همشهری - سعیده مرادی:در این موزه همزمان با گردش در بخشهای متنوع، میتوانید نفیسترین و ارزشمندترین اسناد و کتابهای خطی، آثار ادبی فاخر و مجموعه منتخب مطبوعات را تماشا کنید. کتابخانه و موزه ملک در سال ۱۳۱۶ به همت حاج حسین آقاملک راهاندازی شده است.
نشانی: خیابان امام خمینی (ره)، جنب ساختمان وزارت امور خارجه
روز و ساعت فعالیت: شنبه تا پنجشنبه ۸:۳۰ تا ۱۵
نام مقصد: کتابخانه ملک
معرفی: کتابخانه ملک با داشتن ۱۹ هزار عنوان نسخه خطی نادر و نفیس یکی از گنجینههای بزرگ نسخ خطی ایران به شمار می رود.
اسناد تاریخی و کتب چاپ سنگی
کتابخانه ملک علاوه بر نسخههای خطی، ۱۰۰ هزار کتاب چاپی، ۳۵۶۸ کتاب چاپ سنگی و ۵۴۸ نشریه ادواری را نیز در خود جای داده است. بد نیست بدانید که قدمت تعداد زیادی از آثار این مجموعه به پیش از سال ۱۳۲۰ میرسد. در کتابخانه موزه ملی ملک، بخشی برای اسناد تاریخی در نظر گرفته شده است که حدود ۶۴ هزار برگ سند در آن نگهداری میشود. احکام، فرمانها، مکتوبات اداری دیوانی، اسناد حقوقی، مالی، مکاتبات شخصی و خصوصی، از جمله این اسناد است.
نام مقصد: مجموعه اهدایی بانو عزت ملک
معرفی: گنجینه اهدایی عزت ملک، یکی از بخشهای جذاب کتابخانه و موزه ملی ملک است که با تلاش و پیگیریهای دختر ارشد حاج حسین ملک، موسس موزه، جمعآوری شده است.
آثار نفیس اهدایی
مجموعه آثار اهدایی بانو عزت ملک، ۲ گنجینه بزرگ از آثار تاریخی و نسخههای خطی است که یکی در سال ۱۳۸۷ و دیگری در سال ۱۳۹۱ به این موزه اهدا شده است. در این مجموعه اسناد، نسخههای خطی نفیس، قطعات زیبای خوشنویسی، سندها و تومارهای دوره قاجار و صفویه به چشم میخورد. در این بخش ۲ قرآن نفیس نیز وجود دارد که نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند. علاوه بر این بسیاری از آثار و نسخههای خطی که از حراجیهای مشهور دنیا خریداری شده نیز در این مجموعه نگهداری میشود.
نام مقصد: سالن اصلی موزه ملک
معرفی: سالن اصلی موزه ملک در کنار نمایش آثار تاریخی، مجموعهای از اسناد و فرامین و همچنین نسخ خطی نفیس مربوط به دوران مختلف به نمایش درآمده است.
عقدنامههای تاریخی
نسخ خطی نگهداری شده در سالن اصلی موزه شامل آثاری مانند قرآن، تورات، نهجالبلاغه، صحیفه سجادیه و چند اثر دیگر است. قدمت این آثار به دوران مظفریان، افشاریه، ایلخانان، امویان، آق قویونلو، قراقویونلو، تیموریان، خوارزمشاهیان و دیگر سلسلههای تاریخی میرسد. در این بخش اسنادی از فرمانهای شاهانه ناصرالدینشاه، محمدشاه، آقا محمد خان، شاهعباس اول و دوم و دوران دیگر تاریخی و مجموعهای از اشعار، تقدیرنامهها، عقدنامههایی از دوران ایلخانیان، تیموریان، افشاریه و پهلوی به چشم میخورد.
نام مقصد: مخزن موزه
معرفی: مخزن نسخ خطی جزو ۷ مخزنی است که در زیرزمین موزه ملک قرار دارد و با عنوان قلب موزه ملک هم شناخته میشود.
بازدید از قلب موزه
نخستین بخش مخزن موزه برای بازدید، سالن نگهداری از نسخ خطی است. هنگام ورود به این بخش، قفسههای بلند فلزی به چشم میخورد که با چرخاندن دستگیرهای مخصوص، روی ریلهای کار شده بر کف زمین حرکت میکنند و طبقاتی را نمایان میکنند که کتابها و نسخ خطی را به شکل افقی روی آنها گذاشتهاند. قدیم ترین نسخ خطی موجود در این موزه، نسخه خطی منسوب به امام حسن مجتبی (ع) است. در این بخش امکان ثبت هیچ تصویری وجود ندارد و دوربینها و هر وسیله ارتباطی پیش از ورود به این بخش باید تحویل داده شود.
نام مقصد: آزمایشگاه و کارگاه مرمت
معرفی: کارگاههای مرمت و آزمایشگاه، از بخشهای اصلی موزه ملک هستند که آثار تاریخی، به ویژه نسخههای خطی در آن مرمت و به اصطلاح درمان میشوند.
درمان نسخههای خطی
در کارگاه مرمت یک اثر ابتدا از لحاظ هنری و بعد فنی آفتزدایی، پاکسازی، اسیدزدایی، مرمت و بازسازی، تثبیت و استحکامبخشی میشود تا با همان کیفیت اولیه در معرض دید عموم قرار گیرد. در بخش آزمایشگاه نیز از قسمتهای مختلف یک اثر مانند کاغذها، مرکبها و ... نمونه برداری میشود. مواردی مانند قارچها و کپکها و...همه آسیبهایی که به یک اثر در طول این سالها آسیب رسانده، شناسایی و در واقع درمان میشوند.
کتابخانه دیجیتال موزه
کتابخانه و موزه ملی ملک در کنار بهرهگیری از فناوریهای نوین دیجیتال به ویژه نمایشگرهای لمسی و امکانات شنیداری و دیداری در بخشهای مختلف، از سال ۱۳۸۶ تمام نسخههای خطی و چاپ سنگی، اسناد و نقشهها، عکسها، نقشهها، کتابهای عربی، فارسی، انگلیسی، فرانسه و... و آثار موزهای و بخشی بزرگ از مطبوعات قدیمی موجود در آرشیو خود را با روشهایی مناسب و روزآمد مستندنگاری و دیجیتالسازی کرد. کتابخانه دیجیتال این مجموعه از مهرماه سال ۱۳۹۰ در دسترس پژوهشگران قرار گرفته و علاقهمندان میتوانند با جست و جو در پایگاه اینترنتی کتابخانه به نشانی www.malekdlib.org به تصویر این آثار دسترسی داشته باشند.
نظر شما