همشهری محله
-
فیلم | داستان زنی که سلطان محمود را شکست داد
در هر دو حالت این تویی که شکست میخوری! این پاسخ دندانشکن نخستین حاکم زن شیعه به سلطان غزنوی بود.
-
روزگار باغهای یوسفآباد و عطر شکوفهها | آهای توت تره، نقل تره!
موسفیدان یوسف آباد که روزگار گذشته آن را به چشم دیدهاند، این محله را با شکوفههای گیلاس، درختان توت و شاتوت و انجیر به خاطر میآوردند و خاطرات کودکی آنها با گشت و گذار در باغهای میوه و مزراع کشت صیفی گره خورده است. در ادامه به قصه باغهای معروف یوسف آباد پرداختهایم.
-
مسجد سالار شهیدان همان مسجد تاریخی قلعه یوسفآباد است
محله یوسفآباد مسجد کم ندارد، اما چیزی حدود یک قرن پیش قلعه تاریخی یوسفآبادی مسجد قدیمی داشت که با معماری خاصش زبانزد تهرانیها بود.
-
محله شاعران، نویسندهها و هنرمندان تهران کجاست؟
محله سلسبیل از سالهای دور خاستگاه اهالی فرهنگ و هنر بوده و بسیاری از مفاخر فرهنگی و هنری پایتخت در این محله قدیمی میزیستند.
-
فیلم | محله درهها و پلهها | اینجا تفرجگاه پادشاهان قاجار بود
نزدیک به یک قرن قبل، یوسف آباد که اکنون در محاصره ساختمان های بلندمرتبه قرار گرفته مملو از مزارع بود و نقل است که پادشاهان قاجاری لا به لای تفریح و خوشگذرانی شان هرازگاهی در قریه یوسف آباد بیتوته می کردند تا نفسی چاق کرده باشند.
-
دلقکبازی در تکیه دولت | چگونه ابتذال دامن تعزیه را آلوده کرد؟
در اواخر دوران سلطنت ناصرالدینشاه دستههای سرگرمی و تفریح در پایان تعزیه پدیدار شد و همین رفتار، خشم مردم را برانگیخت.
-
خاطرات بازار داغ سلسبیل | آلاسکافروشی و قطابفروشی تا تولید کروات و کلاه شاپو
بازار سلسبیل بازاری پررونق و پر رفتوآمد بود. کسبه از صبح خروسخوان کرکره مغازهها را بالا میکشیدند و تا غروب خورشید شور کسبوکار در بازار سلسبیل به راه بود. تولیدیهای لباس، خوردوخوراک، مغازههای قطابفروشی و صدالبته بستنیفروشی محل همچنان در خاطر اهالی باقی است.
-
روایتی از شمس و مولانای سلسبیل و خطبه عربی امام جماعت مسجد
خانه کوچک دیوار پشتی مسجد بابالحوائج در محله سلسبیل خانه استاد و شاگردی بود که همه آنها را شمس و مولانا میپنداشتند. ماجرای ارادت رجبعلی نکوگویان، مشهور به رجبعلیخیاط، و سید علی غروی، امام جماعت معروف محله سلسبیل، همچنان نقل قدیمیهای این محله است.
-
ماجرای ترور خیاط معروف سلسبیل | چرا چهارراه مرتضوی به چهارراه ۴۳شهید معروف شد؟
یک روز عادی است. عباسآقا مثل همیشه کرکره مغازه را بالا میکشد و با سلاموصلوات کار را شروع میکند. صدای چرخخیاطیاش سکوت صبحگاهی خیابان را میشکند. دقایقی بعد صدای شلیک و موجی از خون از پشت میز کار عباسآقا به سمت خیابان جاری میشود.
-
یخچالی که به محل تفریح سرگرمی جوانان سلسبیل تبدیل شد
آب انبار چهلپله و یخچال سلسبیل مثل دو یار جدانشدنی بودند. آبانبار، آب شرب مورد نیاز اهالی را ذخیره میکرد و یخچال نیز در طول زمستان یخ مورد نیاز آنها را ذخیره میکرد تا در تابستانهای داغ تهران آب خنک برای نوشیدن داشته باشند. در ادامه به ماجرای این یخچال قدیمی پرداختهایم.
-
هیئتهای دست بهخیر در سلسبیل | توزیع ماهانه بستههای ارزاق و بنهای خرید بین مستمندان محله
هیئتهای چهارده معصوم(ع)، خامس آل عبا(ع)، احبابالحسین(ع)، ابوالفضل العباس(ع)، منتظران مهدی(عج)، جوادالائمه(ع)، انصارالحسین(ع) و غمخانه ابالفضل(ع) از هیئتهای قدیمی محله سلسبیل هستند که توسط اهالی محله اداره میشوند.
-
محله استقلالیهای تهران اینجاست | اسطوره آبیپوش؛ از رودکی تا منچستر یونایتد
در دهه ۴۰ که تهران مملو از زمینهای خاکی فوتبال بود، فوتبالیستهای مشهوری از دل محلهها برخاستند و اغراق نیست اگر بگوییم نبض زندگی در همان زمینهای خاکی میزد.
-
عاشقانههای یک معلم | ماجرای شهیدی که شعر معروف «قربون کبوترای حرمت» را سرود
معلم بود، مداحی میکرد، رزمنده بود و همه اینها را با عشق به اهلبیت (ع) درآمیخته بود و معجونی از زیباترین رفتارهای اخلاقی را از خود به یادگار گذاشت.
-
به نام چشمهای در بهشت | چنان خوشآبوهوا که تفرجگاه شاهان قاجار شد
امروز محله سلسبیل در تقسیمات شهری به دو محله سلسبیل جنوبی و شمالی تقسیم شده، اما چند دهه پیش، این محله محدودهای وسیع را دربرمیگرفت که از شرق به میدان باغشاه یا میدان حر کنونی، از جنوب به خیابان شاهرخ سابق یا کمیل کنونی، از شمال به خیابان آزادی و از غرب به خیابان آیتالله دستغیب منتهی میشد.
-
بفرمایید شام روی پشتبام!
سلسبیل هم مانند دیگر محلههای قدیمی شهر مملو از خانههای یک-دوطبقه بود که مثل دانههای زنجیر به هم وصل بودند؛ بیشتر پشتبامها به هم راه داشت. صمیمیت همسایهها، سبب شده بود سلسبیل آداب و رسوم همسایگی خاص خود را داشته باشد. در ادامه به رسوم قدیمی این محله پراختهایم.
-
پرسه در خاطرات آبانبار چهلپله | چند پله گودتر؛ دور از دست شعلهور تابستان
کوچه آبانبار برای اهالی قدیمی محله سلسبیل، مثل تونل زمان آنها را با خود روزگار گذشته میبرد؛ همان روزها که هنوز خبری از آب لولهکشی نبود و اهالی محله تابستانهای داغ تهران را با تهیه آب شرب از آبانبار چهلپله سپری میکردند. ماجرای آب انبار چهلپله سلسبیل را در ادامه بخوانید.
-
یادگار گمرکچی ناصرالدینشاه
غروب عاشورا که از راه میرسد، سقاخانه کربلایی عباسعلی که نمادهای آشنای واقعه کربلا در طراحی نمای آن به کار رفته، با شمعهای نذری عزادران به مکانی دیدنی و پر از معنویت تبدیل میشود. این سقاخانه قدیمی به گواه کتبیه نصبشده روی آن، حدود یک و قرن و نیم قدمت دارد و در سال ۱۲۶۰ بنا شده است.
-
تعزیهخوانی با اشعار ناصرالدینشاه | تعزیههای شاهانه از اوج تا ممنوعیت
اوج تعزیهخوانی در پایتخت در دوران قاجار بود. علاقه آنها به این هنر مذهبی باعث شد تا باشکوهترین و پرخرجترین تعزیههای تهران در تکیههای دولتی همچون تکیه حیاط شاهی و بعدها در تکیه دولت انجام شود.
-
فیلم | سلسبیل؛ چشمه بهشتی
روزگاری به باغهای انارش معروف بود و هنوز اهالی تقاطع معروف محله را هم با نام چهارراه اناری میشناسند. هرچند اکنون دیگر نشانی از آن باغهای سرسبز و درختان انارش نیست اما سلسبیل با وجود همه تغییراتی که در روند توسعه شهر گریبانش را گرفته صفا و صمیمیت گذشته را حفظ کرده است.
-
فیلم | گندهلاتی که شهید بهشتی و شهید مطهری و هاشمی را ۴۰روز مخفی کرد
عابدین سیاه، گندهلات معروف شهرری بود که در بحبوحه انقلاب ۳ تن از چهرههای معروف انقلابی را در خانهاش در حوالی چشمهعلی پناه داد.
-
زنان؛ تماشاچیان وفادار تعزیه تکیه دولت
زنان همواره یکی از ارکان برگزاری مراسم آیینی تعزیه بودهاند. حتی در دوره قاجار که حضور زنان در اجتماع کمرنگ بود، آنها جایگاه ثابتی در مراسم تعزیه داشتند و پای ثابت تماشای این مراسم آیینی بودند. در ادامه به نقش زنان به عنوان تماشاچیان وفادار تعزیه در این نمایش آیینی پرداختهایم.
-
فیلم | راز سردیسهای توغ طیب
یکی از توغهایی که مردم جدا از ارزش موزهای، منزلت معنوی برای آن قائل هستند توغ هیئت مرحوم طیب حاج رضایی است.
-
فیلم | عطر سیب در تکیه حصاربوعلی
سالهاست که در مراسم نخلگردانی تکیه حصاربوعلی سیبهای باغهای شمیران توزیع میشود.
-
شکوه تعزیههای ری با حضور حرفهایها از سراسر ایران
ری از روزگار قدیم یکی از کانونهای اصلی تعزیه بوده و نقل است که بسیاری از تهراننشینها در دهه اول محرم برای تماشای تعزیه به تکیههای اطراف حرم عبدالعظیم(ع) یا زمینهای کشاورزی و بایر نزدیک حرم که محل برپایی تعزیه بود، میرفتند.
-
«دوسکومی»های خاطرهانگیز روبهروی مسجد حصاربوعلی
سقاخانه نونوار محله حصاربوعلی که چند سالی است در این محله ساخته شده، یادآور سقاخانه کهن مسجد حصاربوعلی است؛ همان سقاخانه کوچک که اگرچه نشانی از آن باقی نمانده، اما اهالی حصاربوعلی با تماشای ظرف مخصوص این سقاخانه که به «دوسکومی» معروف بود یاد و خاطر آن را زنده نگه میدارند.
-
اجرای تعزیه معروف و پرطرفدار روز محشر در تکیه آقا | تنها تکیهای که تعزیه میلاد امام حسن(ع) را برگزار میکرد
استقبال مردم تهران از تعزیه موجب شده بود تا در دوره قاجار مکانهایی اختصاصی برای اجرای تعزیه ساخته شود.
-
اینجا آینه تهران است | همنشینی آینه و کاشی و کتیبه با چهار نگهبان
صبح که نور خورشید به آینههای سقاخانه میتابد، سقاخانه خیابان ظهیرالاسلام به نگینی درخشان تبدیل میشود. نام این سقاخانه تاریخی را آیینه طهران گذاشتهاند. هنر آینهکاری بهکاررفته در سقاخانه اگرچه تغییراتی داشته، اما هنوز هم زیبایی منحصربهفردی دارد و جلوهای خاص به این سقاخانه کهن بخشیده است.
-
فیلم | نمادهای روی علم نشانه چیست؟
علامت علاوه بر اینکه تیغههای متفاوتی دارند، دارای نمادهایی همچون شیر، اسب، اژدها، اسب، سپر، کلاهخود، شمشیر و...هستند که بر روی آنها حکاکی شده است.
-
نخستین سقاخانه مصور تهران با تمثال سقای کربلا
بنای سقاخانه علیجان در کوچهای به همین نام، دهههاست که میعادگاه عاشقان اهل بیت(ع) بود. اهالی محله پامنار، زائران امامزاده اسحاق (ع) و رهگذرانی که به هوای خرید از مراکز تجاری بازار عودلاجان و پامنار گذرشان به این محدوده میافتاد، با آب گوارای این سقاخانه گلویی تازه میکردند و صلواتی میفرستادند.
-
شرط حضور اسبها در تعزیههای ری چه بود؟ | نذر شتربانهای باقرآباد در دهه اول محرم
از سالهای قدیم رسم بر این بود که اسب های تعزیه را از میدان ترهبار شوش به ری می آورند تا مراسم تعزیه تاسوعا و عاشورایی حسینی برپا شود.