نه کشور ما با قرار گرفتن در حلقه محاصره 16میلیون مین باقی مانده از جنگ تحمیلی دومین کشور آلوده به مین در جهان است و روزانه 2 تا 3 نفر جان خود را به‌دلیل برخورد با مین از دست می‌دهند که بیشتر آنها نیز ساکنان استان‌های کرمانشاه، آذربایجان غربی، کردستان، خوزستان و ایلام هستند.
البته حمیدرضا ارشادمنش، معاون وزیر دفاع و دبیر شورای‌عالی پاکسازی میادین مین کشور چندی پیش در گفت‌وگویی با فارس گفته بود که مین‌زدایی از 2 استان آذربایجان غربی و کردستان به پایان رسیده و از این به بعد بیشترین تمرکز روی 3 استان دیگر خواهد بود. با این وجود این مین‌ها هنوز هم در سکوت کامل، دست به کشتار می‌زنند.
50 هزار هکتار از اراضی کرمانشاه زیرکشت مین!
رمضان رویین‌تن، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمانشاه در این باره می‌گوید: « به‌دلیل وجود مین در 50 هزار هکتار از زمین‌های حاصلخیز این استان این اراضی قابل کشت نیست.
هنوز آثار 8 سال دفاع مقدس در شهرهای قصر شیرین، ارتفاعات بازی دراز، تنگه مرصاد، منطقه کامیاران جوانرود و روانسر به چشم می‌خورد، آن هم درست در مناطقی که برای کشاورزی بسیار مساعد است.»
دکتر فرهاد رحیمی، مدیرکل بهزیستی استان کرمانشاه نیز در این باره یادآور می‌شود که استان کرمانشاه به‌عنوان یکی از مناطق مهم آلوده به مین کشور، بیشترین آمار حوادث ناشی از آن را به‌خود اختصاص داده است.
در حالی که تعداد مین به‌کار رفته و باقی‌مانده از دوران جنگ تحمیلی در دیگر استان‌های آلوده بیشتر از استان کرمانشاه است، اما به دلایلی چون موقعیت ژئوپولیتیکی منطقه و سکونت تعداد زیادی از دامداران و کوچ‌نشینان در مناطق آلوده ، آمار حوادث در این استان
بسیار بالاست.
دکتر رحیمی با بیان اینکه 20 درصد از کل جمعیت استان کرمانشاه در 6 شهر آلوده به مین غرب استان ساکن هستند، بر ضرورت آموزش برای پیشگیری و مقابله با حوادث ناشی از انفجار مین گفت:« بهزیستی کرمانشاه از سال 86 برنامه‌هایی را آغاز کرده است و تاکنون 40 درصد از دانش‌آموزان استان، آموزش‌های لازم را در این زمینه فرا گرفته‌اند.»
خوزستان نفس راحت می‌کشد
بعد از گذشت 20 سال از پایان جنگ تحمیلی هنوز 245 هزار هکتار زمین آلوده به مین در سطح استان خوزستان وجود دارد.
در حال حاضر خوزستان برای پاکسازی از مین‌های به‌جا مانده از جنگ تحمیلی به 19 منطقه تقسیم شده که 16 یگان متعلق به ارتش و سپاه در حال پاکسازی این مناطق هستند.
رحیم ناطقی، مدیرکل امور مرزی و انتظامی خوزستان با بیان اینکه به‌دلیل زیاد بودن سطح اراضی آلوده به مین از نیروهای داوطلب هم برای پاکسازی این مناطق استفاده می‌شود، گفت: « مشکل عمده پاکسازی میادین مین در خوزستان، تراکم و تنوع مین‌ها به‌ویژه در مناطقی است که مدتی در اشغال ارتش بعث عراق بوده است.» وی مناطق پاکسازی شده استان خوزستان را شامل آبادان، دشت آزادگان، شوش، چزابه و شلمچه اعلام کرد و
افزود: «زمین‌های پاکسازی شده در بخش‌های کشاورزی، مسکونی، عمرانی و صنعت مورد استفاده قرار گرفته است. « ناطقی نسبت به پاکسازی زمین‌های آلوده به مین در این استان اطمینان کامل داد و افزود: درصد اطمینان پاکسازی در ایران 95 درصد است، در حالی که این رقم در سایر کشورها 90 درصد است.»
مین‌های ایلام 1100 نفر را کشت
حجت‌الاسلام صحبت‌الله رحمانی، معاون سیاسی امنیتی استاندار ایلام از پاکسازی 131 هزار و 148 هکتار از اراضی آلوده به مین این استان سخن می‌گوید و اضافه می‌کند که این اراضی در شهرستان‌های مهران و دهلران و همجوار با کشور عراق قرار دارند.
رحمانی با بیان اینکه 56 هزار هکتار از اراضی آلوده به مین استان ایلام هنوز پاکسازی نشده است، ادامه داد:« اکنون 16 شرکت فعال در این مناطق مستقر شده‌اند و کار پاکسازی مناطق آلوده به مین را بر عهده دارند. »معاون سیاسی امنیتی استاندار ایلام افزود: « مناطق آلوده به مین استان جزو مستعدترین اراضی برای فعالیت کشاورزی محسوب می‌شوند».
به گفته او، پس از پایان کار پاکسازی، این اراضی در اختیار کشاورزان صاحب زمین‌ها قرار خواهد گرفت. او اظهار داشت: « در 3 سال گذشته حدود یکصد نفر شامل مردم و خنثی‌کنندگان مین بر اثر برخورد با این مواد منفجره مجروح یا شهید شده‌اند. » رحمانی خاطرنشان کرد:«پس از پایان جنگ تحمیلی تاکنون حدود 1100 نفر بر اثر برخورد با مین مجروح، جانباز یا شهید شده‌اند.»
هرمی که با مین ناقص می‌شود
مریم صالحی، روان‌شناس بالینی، نیازهای انسان را به شکل یک هرم ۵ طبقه می‌داند. وی معتقد است: « نخستین طبقه این هرم نیازهای جسمی شامل خوردن، خوابیدن و... دوم نیاز ایمنی، سوم نیاز به تعلق و محبت، چهارم نیاز به دوستی و عزت نفس و پنجم نیاز به شکوفایی است.»
وی با بیان اینکه این نیازها به‌صورت سلسله وار در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر برآورده می‌شوند، افزود:« نیاز به ایمنی در افرادی که با مین درگیر هستند تامین نمی‌شود. » صالحی ادامه داد: « احساس خشم، گناه، تقصیر و ناامیدی از جمله احساساتی است که در این افراد به وفور یافت می‌شود.
افسردگی در این افراد زیاد است که همان هم ریشه پاره‌ای از مشکلات گوارشی و روحی و روانی آنهاست.» وی ادامه داد:« از تبعات دیگر قرار گرفتن در معرض مین ایجاد مشکلات خانوادگی نظیر طلاق است. علایم این تاثیرات در خانم‌ها افسردگی و اضطراب و در آقایان مصرف مواد‌مخدر، خشونت و پرخاشگری است.
تبعات زندگی در مناطق آلوده به مین عموماً برای کودکان و زنان شدیدتر است و در کودکان به‌دلیل زندگی در شرایط نامناسب احتمال گرایش به بزهکاری‌های اجتماعی افزایش می‌یابد.»
این روان‌شناس بالینی راهکار زندگی در کنار مین را آموزش ویژگی‌های انسان سرسخت یعنی انسانی که پیش‌داوری و فاجعه انگاری نمی‌کند، آموزش و مهارت مدیریت استرس و آموزش کارهایی که نباید در زمان استرس انجام دهیم می‌داند و معتقد است که در هنگام بروز چنین حوادثی و یا سایر حوادث طبیعی نباید به‌گونه‌ای رفتار و برخورد شود که حادثه دیدگان احساس گناه و شرم کنند بلکه باید به دور از هرگونه فضا‌سازی بیشترین کمک و خدمات‌رسانی به آنان انجام گیرد.
