همشهری آنلاین- مهدیه تقوی راد: تهران در دوران قاجار بیشترین تکیهها را داشت اما حالا تعداد محدودی از این تکیهها پابرجاست و حسینیهها و مهدیهها جای تکیههای قدیمی را گرفتهاند. اگر به شرکت در عزاداری قدیمی تهرانیها علاقه دارید، محرم امسال سری به قدیمیترین تکیههای تهران بزنید.
تکیه نفرآباد
نشانی: شهرری، ضلع شرقی حرم حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: ایستگاه حرم مطهر
نزدیکترین ایستگاه مترو: شهرری
۴۰۰سال از عمر تکیه نفرآباد میگذرد و آن را از قدیمیترین تکیههای تهران میدانند که در دوره قاجار برپا شد. این تکیه سقف ندارد و در ایام عزاداری محرم با خیمهای سفیدرنگ روی ستون ۱۲متری مسقف میشود. کاشیهای سردر تکیه، لحظه شهادت حضرت علی اکبر(ع) را به تصویر کشیدهاند. معماری ویژه این تکیه یکی از دلایل جذابیت آن برای کسانی است که در عزاداریهای آن شرکت میکنند. بنای این تکیه، در ۲طبقه ساخته شده و طبقه دوم آن به زنان اختصاص دارد. همجواری تکیه با حرم شاهعبدالعظیم(ع) باعث میشود فرصت عزاداری و زیارت را همزمان داشته باشید.
تکیه نیاوران
نشانی: خیابان شهید دکتر باهنر، خیابان قنات شمالی، نرسیده به خیابان خیام
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: میدان جماران
نزدیکترین ایستگاه مترو: تجریش
این تکیه در دوران قاجار و توسط ناصرالدین شاه قاجار ساخته شده است. در سال۱۳۶۱ نیز سقف آن تعمیر شده است. تکیه ۱۵۰۰مترمربع مساحت دارد و در ۴ضلع آن طاقنماها و غرفههایی در ۲طبقه ساخته شده است. اگرچه تکیه مسقف شده اما لبههای ایوان هنوز چوبی باقی مانده است. در کنار در ورودی تکیه موزهای از وسایل قدیمی تعزیهخوانی، قوری و سماورهای قدیمی وجود دارد و در وسط تکیه نیز ضریح بازسازی شده امام حسین(ع) قرار دارد. یکی از ویژگیهای تکیه نیاوران که عزاداران زیادی را راهی آنجا میکند، برگزاری مراسم تعزیه در دهه اول محرم است.
تکیه رضا قلیخان
نشانی: خیابان مصطفی خمینی، پایینتر از چهارراه سیروس، خیابان تکیه رضا قلیخان
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: تکیه رضا قلیخان
نزدیکترین ایستگاه مترو: بهارستان
این تکیه در دوران قاجار، در محله عودلاجان و توسط رضا قلیخان ادیب، شاعر و تذکرهنویس ساخته شده است. اگر تعریف عزاداریهای مردم قدیم تهران را شنیده باشید حتما نام تکیه رضا قلیخان به گوشتان خورده است. بخشهای تخریبنشده این تکیه تاکنون چندین بار مرمت و بازسازی شده است. در تصاویر قدیمی در کنار این تکیه مسجد، سقاخانه و آبانبار هم ساخته شده بود. از نقش و نگارهای روی کتیبه تکیه پیداست که قدمتی همپای خودش دارد. در عزاداریها اغلب در فضای میدانگاهی محوطه روبهروی تکیه، تعزیه اجرا میشود. برنامههای تکیه رضا قلیخان در ماه محرم و صفر با تکیه قدیمی سادات اخوی همپوشانی دارد.
تکیه درخونگاه
نشانی: خیابان ۱۵خرداد، خیابان اکبرنژاد، خیابان سنگلج
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: چهارراه گلوبندک
نزدیکترین ایستگاه مترو: ۱۵خرداد
قدمت این تکیه هم مثل اکثر تکیههای معروف تهران به دوران قاجار برمیگردد. این تکیه در روزهای عادی سال کارگاه نجاری است و در محرم و صفر تکیه عزاداری است. این تکیه بیش از ۱۶۰سال قدمت دارد. وجود یک نخل قدیمی یکی از علتهای معروفیت آن است. ۳قالیچه نیز که مزین به زیارت عاشوراست در این تکیه وجود دارد. دستههای عزاداری از کنار نخل امام حسین(ع) عبور و هرکدام به روش سنتی خود عزاداری میکنند. جمعیت زیادی از محلههای دیگر پایتخت برای تماشای این آیین سنتی راهی درخونگاه میشوند. بانوان برای حاجتروایی در روز تاسوعا زیر نخل ۳۰۰ساله آن حلوا درست میکنند.
تکیه درکه
نشانی: خیابان درکه، خیابان میراسماعیلی
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: پایانه تجریش
نزدیکترین ایستگاه مترو: تجریش
قدمت و سن تکیه درکه به اواخر دوره قاجار برمیگردد. حسینیه درکه جز ایام محرم و صفر، در سایر روزها هم میزبان علاقهمندان به مراسمهای مذهبی است. هنوز هم در تکیه درکه، نوحههای قدیمی مثل «کشتی شکست خورده به توفان کربلا» شنیده میشود که خادمان اینجا در روزگار گذشته از بزرگترهایشان شنیده بودند. هنوز هم برخی اهالی درکه برای ادای نذر روشنایی، چراغ گردسوزی گوشه تکیه روشن میکنند و به سنتهایی از این دست وفادار ماندهاند. مراسم علمبندان یکی از مراسم قدیمی در درکه است که یک روز قبل از شروع ماه محرم در تکیه درکه برپا میشود. در این مراسم، بزرگان و پیرغلامان محله میآیند تا پای علمها بنشینند.
تکیه دزاشیب
نشانی: خیابان شهید باهنر، خیابان دزاشیب، خیابان کریمی
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: ایستگاه مدرسه
نزدیکترین ایستگاه مترو: تجریش
این تکیه ۵۰۰مترمربعی یک اثر ثبت شده در آثار ملی است که در زمان ناصرالدین شاه در ۲طبقه ساخته شده است. حوض مرمری وسط تکیه و سقف بلند شیروانی و چوبی آنکه در ارتفاع ۱۲متری واقع شده نمادی از این تکیه قدیمی است. دور تا دور تکیه طاقیهایی قرار دارند که هرکدام متعلق به یکی از طایفههای دزاشیب است. علم ۱۱تیغه طلاکوب اصفهان، ۲بیرق ۸۰ساله و چندین علم ۵پر و گلدانهای وقفی از قدیم در این تکیه وجود داشتهاند. بنا بر یک رسم قدیمی، عزاداران حسینیه دزاشیب در شب تاسوعا به امامزاده قاسم(ع) رفته و به عزاداران آنجا ملحق میشوند. در شب عاشورا نیز عزاداران امامزاده قاسم(ع) مهمان تکیه دزاشیب میشوند.
تکیه دربند
نشانی: خیابان دربند، خیابان تویسرکانی، کوچه سیدمحمد میری، نبش مسجدجامع
نزدیکترین ایستگاه اتوبوس: پایانه تجریش
نزدیکترین ایستگاه مترو: تجریش
تکیه ۲۰۰ساله دربند تنها چند قدم با کوه دربند فاصله دارد. سقف این تکیه زمانی بر چوبهای سپیدار تکیه داده بود و حالا چند سالی میشود که ستونها جای سپیدارها را گرفتهاند. یک نخل سنتی چوبی که مردم به آن دخیل میبندند و تعدادی علم و کتل هم در این تکیه وجود دارد. مراسم نخل گردانی از مهمترین مراسمهایی است که در این تکیه در روز عاشورا برگزار میشود. در سالهای گذشته در روز عاشورا نخل را به سمت بوستان سادات فعلی یا قبرستان قدیم و سرقبر آقا که مزار آقا سیدعلی دربندی است میبردند. اکنون نخلگردانی به داخل حسینیه محدود شده و ظهر عاشورا عزاداران نخل را بر دوش گرفته و دور حسینیه میچرخند.
نظر شما