همشهری آنلاین، فرخنده رفائی: پژوهشگران دانشگاه راتگرز موفق شدهاند پلاستیکهایی بسازند که میتوانند خودشان را تخریب کنند و به طور طبیعی تجزیه شوند، بدون آنکه از مواد شیمیایی جدید استفاده کنند. این نوآوری بر اساس تا خوردن مولکولهای پلیمر در فضا شکل گرفته و مسیر تازهای برای طراحی پلاستیکهای با عمر مشخص ارائه میدهد.
به گزارش اینترستینگ اینجینیرینگ، پژوهشگران راتگرز در این تحقیق تلاش کردند با تقلید ویژگی پلیمرهایی مثل DNA و پروتئینهایی که پس از انجام وظیفه خود، بهطور طبیعی تجزیه میشوند، این ویژگی را در پلاستیکهای مصنوعی ایجاد کنند.
در پلاستیکهای معمولی، برخی پیوندها قابلیت شکستن دارند اما شکل مولکولها مانع دسترسی به آنها میشود. بر همین اساس تیم تحقیقاتی، پیشسازماندهی تقارنی (conformational preorganization) را برای حل این مشکل دنبال کردند؛ یعنی تا کردن مولکولها به گونهای که پیوندهای حساس در زمان مناسب قابل شکستن باشند.
این تکنیک را میتوان به بیان سادهتر، به تا کردن کاغذی تشبیه کرد که میتوان آن را در آینده از روی خط تا به راحتی پاره کرد. پژوهشگران با افزودن گروههای شیمیایی کوچک کنار پیوندهای هدف، امکان فعال شدن و شکستن آنها را با آب، نور یا یونهای فلزی فراهم کردهاند.
بیشتر بخوانید:
- لمس واقعی در دنیای دیجیتال | این دستگاه پوشیدنی به شما امکان میدهد پارچه را به صورت آنلاین لمس کنید
- علم، پشت یک تجربه خوشایند | چرا بوی کاج حال ما را بهتر میکند؟
- این ۱۰ رشته مهندسی آینده فناوری جهان را دگرگون میکنند
این روش امکان تعیین طول عمر پلاستیکها از چند روز تا چند دهه را فراهم میکند و به تولید محصولات یکبار مصرف، ظروف غذایی، بستهبندی و حتی قطعات خودرو و مصالح ساختمانی با عمر برنامهریزیشده کمک میکند.
با این حال، پژوهشگران تأکید میکنند که این مواد فعلا تنها در شرایط آزمایشگاهی تولید و آزمایش شدهاند و نیاز به تحقیقات بیشتر برای اطمینان از ایمنی و سازگاری با تولید صنعتی دارند.
با این فناوری، امکان طراحی پلاستیکهای جدید با عمر مشخص و قابلیت تجزیه کنترلشده بدون تغییر در شیمی پایه ماده فراهم شده و یک ابزار قدرتمند برای مقابله با بحران زبالههای پلاستیکی ارائه میدهد.
نظر شما