محسن پرویز در دوران معاونتش 5 نمایشگاه کتاب و 3 جایزه تازه را برگزار کرد و در اواخر دوره کاری‌اش در دولت دهم، با تغییراتی در اداره کل امور کتاب و کتابخوانی، توانست شرایط اهدای مجوز کتاب را نیز تا حدودی بهبود دهد.
اما معاونت فرهنگی به‌علت کالایی که شرایط تولید ویژه‌ای دارد، همچنان با موضوعات مسئله‌مندی روبه‌روست؛ مسائلی که اگرچه تعدادشان زیاد نیست، حل کردن‌شان کار و تلاش زیادی می‌طلبد.
اهدای مجوز پیش از نشر: 3 سال پیش طرحی در وزارت ارشاد مطرح شد که مطابق آن، صدور مجوز پیش از انتشار کتاب به ناشران واگذار می‌شد و به این ترتیب، وزارت ارشاد این مشکل را به‌طور ریشه‌ای حل می‌کرد، اما آن طرح باتوجه به اهمیت و حساسیت فراوان فرایند صدور مجوز، با استقبال مواجه نشد و وزارت ارشاد همچنان به‌عنوان تنها متولی این کار باقی ماند.
پیش از آن، بحث‌های دیگری نیز درباره اصلاح شیوه معمول ممیزی کتاب مطرح شده بود؛ ازجمله حذف کامل مجوز پیش از انتشار و اجرای الگویی مشابه مطبوعات که آن هم البته به‌جایی نرسید.
درواقع به‌نظر می‌رسد هیچ راه عملی بهتری از آنچه تاکنون انجام شده است برای نظارت بر انتشار کتاب وجود ندارد اما صدور مجوز پیش از انتشار نیز همواره با یک مشکل بزرگ روبه‌رو بوده است که معاونت فرهنگی جدید به‌خوبی آن‌را می‌شناسد؛
زمان طولانی بررسی کتاب‌ها در وزارت ارشاد که گاه تا 2 سال یا حتی بیشتر طول می‌کشد و البته گاهی نیز کاملا برعکس، تنها حدود 2 تا 3 ماه زمان می‌برد. بهمن دری در نخستین روزهای تصدی این معاونت، کاهش این زمان را ازجمله برنامه‌های خود معرفی کرد.
البته به‌جز مسئله زمان، روشن شدن معیارها و یکسان‌سازی مقررات هم همواره مورد بحث بوده است که اگر واقع‌بین باشیم، بسیار سخت و حتی نزدیک به غیرممکن است. ممیزی کتاب تنها از طریق انسان انجام می‌گیرد و انسان‌ها برداشت‌ها و تلقی‌های متفاوتی از واژه‌ها دارند.
شیوه‌های توزیع: کتاب شاید بیش از هر چیز به‌علت تعداد زیاد تولید به‌طور کامل با محصولات فرهنگی – هنری دیگر فرق دارد. در سینما در طول یکسال حداکثر 100 فیلم سینمایی در چرخه تولید قرار می‌گیرند که از این تعداد، شاید تنها نیمی به مرحله آخر برسند. بنابراین مسئولان و دست‌اندرکاران خیلی ساده‌تر می‌توانند اوضاع را سامان داده و مشکلات را پیدا و حل کنند.
شاخه‌های دیگر سینما، نظیر سینمای مستند و تجربی یا فیلم کوتاه و سینمای جوان، هریک متولیان جدایی دارند و همه اینها، تعداد روشنی سینما در اختیارشان است که از طریق آنها، مخاطب می‌تواند از کالای تولید شده استفاده کند. اما در طول سال 88 بیش از 26 هزار عنوان کتاب که هریک به‌طور متوسط 2000 نسخه شمارگان دارند، به بازار آمده است.
گذشته از انرژی غیرقابل وصفی که صرف تولید و نظارت بر آن می‌شود، این همه کتاب، چطور و از چه راه‌هایی به مخاطبان می‌رسد؟ ساماندهی به فرایند توزیع کتاب، امری سخت گسترده و پیچیده است و همواره به‌عنوان یکی از نقاط آسیب‌پذیر چرخه تولید و نشر کتاب مطرح بوده است.
بهمن دری پنجشنبه 17 تیر به‌صورت سرزده از کتابفروشی‌های راسته انقلاب بازدید کرد و نشان داد به موضوع توزیع کتاب نیز توجه دارد. در این بازدید کتابفروشان خواستار «بهبود و ارائه راهکارهای مناسب برای دسترسی بدون واسطه مخاطبان به کتاب» شدند.
مالیات کتابفروشان و ناشران: خیلی وقت است که ناشران و کتابفروشان امیدوارند «لایحه ساماندهی ناشران و کتابفروشان» به مرحله اجرا برسد و آنها هم مثل پزشکان، غیرتجاری محسوب و از عوارض و مالیات و چیزهایی از این دست معاف شوند. این لایحه که حالا در فرمانداری تهران است،
به تصویب شورای اسلامی شهر هم رسیده و فرمانداری هم به‌طور کلی و مشروط آن‌را پذیرفته است اما معلوم نیست از کی و چگونه اجرا خواهد شد. بهمن دری در همان بازدید و گفت‌وگو با کتابفروشان درباره این لایحه هم گفت: «شخصا موضوع را به‌صورت جدی پیگیری می‌کنم.» این جمله نشان می‌دهد معاون فرهنگی جدید خیلی خوب اولویت‌های کاری این معاونت را بررسی کرده و قصد دارد باتوجه به اهمیت حوزه‌ای که به او محول شده است،
این اولویت‌ها را در دستور کار خود قرار دهد. او در جلسه اعضای ستاد هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران – که نخستین فعالیت عملیاتی‌اش در سمت جدید است و 3 ماه دیگر برگزار می‌شود – خواستار بازنگری در آیین‌نامه هفته کتاب باتوجه به دغدغه‌های مقام معظم رهبری شد.
وی گفت: وظیفه ما برطرف کردن دغدغه‌های مقام معظم رهبری در حوزه نشر (به‌ویژه تولید و توزیع) است و قطعا حمایت دولت به‌همراه نظارت و مراقبت از حوزه نشر خواهد بود.
این موارد و موارد دیگری از این دست، اصلی‌ترین چالش‌های حوزه کتاب و کتابخوانی در ایران است که حالا آنقدر قدیمی و مزمن شده‌اند که علاج عاجلی را می‌طلبند. باید دید معاون فرهنگی جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ظرف چه مدتی و چگونه با این چالش‌های جدی روبه‌رو خواهد شد.
