15 اسفند در آخرین موج حملات تروریستی در آستانه انتخابات حساس عراق، انفجار یک خودروی بمب‌گذاری‌شده در 200 متری مرقد مطهرحضرت امام علی(ع) در شهر نجف‌اشرف، باعث کشته شدن حداقل 3 نفر و زخمی شدن بیش از 54 نفر دیگر شد.
گروه‌های وابسته به القاعده و حزب منحل شده بعث در آستانه این رای‌گیری، بارها مردم عراق را تهدید کرده‌اند که به هر نحوی از برگزاری این انتخابات جلوگیری خواهند کرد. به همین خاطر در روزهای گذشته حملات تروریستی در مناطق مختلف عراق افزایش چشمگیری داشته و ده‌ها نفر از مردم این کشور به خاک و خون کشیده شده‌اند.
در روزهای گذشته بیش از 45 نفر از مردم عراق در آستانه این انتخابات کشته شده‌اند که گروهی از آنها را نظامیان این کشور که زودتر از بقیه عراقی‌ها در انتخابات شرکت کرده بودند، تشکیل می‌دهند. انتخابات پارلمانی عراق رای‌گیری سرنوشت‌سازی برای این کشوربه‌شمار می‌رود که دولت جدید این کشور را در 4 سال آینده تعیین می‌کند.
هزاران نفر از نیروهای نظامی عراق روز پنجشنبه به همراه بیماران بستری در بیمارستان‌ها، به‌عنوان نخستین گروه از عراقی‌ها رأی خود را به صندوق‌ها ریختند تا 16 اسفند بتوانند تمام توان خود را برای تامین امنیت رای‌دهندگان متمرکز کنند.
15 اسفند در حالی که در ساعت 7 صبح مهلت تبلیغات نامزدهای این انتخابات به‌پایان رسید، شبه‌نظامیان القاعده که در چارچوب گروه موسوم به دولت اسلامی عراق فعالیت می‌کنند تمامی افراد شرکت‌کننده در انتخابات پارلمانی این کشور را تهدید به مرگ کردند.
شاخه شبکه تروریستی القاعده در عراق در بیانیه خود با هدف ممانعت از مشارکت عراقی‌ها در انتخابات، منع رفت‌وآمد در سراسر این کشور در روز انتخابات را اعلام کرده است.
این گروه تاکید کرده است که امروز حملات گسترده‌ای را انجام می‌دهد و عراقی‌ها باید برای حفظ جان خود از ساعت 6صبح تا 6 عصر در خانه‌هایشان بمانند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که 200 هزار نظامی عراق مسئول تامین امنیت بغداد، پایتخت این کشور هستند. از روز جمعه در برخی مناطق عراق مانند رمادی مقررات منع رفت‌وآمد شبانه اجرا شده است.
6 هزار و 292 نامزد در مناطق مختلف عراق در تلاش برای ورود به پارلمان عراق هستند که 1813 نفر از آنها را زنان عراقی تشکیل می‌دهند. 18 میلیون و 600 هزار نفر از ساکنان عراق واجد شرایط رأی دادن هستند و برای شرکت آنها در انتخابات 920 حوزه رای‌گیری با 50 هزار صندوق اخذ رأی درنظر گرفته شده است.
رای‌گیری 16اسفند دومین انتخابات پارلمانی در عراق پس از سرنگونی صدام در سال 2003 است و پیش‌بینی می‌شود که با وجود تهدیدهای تروریستی، مردم این کشور حضور گسترده‌ای در این انتخابات داشته باشند.
گزارش‌ها نشان می‌دهد که مردم حتی در مناطقی که در زمان برگزاری نخستین دوره انتخابات پارلمانی در سال 2005، این رای‌گیری را تحریم کرده بودند در انتخابات16اسفند شرکت خواهند کرد. براساس نظرسنجی‌ها پیش‌بینی می‌شود 70 درصد واجدین شرایط در انتخابات شرکت کنند تا مهم‌ترین رویداد سیاسی عراق پس از فروافتادن مجسمه صدام رقم بخورد.
مالکی، نخست‌وزیر عراق هم به همین خاطر 15اسفند برگزاری این انتخابات را فرصتی برای وحدت و یکپارچگی عراق توصیف کرد. وی گفت: اکنون همه کسانی که به توافقنامه خروج نیروهای آمریکایی از عراق اعتراض داشتند از جمله کشورهای عربی و برخی کشورهای همسایه ساکت شده‌اند زیرا آنها می‌خواستند از طریق حضور نیروهای بیگانه بهانه‌ای برای دخالت در امور عراق داشته باشند.
جلال طالبانی، رئیس‌جمهوری عراق هم پس از پایان مهلت تبلیغات انتخاباتی ابراز امیدواری کرد که دولتی قوی از درون پارلمان منتخب روی کار آید تا ماموریت‌های بزرگ تاریخی را به‌انجام برساند و در راه دمکراسی و تحکیم دستاوردهای حاصله و حل و فصل پرونده‌های موجود گام بر دارد.
طالبانی همچنین ابراز امیدواری کرده است که مقام خود را به‌عنوان رئیس‌جمهوری عراق پس از این انتخابات همچنان حفظ کند. وی اعلام کرده است که از احزاب اصلی شرکت‌کننده در این انتخابات 4 حزب از وی خواسته‌اند که همچنان به فعالیت خود ادامه دهد.
دولت جدید عراق که به وسیله این انتخابات تشکیل می‌شود زمانی فعالیت خود را آغاز می‌کند که نیروهای آمریکایی روند خروج خود از عراق را کامل می‌کنند. اکنون بیش از 96 هزار نظامی آمریکایی در عراق به سر می‌برند که طبق توافق 2کشور قرار است تا آگوست سال 2010 این تعداد به 50 هزار نیرو کاهش پیدا کند. برگزاری موفق این انتخابات در واقع پاسخ قاطعی به کسانی است که با خروج نیروهای آمریکایی مخالفت می‌کردند و اجازه نخواهد داد که واشنگتن دیگر امیدی به باقی‌ماندن نیروهایش در این کشور داشته باشد.
بازیگران اصلی انتخابات عراق
ائتلاف دولت قانون: این ائتلاف به رهبری نوری مالکی، نخست‌وزیر فعلی عراق با مشارکت حزب الدعوه، به ریاست مالکی و گروه‌های دیگری همچون برخی از سران قبایل اعراب، کرد‌های شیعه، مسیحیان و افراد مستقل وارد انتخابات شده است. این ائتلاف با شعار امنیت، خدمات و حکومت مرکزی مقتدر، برنده اصلی انتخابات استانی عراق در ژانویه سال گذشته بود.
ائتلاف ملی عراق: این ائتلاف به‌عنوان بزرگ‌ترین ائتلاف شیعیان عراق مهم‌ترین رقیب ائتلاف نوری مالکی در این انتخابات به حساب می‌آید که شامل گروه‌ها و افراد مختلفی همچون مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، پیروان مقتدی صدر، ابراهیم جعفری نخست‌وزیر سابق عراق، احمد چلبی و برخی سران سنی عراق است.
انتلاف کردها: این ائتلاف توسط 2حزب عمده کرد که کنترل منطقه نیمه خود مختار کردستان عراق را در اختیار دارند، تشکیل شده است. احزاب تشکیل‌دهنده این ائتلاف یعنی حزب دمکرات به رهبری مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان و اتحادیه میهنی کردستان به ریاست جلال طالبانی رئیس‌جمهوری عراق گرایش‌های ملی گرایانه کردی دارند و در جست‌وجوی روابط نزدیک با غرب هستند.
ائتلاف العراقیه: طارق الهاشمی معاون رئیس‌جمهوری، ایاد علاوی نخست‌وزیر سابق و صالح المطلق این ائتلاف را تشکیل داده‌اند. ممنوعیت شرکت صالح المطلق و تعدادی از نامزدهای این ائتلاف در انتخابات امروز از سوی کمیسیون مستقل انتخابات به خاطر ارتباط و عضویت در حزب منحل‌شده بعث یکی از مسائل جنجالی انتخابات عراق بود.
ائتلاف اتحاد عراق: جواد البولانی وزیر کشور عراق، احمد ابوریشه یکی از سران قبایل سنی مخالف القاعده در استان الانبار و احمد عبدالغفور السامرائی یکی از سیاستمداران سنی عراق تشکیل‌دهنده این ائتلاف هستند.
جبهه التوافق: این جبهه که زمانی مهم‌ترین ائتلاف سنی عراق بود از زمان انتخابات سال 2005 دچار تغییر و تحولات فراوانی شده است. با خارج شدن احزاب مختلف، این جبهه اکنون تنها متشکل از حزب اسلامی عراق و برخی سران قبایل است. برجسته‌ترین نامزد این جبهه ایاد السامرائی، رئیس پارلمان عراق است.
سران قبایل: شیوخ و سران قبایل عراق نقش مهمی را در فرایند انتخابات این کشور خواهند داشت که احزاب اصلی عراق هم از اهمیت این موضوع اطلاع دارند. سران قبایل گروه منسجم سیاسی تشکیل نداده‌اند و اکثر آنها به ائتلاف‌های حاضر پیوسته‌اند.
اقلیت‌ها: در انتخابات این دوره گروه‌های اقلیت مانند ترکمن‌ها، مسیحی‌ها و یزیدی‌ها در مناطقی که امید به رای زیادی ندارند به فهرست احزاب بزرگ‌تر پیوسته‌اند.
انتخابات در یک نگاه
رای‌گیری 16اسفند بر خلاف انتخابات پارلمانی سال 2005 بر اساس فهرست‌های باز صورت می‌گیرد. در انتخابات سال 2005 رای‌دهندگان نمی‌توانستند به نامزدها به صورت انفرادی رای بدهند و تنها امکان انتخاب فهرست انتخاباتی یک حزب یا ائتلاف را داشتند که اسامی نامزدهای آن به‌خاطر مسائل امنیتی مشخص نبود.16اسفند عراقی‌ها می‌توانند به فهرست احزاب یا نامزدها به صورت جداگانه رای دهند.
انتخابات پارلمانی عراق قرار بود در 16 ژانویه برگزار شود که برگزاری آن به خاطر تصویب قانون جدید انتخابات تا امروز به تاخیر افتاد. مردم عراق در انتخابات امروز 325 نماینده پارلمان را مشخص می‌کنند. در انتخابات سال 2005 عراقی‌ها برای انتخاب 275 نماینده به پای صندوق‌های رای رفته بودند. طبق قانون اساسی عراق حداقل 25 درصد کرسی‌های پارلمان باید در اختیار نمایندگان زن باشد.
پس از مشخص شدن 325 نماینده پارلمان عراق رئیس جمهوری جدید عراق از سوی آنها انتخاب خواهد شد. رئیس جمهوری عراق از رهبر حزب یا ائتلافی که اکثریت کرسی‌های پارلمان را در اختیار دارد خواهد خواست که به عنوان نخست وزیر مکلف، دولت را تشکیل دهد.
محمد کرباسی
