمنی آنها تضمین شده باشد و به هیچ وجه روی سطوح لغزنده انجام نشود. در زمان استفاده از مواد شیمیایی هم بهتر است سیستم تهویه طبیعی مثل باز کردن کامل پنجره رعایت شود. استفاده از ماسک و دستکش هم در هنگام کار با این مواد شوینده هرچند تأثیر چشمگیری ندارد ولی عوارض ناشی از این مواد را به حداقل می‌رساند.
