محله
-
ستاره استقلالی از افتتاح میوه و تره و بار در محله اش می گوید
اهالی محله آسمان در سعادت آباد خوب به خاطر دارند که تا قبل ازافتتاح بازار میوه و تره‌بار گراوندی در بلوار شهید فرحزادی زیر پل یادگار امام(ره)، این محدوده چه شرایط اسفبار و رقت انگیزی داشت.
-
شبی که یک سینمادار ارمنی دلباخته حسین(ع) شد
محرم ۱۴۰۳ از راه رسید و هنوز چراغ حسینیه جوانان اقبال در خیابان اقبال لاهوری روشن است؛ همان چراغ که بیش از ۵۰ سال پیش به دست یک سینمادار ارمنی روشن شد و هنوز میعادگاه عاشقان اباعبدالله‌الحسین(ع) است. داستان راه‌اندازی این حسینیه در دل یکی از پرمشتری‌ترین سینماهای تهران قدیم را در ادامه بخوانید.
-
پرسه در عمارت ثروتمندان یک محله اعیانی
زمانی سنگلج به قول امروزی‌ها یکی از محله‌های لاکچری تهران محسوب می‌شد و زندگی در این محله خوش آب و هوا و ساختن خانه‌باغ‌ها و عمارت‌های زیبا در دل باغ‌های پربرکتش نوعی امتیاز اجتماعی به حساب می‌آمد. در این مطلب معرفی کوتاهی از عمارت های ثروتمندان معروف محله سنگلج داریم.
-
روزگار سبز سنگلج در سایه‌سار باغ‌های رجال قاجاری
سنگلج روستایی بود با باغ‌ها و مزارع پرمحصول. بعد از اینکه تهران در همسایگی ری، رخت و لباس شهری به تن کرد، سنگلج تبدیل به یکی از محله‌های اعیانی تهران شد. به گفته حمیدرضا نارنجی‌نژاد، عضو هیئت‌مدیره انجمن سنگلج، هسته اصلی شهر تهران روستای سنگلج بود که در مرکز آن جای گرفت.
-
نامداران محله سنگلج | از مستوفی‌الممالک و مصدق تا عزت‌الله انتظامی و اسماعیل فصیح
سنگلج در روزگاری که تعداد محله‌های تهران به تعداد انگشتان یک دست بود یکی از ۵ محلی اصلی تهران برای سکونت محسوب می‌شد، مضاف بر اینکه باید از این محله به‌عنوان محله اعیان، اشراف و چهره‌های سرشناس تهران یاد کرد.
-
منطقه اعیانی سنگلج ۹ محله داشت | تفاوت نقشه موسیو کرشیش با نقشه عبدالغفارخان
پهنه سنگلج به عنوان یکی از نخستین محله‌های تهران، همچون محله تاریخی عودلاجان، از محله‌های کوچک‌تر تشکیل شده بود؛ محله‌هایی که هر کدام ده‌ها کوی و برزن داشتند با ساکنانی از قماش اعیان و اشراف با خانه‌ها و عمارت‌های آنچنانی.
-
انستیتو پاستور؛ بزرگ‌ترین وقف درمانی تهران | تولید واکسن و نسل نخست پنی‌سلین محلول
نام خاندان فرمانفرما علاوه بر جایگاه‌شان در عرصه‌های سیاست، اقتصاد و فرهنگ در دوره‌های قاجار و پهلوی، با بزرگ‌ترین و بی‌نظیرترین وقف درمانی تهران گره خورده است. در این گزارش به ماجرای تاسیس انستیتو پاستور به عنوان بزرگ‌ترین وقف درمانی تهران پرداخته‌ایم.
-
در قدیمی ترین زایشگاه تهران چه می گذرد؟
تا بخواهند خود را از میان شلوغی بی‌حد خیابان شوش و از لابه‌لای بی‌شمار ماشین، موتور و عابر که در طول و عرض خیابان شتابان می‌جنبند به بیمارستان شهید اکبرآبادی برسانند، جانشان به سر می‌آید.
-
به نام صدراعظم قاجار | آبادانی بهجت‌آباد، حسن‌آباد و یوسف‌آباد به همت میرزا یوسف
چنارهای کهنسالی که در محله یوسف‌آباد روی خیابان‌ها سایه می‌اندازند، یادگاری از روزهای گذشته این محله‌اند. همان محله‌ای که امروز در محاصره بزرگراه‌ها، خیابان‌ها و آپارتمان‌ها قرار دارد اما روزگاری نه چندان دور پر بود از زمین‌های کشاورزی، باغ و انواع صیفی.
-
متفاوت‌ترین کلانتری تهران کجاست؟
هنوز اهالی قدیمی محله یوسف آباد، میدان سید جمال‌الدین اسدآبادی را با نام قدیمی‌اش یعنی میدان کلانتری می‌شناسند. ساختمانی که بیش از ۷ دهه است در دل محله و نیز در حافظه مشترک چند نسل از ساکنان یوسف آباد جا خوش کرده است. در ادامه به تاریخچه این کلانتری پرداخته‌ایم.
-
انبار مهمات، میدان میوه و تره بار شد!
بیش از یک قرن پیش، همان روزگاری که یوسف‌آباد شباهتی با شکل و شمایل امروز خود نداشت و تا چشم کار می‌کرد محله در محاصره باغ‌ها و تپه ماهورها بود، یوسف آباد میزبان زندانی به نام زندان قزل‌قلعه بود. در ادامه به تاریخچه و ماجراهای این زندان پرداخته‌ایم.
-
روزگار باغ‌های یوسف‌آباد و عطر شکوفه‌ها | آهای توت تره، نقل تره!
موسفیدان یوسف آباد که روزگار گذشته آن را به چشم دیده‌اند، این محله را با شکوفه‌های گیلاس، درختان توت و شاتوت و انجیر به خاطر می‌آوردند و خاطرات کودکی آنها با گشت و گذار در باغ‌های میوه و مزراع کشت صیفی گره خورده است. در ادامه به قصه باغ‌های معروف یوسف آباد پرداخته‌ایم.
-
برگزاری دومین نشست تخصصی بررسی طرح مطالعاتی خلازیر
ساماندهی محله خلازیر با کمترین آسیب
نشست بررسی طرح مطالعاتی خلازیر با هدف بررسی وضعیت موجود و راه‌های ساماندهی آن با حضور مدیر عامل، معاونین و مدیران شرکت ساماندهی و تیم مشاوران این حوزه برگزار شد.
-
یخچالی که به محل تفریح سرگرمی جوانان سلسبیل تبدیل شد
آب انبار چهل‌پله و یخچال سلسبیل مثل دو یار جدانشدنی بودند. آب‌انبار، آب شرب مورد نیاز اهالی را ذخیره می‌کرد و یخچال نیز در طول زمستان یخ مورد نیاز آنها را ذخیره می‌کرد تا در تابستان‌های داغ تهران آب خنک برای نوشیدن داشته باشند. در ادامه به ماجرای این یخچال قدیمی پرداخته‌ایم.
-
به نام چشمه‌ای در بهشت | چنان خوش‌آب‌وهوا که تفرجگاه شاهان قاجار شد
امروز محله سلسبیل در تقسیمات شهری به دو محله سلسبیل جنوبی و شمالی تقسیم شده، اما چند دهه پیش، این محله محدوده‌ای وسیع را دربرمی‌گرفت که از شرق به میدان باغ‌شاه یا میدان حر کنونی، از جنوب به خیابان شاهرخ سابق یا کمیل کنونی، از شمال به خیابان آزادی و از غرب به خیابان آیت‌الله دستغیب منتهی می‌شد.
-
تشکیل ۱۲۱۵خانه جهادی در ۳۴۷سرای محله
تقریبا دوسوم از تابستان باقی مانده و هنوز فرصت بسیاری برای سپری‌کردن اوقات فراغت وجود دارد؛ اما چه امکاناتی در محله‌ها برای بهبود کیفیت ورزش و تفریح در این روزها فراهم شده است؟
-
ساخت پارکینگ‌های محله ای برای رفع نیازهای ترافیک شهری
مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرتهران در بازدید از پروژه‌های حمل و نقل و ترافیکی منطقه ۸ شهرداری تهران، بر نقش و حمایت سازمان حمل و نقل و ترافیک شهر تهران به عنوان پشتیبان سیاست های مدیریت شهری در حوزه حمل و نقل در مناطق۲۲ گانه شهرداری تهران خبر داد.
-
بفرمایید شام روی پشت‌بام!
سلسبیل هم مانند دیگر محله‌های قدیمی شهر مملو از خانه‌های یک-دوطبقه بود که مثل دانه‌های زنجیر به هم وصل بودند؛ بیشتر پشت‌بام‌ها به هم راه داشت. صمیمیت همسایه‌ها، سبب شده بود سلسبیل آداب و رسوم همسایگی خاص خود را داشته باشد. در ادامه به رسوم قدیمی این محله پراخته‌ایم.
-
پرسه در خاطرات آب‌انبار چهل‌پله | چند پله گودتر؛ دور از دست شعله‌ور تابستان
کوچه آب‌انبار برای اهالی قدیمی محله سلسبیل، مثل تونل زمان آنها را با خود روزگار گذشته می‌برد؛ همان روزها که هنوز خبری از آب لوله‌کشی نبود و اهالی محله تابستان‌های داغ تهران را با تهیه آب شرب از آب‌انبار چهل‌پله سپری می‌کردند. ماجرای آب انبار چهل‌پله سلسبیل را در ادامه بخوانید.
-
یادگار گمرکچی ناصرالدین‌شاه
غروب عاشورا که از راه می‌رسد، سقاخانه کربلایی عباسعلی که نمادهای آشنای واقعه کربلا در طراحی نمای آن به کار رفته، با شمع‌های نذری عزادران به مکانی دیدنی و پر از معنویت تبدیل می‌شود. این سقاخانه قدیمی به گواه کتبیه نصب‌شده روی آن، حدود یک و قرن و نیم قدمت دارد و در سال ۱۲۶۰ بنا شده است.
-
زنان؛ تماشاچیان وفادار تعزیه تکیه دولت
زنان همواره یکی از ارکان برگزاری مراسم آیینی تعزیه بوده‌اند. حتی در دوره قاجار که حضور زنان در اجتماع کمرنگ بود، آنها جایگاه ثابتی در مراسم تعزیه داشتند و پای ثابت تماشای این مراسم آیینی بودند. در ادامه به نقش زنان به عنوان تماشاچیان وفادار تعزیه در این نمایش آیینی پرداخته‌ایم.
-
«دوسکومی»های خاطره‌انگیز روبه‌روی مسجد حصاربوعلی
سقاخانه نونوار محله حصاربوعلی که چند سالی است در این محله ساخته شده، یادآور سقاخانه کهن مسجد حصاربوعلی است؛ همان سقاخانه کوچک که اگرچه نشانی از آن باقی نمانده، اما اهالی حصاربوعلی با تماشای ظرف مخصوص این سقاخانه که به «دوسکومی» معروف بود یاد و خاطر آن را زنده نگه می‌دارند.
-
اینجا آینه تهران است | همنشینی آینه و کاشی و کتیبه با چهار نگهبان
صبح که نور خورشید به آینه‌های سقاخانه می‌تابد، سقاخانه خیابان ظهیرالاسلام به نگینی درخشان تبدیل می‌شود. نام این سقاخانه تاریخی را آیینه طهران گذاشته‌اند. هنر آینه‌کاری به‌کاررفته در سقاخانه اگرچه تغییراتی داشته، اما هنوز هم زیبایی منحصربه‌فردی دارد و جلوه‌ای خاص به این سقاخانه کهن بخشیده است.
-
نخستین سقاخانه مصور تهران با تمثال سقای کربلا
بنای سقاخانه علیجان در کوچه‌ای به همین نام، دهه‌هاست که میعادگاه عاشقان اهل بیت(ع) بود. اهالی محله پامنار، زائران امامزاده اسحاق (ع) و رهگذرانی که به هوای خرید از مراکز تجاری بازار عودلاجان و پامنار گذرشان به این محدوده می‌افتاد، با آب گوارای این سقاخانه گلویی تازه می‌کردند و صلواتی می‌فرستادند.
-
داستان یک تعزیه اعتراضی
به سید مصطفی کاشانی، معروف به میرعزا، لقب نابغه تعزیه‌نویسی ایران می‌دادند؛ تعزیه‌گردان و تعزیه‌نویس برجسته‌ای که در دوران ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه قاجار ده‌ها تعزیه مجلس تعزیه سرود و تسلط بسیاری در سرودن شعر و نوحه و اشعار تعزیه داشت. در ادامه به ماجرای اخراج او از تکیه دولت پرداخته‌ایم.
-
زنان شبیه‌خوانان این تعزیه بودند | نقش معین‌البکاء در برپایی مراسم شبیه‌خوانی
اگرچه تعزیه را به عنوان هنری مردانه می‌شناسیم و مردان به عنوان شبیه‌خوان اجرای نقش‌های مختلف این نمایش را برعهداه دارند، اما نشانه‌هایی از اجرای تعزیه توسط زنان در دوران قاجار وجود دارد. در ادامه به نقش زنان در اجرای تعزیه دوران قاجار پرداخته‌ایم.
-
۱۶۰ سال تعزیه در شمیران
اجرای تعزیه در آبادی‌های شمیران، همان روستاهای سرسبزی که اکنون به محله‌های شمال شهر تبدیل شده‌اند، قدمت بسیار دارد. در یک دو قرن اخیر، تکایای کهن این گستره علاوه بر میزبانی از مجالس عزاداری، میزبان اجرای تعزیه نیز بوده‌اند. در ادامه به ۱۶۰ سال اجرای تعزیه تکایای معروف شمیران پرداخته‌ایم.
-
هدیه کاشانی‌ها به هنر فرش تهران | رونق ابریشمی‌های گل‌برجسته در دوره ناصری
امروز تهران یکی از کانون‌های بزرگ بافندگی کشور است و تار و پود قالی‌های پایتخت با اسلوب قدیم و جدید در کارگاه‌های مرکز شهر و گوشه و کنار آن به دست هنرمندان در هم گره می‌خورد؛ این بافته‌ها متاثر از سنت‌های اقوام مختلف ایران است که در دوره‌های مختلف تاریخی به پایتخت مهاجرت کرده‌اند.
-
کپی ماهرانه با مشارکت تولیدکننده اصلی! | ویژگی‌های قالی‌های زندان‌بافت تهران
فرش زندان باف اصطلاحی است که در سال‌های اخیر بسیار شنیده می‌شود؛ فرش‌هایی که محصول هنر فرش‌بافی در زندان است. تار و پود فرش‌هایی که به دست زندانیان در هم گره می‌خورد، با مشارکت کارآفرینان از کارگاه‌های برخی زندان‌ها وارد بازار می‌شود و علاوه بر ارزش هنری، معیشت خانواده زندانیان را نیز تامین می‌کند.
-
چرا فرش تهران نقش‌ونگار روستایی دارد؟
پژوهشگران حوزه فرش معتقدند قالی کهن و تاریخی تهران، همان فرش‌هایی که در گستره تهران قدیم بافته می‌شدند، از منظر سبک‌شناسی از اسلوب فرش‌های روستایی‌باف پیروی می‌کردند. در ادامه به سبک‌شناسی فرش تهران و ویژگی و نقش و نگارهای روستایی‌بافت در این فرش پرداخته‌ایم.