با وجود این‌که این اولین تجربه از برگزاری چنین انتخاباتی بود اما بنا بر تاکید مسئولان برگزاری این انتخابات در سلامت و هماهنگی کامل برگزار شد و از نظر ایرادات و اشکالات و تخلفات که از سوی مردم و مسئولان به ستاد انتخابات گزارش می‌شود کم‌مشکل‌ترین انتخابات در طول تاریخ انقلاب اسلامی بوده است.
فارغ از این‌که در این انتخابات چه کسانی و چه گروه‌هایی توانستند با اقبال مردمی مواجه شوند پیروز انتخابات را می‌توان مردم و منافع ملی و نظام جمهوری اسلامی عنوان کرد.
این مساله به‌ویژه با توجه به تحولات در صحنه بین‌المللی و افزایش فشارهای غرب بر کشور برای صرف‌نظر کردن از حق فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای می‌تواند اقتدار بیشتر نظام جمهوری اسلامی ایران را در عرصه جهانی رقم بزند؛ البته اگر بتوان از فرصت به‌وجود آمده به بهترین نحو ممکن استفاده کرد.
سیدعلی ریاض نماینده تهران و نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، ریاست هیات عالی نظارت مجلس شورای اسلامی بر انتخابات شوراها در تهران را بر عهده داشت.
وی بر این مساله تاکید دارد که انتخابات 24 آذر از انتخابات‌هایی است که با کمترین ایرادات و اشکالات و با هماهنگی کامل هیات‌های اجرایی و نظارت برگزار شده به‌گونه‌ای که می‌توان آن را افتخاری برای مجموعه نظام جمهوری اسلامی دانست.
- نحوه برگزاری انتخابات و حضور مردم در آن را چگونه دیدید؟
حضور گرم و حماسه‌ساز مردم مسیر انتخابات را پاسخ می‌دهد. این حضور گرم نشان می‌دهد که مردم مسیر و روند برگزاری انتخابات را آرام، سالم و بدون تنش دیده‌اند. هر وقت این فضا به‌وجود آید مردم با شور و نشاط زایدالوصف پای صندوق‌های رأی می‌آیند.
مساله بعد بحث تجمیع انتخابات بود و حضور تجمیعی انتخابات مهم بود. اعداد و ارقام و خروجی‌های انتخابات گویا است که مردم با حضور پررنگ خود این تجمع را نیز تایید کردند. در مسیر برگزاری انتخابات از ابتدا هیات‌های نظارت به‌طور جدی و بدون هیچ ملاحظه‌ای و بدون نگاه ویژه سیاسی حزبی یا دسته‌بندی وظایف نظارتی خود را به‌طور مقتدر انجام دادند.
از ابتدای مسیر همزمان با حضور مقتدرانه هیات نظارت تعامل خوب و مثبت هیات‌های اجرایی را داشتیم. در مسیر اول در مسیر تعیین صلاحیت‌ها آمار گویاست که به مساله مثبت و بدون ملاحظات جناحی و سیاسی نگاه شد.
در حدود 33 درصد از شهر تهران افرادی که توسط هیات‌های اجرایی ردصلاحیت شده بودند توسط هیات‌های نظارت برگشته و تایید صلاحیت شدند. در شهرستان نیز این برگشت حدود 40 درصد بود و این نگاهی بود که در هیات‌های نظارت حاکم کردیم.
به عقیده من از جهات مختلف این اقدامات مورد تحسین قرار گرفت. به نظر من مردم همه چیز را خوب و روشن می‌بینند و نگاه آنان از مسئولان زیباتر، ژرف‌تر و عمیق‌تر است. وقتی به انتخاب مردم توجه می شود باور می کنیم حضور پرشورشان در فضای امروز بین‌المللی، چه‌قدر زیبا و مایه دلگرمی و قوت نظام است.
- مردم با این حضور خود رویکردی متفاوت از دو دوره انتخابات گذشته شوراها را به نمایش گذاشتند. مردم چه دیدند که این‌گونه حضوری غیرمنتظره داشتند؟
توجه مردم به شوراهای اسلامی شهر و روستا در این دوره جدی‌تر شده بود. مشارکت مردم در انتخابات شوراها در تهران سه برابر بوده است که در مقایسه با دوره قبل فوق‌العاده است.
مردم متوجه جایگاه ویژه شوراهای اسلامی شهر و روستا شده‌اند و می‌دانند که امور شهرشان باید توسط این شورا اداره شود. مردم می‌دانند چه می‌کنند و به کجا نماینده می‌فرستند.
مردم می دانند جریان محلی است و مربوط به شهر و محله و خودشان است و می‌دانند هر انتخابی بکنند حاصل آن را خودشان برداشت خواهند کرد. وقتی مسیر دوره اول و دوم را نگاه کنیم مسیر حضور مردم تکاملی است در همه جهات و ابعاد.
اولاً این‌که تعداد کاندیداها 20 درصد حداقل افزایش داشته است. آمار متخصصان و مهندسان که داوطلب ورود به این انتخابات بودند نشان می‌دهد که بحث شوراها در حال شکل‌گیری است.
تمرین ما درخصوص شوراها بسیار کم بوده است. اما اکنون به این سمت حرکت می‌کنیم که تجارب دو دوره قبل کامل‌تر در دوره سوم ظهور و بروز پیدا کند و مردم این مساله را حس کرده‌اند.
این مساله را باید بگوییم که همیشه نیز باید بر آن تاکید کرد که رسانه‌های ملی به‌ویژه صدا و سیما و مطبوعات کشور آنهایی که بی‌دغدغه عمل کردند باید از اقدامات آنها تشکر کرد؛ از جمله روزنامه همشهری که مسیر را کاملاً برای حضور پرشور مردم مهیا کرد.
یکی دیگر از علل ظهور و بروز مردم همین بود که فضا کاملاً زیبا برای مردم آماده شد. تهییج انتخاباتی مردم توسط صدا و سیما و مطبوعات به‌طور سالم و زیبا و در اشکال رقابتی صورت گرفت که من این مساله را با چشم خود دیدم و خود هم در برنامه‌های مختلفی که شرکت داشتم این فضا را می‌دیدم و این فضا را تشریح کرده و اشاعه می‌دادم.
مردم در این دور به‌طور کامل توجیه شدند و فرهنگ‌سازی برای برگزاری این انتخابات در سطحی بالا صورت گرفت. نکته دیگر رقابت بین احزاب و ائتلاف‌ها در این انتخابات بود؛ رقابت فردی و شخصی و رقابت ائتلافی.
نتایج انتخابات به‌گونه‌ای است که نگاه مردم را به‌طور دقیق نشان می‌دهد. ما شخصی را می‌بینیم که انتخاب شده اما به‌طور تک‌نفره و مستقل وارد این عرصه شده است. مردم خواسته‌های خود را با رأیشان به‌طور منفرد و یا ائتلافی اعلام کرده‌اند و همه چیز نظر و عقیده مردم است.
- عده‌ای منتسب به حامیان دولت بودند اما نتوانستند با اقبال عمومی روبه‌رو شوند. به عقیده شما چرا مردم این رویکرد را داشتند؟
من در شأنیت رئیس هیأت عالی نظارت استان تهران کاملاً بی‌طرف و مستند به قانون و بدون جهت فعالیت کردم که در این مسیر دیگران تشکر هم می‌کردند که سعی کردم مسیر را بی‌طرفانه پیش ببرم.
اکنون در جایگاه رئیس هیات عالی نظارت صحبت می‌کنم. اجازه بدهید اگر تحلیلی درباره لیست‌ها و نتایج انتخابات داشته باشم، با کسوت نماینده تهران صحبت کنم.
در بسیاری از سخنرانی‌ها که به مساجد دعوت می‌شدم بابت این‌گونه اظهارنظرها عذرخواهی می‌کردم.
- چه مساله‌ای در بین بود که باعث اعتراض‌هایی برای تأخیر در اعلام نتایج تهران شد؟
جریان خاصی وجود نداشت. در دوره دوم انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا نزدیک به 600 هزار رأی داشتیم اما جمع کردن و اعلام نتیجه آن 4 روز به‌طول انجامید. اکنون حضور سه برابر مردم را در انتخابات داریم تجمیع انتخاباتی داشته‌ایم.
تهران نیز کلان‌شهر و بزرگترین شهر کشور است و حضور مردم پررنگ‌تر بوده و تعداد کاندیداها نیز 20 درصد افزایش یافته است.
اولاً که هیأت اجرایی در چند شیفت کار می‌کردند و تازه هم از سرشماری کشور بیرون آمده‌اند که باید از این بابت از هیأت‌های اجرایی استانداری و فرمانداری به دلیل حاکم کردن فضای خوب همکاری با هیأت‌های نظارت تشکر کرد.
ما هر وقت برای نظارت ابزارهایی را خواستیم هیأت‌های اجرایی در اختیار ما گذاشتند. در مسیر نظارتی ما همه ابزارها را در اختیار داریم.
صندوق به صندوق بک آپ سی دی‌ها را در سرورها داریم و هر وقت بخواهیم به سایت مرکزی دسترسی داشته باشیم مشکلی از این بابت وجود ندارد.
تمام عملیات تطبیقی بعضاً به شکل تمام تطبیق و بعضاً به شکل راندم تطبیق اجرا شد. هرگونه شائبه درباره برگزاری انتخابات و نحوه شمارش آرا و اعلام نتایج انتخابات شوراها را رد می‌کنم. به شهروندان عزیز و ملت شریف ایران از این بابت اطمینان می‌دهیم. من در تهران چند هزار نیروی نظارتی در اختیار داشتم.
اینها عملیات انجام می‌دادند و چشم و گوش خود را در اختیار گذاشته بودند که تخطی صورت نگیرد. ناظران استان تهران چند لایه بودند. یکی دو لایه پای صندوق‌های رأی بودند. لایه‌های نظارتی غیرمحسوس نیز طراحی شده بود و به‌شدت برای امانتی که در اختیار ما گذاشته شده بود زحمت کشیدند و همه از تمام توان خود استفاده کردند. من برای خود و همکارانم احساس راحتی می‌کنم.
چون وجدان ما در عملیات ما همراه بود. بعضاً افرادی از ما دلخور شده بودند اما بعداً آمدند و تشکر کردند که اقتدار مدیریت نظارتی را در هیأت عالی استان تهران دیده‌اند.
- این حضور پرشور مردم وظایف مسئولان و منتخبان را صدچندان می‌کند. این مسئولیت را چگونه می‌بینید؟
وقتی مردم آرامش، صداقت و یکرنگی ببینند همین‌گونه حضور می‌یابند. مردم بزرگوار ما مردمی وفادار هستند که هیچ‌وقت در هیچ برهه‌ای نظام را تنها نگذاشته‌اند به‌ویژه در شرایط امروز بین‌المللی.
این حضور مردم برای اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها یک تو دهنی بود. نظام سه انتخابات‌را با هم اجرا کرد و به‌شدت زیبا اجرا شد. کدام کشور دنیا که مدعی دمکراسی است می‌تواند چنین انتخابات‌هایی را برگزار کند و این‌گونه مردم را پای صندوق‌های رأی بیاورد؟ این انتخابات با امانت و سلامت کامل برگزار شد.
این انتخابات در مسیر خود تخلفی ندید و می‌توان گفت این انتخابات کمترین تخلف را نسبت به دوره‌های گذشته انتخابات داشته است. نامزدها با جدیت و تخصص بهتری وارد عرصه می‌شوند. بحث تخریب را در این انتخابات نداشتیم زیرا دیگر این مساله جواب نمی‌دهد. تمام مسیر برگزاری انتخابات با حضور مردم و در سلامت کامل برگزار شد.
- گفته می‌شود وسواس هیأت نظارت باعث تأخیر در اعلام نتایج انتخابات شوراها در تهران بوده است؟
نگاه ما در نظارت به این شکل بوده که دقت را فدای سرعت نکردیم و دقت را اولی‌تر دانستیم.
دقت در روش‌هایی که طراحی شده بود کمی تأخیر اولیه را به همراه داشت. مجریان انصافاً زحمت کشیدند زیرا سه عملیات را به همراه هم انجام دادندوتاخیر طبیعی این امر بود.
