گزارش امروز به پرده دیگری از این تخریب‌ها در منطقه «هلن» در چهارمحال و بختیاری اختصاص دارد.
این منطقه جنگلی که 40 هزار هکتار وسعت دارد هرچند عنوان حفاظت شده را یدک می‌کشد اما به‌دلیل کمرنگ بودن اقدامات حفاظتی مدت‌هاست که به جولانگاه قاچاقچیان زغال تبدیل شده است.
هر گونی زغال 50هزار تومان ارزش دارد و بلوط بهترین درخت برای تبدیل به زغال است؛ ازهمین روست که بازار قطع درختان کهنسال در این منطقه داغ است و قاچاقچیان زغال بی‌آنکه اهرم فشاری برای جلوگیری از تخلفات آنها وجود داشته باشد همچنان بلوط‌ها را به کام مرگ می‌کشند. کشف بیش از 100 کوره زغال در این منطقه حاکی از فعالیت گسترده و سازمان‌یافته قاچاقچیان حرفه‌ای در این منطقه است.
بررسی‌های همشهری حاکی از آن است که بخش عمده این تخریب‌ها در حوالی روستاهای خوزستان و مازه خاکی صورت گرفته، قطع درختان در این مناطق همچنان ادامه دارد. به گفته افراد محلی، اواخر شهریورماه گذشته این تخریب‌ها به اوج خود رسید. کشف بالغ بر100 کوره زغال، نشان از آن دارد که حداقل 3000 اصله بلوط در این منطقه قطع و تبدیل به زغال شده است.
تکذیب محیط‌زیست، تایید محلی‌ها
مهندس شیوندی، مدیرکل محیط‌زیست چهارمحالوبختیاری اما در گفت‌وگو با همشهری، قطع درخت در منطقه هلن را کذب محض دانست و گفت: برخی افراد با بهانه‌های مختلف می‌کوشند به این مسئله دامن بزنند درحالی‌که طی بازدیدهایی که با حضور نیروهای محیط‌زیست، منابع طبیعی و فرمانداری از منطقه به‌عمل آمد، مشاهده شد تنها تعدادی سرشاخه در منطقه قطع شده و در حال حاضر با نظارتی که وجود دارد این تخریب‌ها متوقف شده است.
وی با اشاره به اینکه هنوز منابع طبیعی مسئول حفاظت از عرصه‌های جنگلی در استان است، افزود: در جلسه‌ای که در مهرماه جاری در فرمانداری «کیار» برگزار شد و مقامات محلی ازجمله رئیس دادگستری، مدیرکل منابع طبیعی و مدیرکل حفاظت محیط‌زیست حضور داشتند، مقرر شد حفاظت از جنگل‌ها تا پایان سال همچنان بر عهده منابع طبیعی استان باشد و هرگونه تغییر و تحول و واگذاری حفاظت از این عرصه‌ها به اداره محیط‌زیست به سال 89 موکول شد.
بنابراین، منابع طبیعی صیانت از جنگل‌های هلن را برعهده دارد.با آنکه مدیرکل محیط‌زیست‌چهار‌محال‌وبختیاری قطع درختان بلوط در هلن را با قاطعیت تکذیب می‌کند اما افراد محلی ضمن تایید قطع درختان بلوط در منطقه هلن می‌گویند: تا پیش از سال84 که منطقه هلن تحت مدیریت منابع طبیعی استان قرار داشت توانسته بودند با به‌کارگیری برخی افراد بومی آمار قاچاق زغال را به میزان قابل توجهی کاهش دهند اما با ارتقای منطقه هلن به منطقه حفاظت شده و واگذاری حفاظت آن به سازمان محیط‌زیست و اخراج بومیان همکار، کمربند حفاظتی گسسته می‌شود.
نکته دیگر اینکه با وجود نیروهای سازمان حفاظت محیط‌زیست به‌دلیل نداشتن تجربه و عدم‌آشنایی با منطقه، فعالیت قاچاق رونق می‌گیرد؛ به‌طوری که اکنون فرهنگ زغال در منطقه نهادینه شده و گروه‌هایی به‌صورت حرفه‌ای با قطع درختان کهنسال بلوط و تبدیل آن به زغال، با کمک افرادی در اصفهان آن را توزیع می‌کنند.
تمام این فعالیت‌ها البته به‌دلیل کمبود گارد حفاظتی در این منطقه اتفاق می‌افتد؛ تا آنجا که قاچاقچیان به اندازه‌ای جسور شده‌اند که در مواردی از کارگران افغانی برای قطع درخت و تبدیل آن به زغال استفاده می‌کنند.
این گزارش می‌افزاید: روستاهای جوزستان، رحیم‌آباد، اسلام‌آباد، فیروزآباد، دورک، برنجگان و بره مرده با جمعیتی حدود 4هزار نفر در حاشیه منطقه هلن واقع شده و امرار معاش شمار قابل توجهی از آنها تهیه زغال است.
این در حالی است که بنا به شواهد موجود، کارشناسان محیط‌زیست طی سال‌های 81 و 82 با هشدار نسبت به‌شدت گرفتن قاچاق زغال در منطقه از مسئولان خواسته بودند با راهکارهایی از جمله اعطای وام، زمینه مناسب برای اشتغال افراد محلی را فراهم سازند اما بی‌توجهی به این هشدارها سبب شده تا برخی افراد ناگزیر به تهیه زغال و فروش آن روی آورند.
منطقه حفاظت‌شده هلن پس از سبزکوه، دومین منطقه حفاظت شده در چهارمحالوبختیاری با 40هزار هکتار وسعت، تنها منطقه حفاظت‌شده جنگلی است که 30هزار هکتار آن پوشیده از جنگل عمدتا از نوع بلوط غرب است.
تراکم پوشش گیاهی و درختان جنگلی در این منطقه تا 3 دهه پیش به اندازه‌ای بود که کمتر کسی جرأت آن را داشت که وارد جنگل شود، اما اینک بر اثر تجاوز و تخریب بخش‌هایی از جنگل در معرض تنک شدن و نابودی پوشش گیاهی قرار دارد.
