پشت پرده بازار داغ خبرسازی‌ها در مذاکرات ایران وآمریکا | ۵ نکته مهم درباره شایعه طرح کنسرسیوم

به گزارش همشهری آنلاین، به نقل از کیهان، هر دور از مذاکرات که سپری می‌شود بازار یک شایعه داغ می‌شود. روزنامه انگلیسی «گاردین» اخیرا مدعی شده است دولت ایران به تازگی پرده از پیشنهادی برای ادامه غنی‌سازی اورانیوم داده است.

طبق این طرح‌، دو کشور از کشورهای حوزه خلیج‌فارس با ایران مشارکت خواهند کرد.

نیویورک تایمز هم خبر داد که ایران در مذاکرات با آمریکا پیشنهاد داده است مرکز مشترک غنی‌سازی ایران با مشارکت آمریکا، عربستان سعودی و امارات ایجاد شود.
گاردین در تقویت این خبر نوشت: ایران از طریق عباس عراقچی وزیر خارجه خود پیشنهادی را برای شراکت با امارات متحده عربی و عربستان در زمینه غنی‌سازی اورانیوم ارائه کرده است.

به گفته این رسانه‌های غربی، هدف ایران از این اقدام، تضمین صلح‌آمیز بودن غنی‌سازی اورانیوم در ایران است.

گاردین مدعی شد: ایده تشکیل یک کنسرسیوم متشکل از ایران، امارات متحده عربی و عربستان سعودی برای غنی‌سازی اورانیوم جدیدترین تلاش ایران برای غلبه بر مخالفت‌های آمریکا با ادامه غنی‌سازی اورانیوم توسط این کشور است.کارشناسان مسایل بین‌المللی بر این باورند که ایران با ارائه این پیشنهاد، قصد دارد کشورهای حوزه خلیج‌فارس را وادار به حمایت از موضع ایران برای احقاق حق خود در مورد غنی‌سازی اورانیوم کند.

غربی‌ها در رسانه‌های خود پیشنهاد این ایده را به ایران نسبت می‌دهند و مدعی هستند ایران بر این باور است که این پیشنهاد در نوع خود یک نوع امتیازدهی محسوب می‌شود زیرا امکان دسترسی کشورهای همسایه خود را به دانش فنی ایران می‌دهد و حتی می‌تواند آنها را سهامدار این کنسرسیوم بکند.

مسئولان تیم هسته‌ای کشورمان تاکنون اظهار نظر صریحی در این باره نداشته‌اند ولی برخی منابع نزدیک به تیم هسته‌ای می‌گویند احتمال اینکه وجود چنین کنسرسیونی با این تفاوت که غنی‌سازی در ایران صورت پذیرد و دو کشور عربستان و امارات از آن بهره ببرند، ممکن است مورد قبول ایران قرار گیرد. اما این چیزی است که اما و اگرهای زیادی در آن وجود دارد. در صورت پذیرش چنین وضعیتی توسط ایران‌، جمهوری اسلامی باید بپذیرد که دوباره سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را به سطح 3.67 درصد (طبق برجام) برساند. توافقی که در سال 2015 بین ایران و 6 کشور دیگر امضا شد و با خروج آمریکا از آن و بدعهدی طرف اروپایی در اجرای تعهدات برجامی با چالش مواجه شد.

هنوز این خبر از خروجی رسانه‌های خارجی خارج نشده است که خبر دیگری فضای رسانه‌ای را در رابطه با مذاکره ایران و آمریکا پر کرده است. سایت «خبر آنلاین» که معمولا بازتاب دهنده اخباری از این دست در داخل است و با ذوق‌زدگی این دسته اخبار را منعکس می‌کند و رسانه‌های اصلاحات بازتاب‌دهنده آن هستند، در آستانه دور بعدی مذاکرات درباره تحول در روند مذاکرات نوشته است: یک تحول بزرگ در مذاکرات رخ داده است؛ پیشنهاد جدید آمریکا به ایران این است: «فقط ۳ سال غنی‌سازی نکنید تا توافق کنیم و بعد از این دوره که اعتمادسازی شد، مجدداً به غنی‌سازی اورانیوم بپردازد.».

این سایت مدعی است: ایران در حال بررسی این پیشنهاد است و اگر طرفین این بار به توافق برسند، هم تاسیسات غنی‌سازی ایران باقی می‌ماند و هم نگرانی‌های امنیتی آمریکا درباره دسترسی ایران به سلاح هسته‌ای مرتفع خواهد شد.

آنچه مسلم است اینکه طرف آمریکایی و غربی به‌دنبال آن است که با برخی خبرسازی‌ها و برجسته کردن آن‌، طرف ایرانی را در تنگنای تصمیم گیری قرار دهد و برخی رسانه‌های داخلی هم تلاش دارند با وزن دادن به این دسته خبرها انگیزه‌های درونی خود در مذاکرات را دنبال کنند.

درباره شایعه طرح کنسرسیوم بیان ۵ نکته ضروری است:
۱- برخلاف ادعای رسانه‌های آمریکایی تشکیل کنسرسیوم مشترک غنی‌سازی بخش جدی از مذاکره جاری ایران و آمریکا نیست.
۲- آمریکا در ادوار اولیه مذاکرات این طرح را به عنوان جایگزین غنی‌سازی در ایران مطرح کرده که رد شده است.
۳- ایران تاکید دارد برنامه هسته‌ای آن باید مستقل، یعنی بدون وابستگی به خارج باشد.
۴- ایران هیچ طرحی را که مستلزم برچیدن برنامه داخلی غنی‌سازی باشد نمی‌پذیرد.
۵- اولویت مذاکرات تعهد تضمین شده درباره لغو مؤثر تحریم‌ها است و نه چانه‌زنی درباره کیفیت غنی‌سازی محدود یا تعطیلی کامل آن و تشکیل کنسرسیوم با کشورهای دیگر.