به گزارش همشهری آنلاین، به گزارش همشهری آنلاین، این نشست با حضور عبدالرسول هاشمی، پژوهشگر مسایل اجتماعی، انور مصطفوی، مشاور مدیریت مطالعات اجتماعی و فرنگی مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران و عسکر قهرمانپور، رئیس گروه مطالعاتی ارتباطات و رسانه مرکز مطالعات و برنامهریزی شهر تهران برگزار شد.
انور مصطفوی، در این نشست با بیان اینکه در بررسیهای گزارشات روزنامه همشهری متوجه موضوعاتی از قبیل کمبودهای سرانه آموزشی، بهداشتی و یا حتی کمبود آب آشامیدنی در برخی مناطق تهران شدیم که من بهعنوان استاد دانشگاه از آنها خبر نداشتم. وی ادامه داد: در بازنمایی که از این گزارشات از سال ۱۴۰۰ تا اواخر آبان سال جاری در خصوص بررسی بازنمایی فقر شهری در روزنامه همشهری داشتیم؛ به این نتیجه رسیدیم که گزارشهای همشهری بر اساس وضعیت این مسئله در سطح شهر به خوبی به این موضوعات پرداخته است.
تفاوت فقر شهری در کشورهای جهان
عبدالرسول هاشمی، پژوهشگر مسایل اجتماعی نیز با بیان نحوه مدل بررسی گزارشهای روزنامه همشهری در بازنمایی موضوع فقر شهری گفت: ذکر این نکته ضروری است که موضوع فقر شهری با توجه به مهاجرتهای گسترده در کلانشهرها بسیار زیاد است و این مسئله مختص ایران نیست و اکثر کشورهای آسیایی همانند هند و چین هم با این موضوع مواجه هستند.
وی ادامه داد: ما با پدیدهای به نام فقرای شهری مواجهیم که در کلانشهرها زندگی میکنند و برای بررسی آنها لازم نیست حتماً به مناطق جنوبی شهر و یا کمبرخوردار شهر برویم؛ چراکه این افراد را میتوانیم در تمام ابعاد زیست شهری از قبیل حملونقل عمومی، بوستانها و معابر در کنار خودمان مشاهده کنیم.
هاشمی با بیان اینکه در ۴ سند بالادستی به مسئله عدالت اجتماعی اشاره شده است، گفت: این اسناد شامل سیاستهای کلی نظام، بیانیه گام دوم انقلاب، سند ملی آمایش سرزمین و سیاستهای اقتصاد مقاومتی و برنامه چهارم پیشرفت شهر تهران بر مبنای عدالت شهری است. وی گفت: بارها در این اسناد به مسئله عدالت اجتماعی اشاره شده است و عدالت اجتماعی و اقتصادی محور برنامههای این اسناد است که باید در حوزههای مختلف مثل ترافیک، حملونقل عمومی و... پیگیری شود.
ارتباط عدالت اجتماعی و فقر
هاشمی با اشاره به اینکه عدالت اجتماعی و فقر یک ارتباط مفهومی نزدیک با هم دارند، گفت: روش تحقیق در این پژوهش بر اساس تحلیل محتوا بوده و ما در زمینه مفهومپردازی فقر شهری نظریهپردازان متعدد و مکاتب مختلف جامعهشناسی و اقتصادی را بررسی کردیم. به گفته او فقر شهری در کشورهای جهان سوم با همین مسئله در کشورهای به اصطلاح جهان اول کاملاً متفاوت است. مثلا در انگلستان اگر خانوادهای نتواند برای فرزندش جشن تولد بگیرد، فقیر است؛ اما در کشورهای جهان سوم مسئله فقر شهری کاملا متفاوت با این کشورهاست.
این پژوهشگر حوزه مسایل اجتماعی، ادامه داد: در بررسهای انجام شده به این نتیجه رسیدیم که در گزارشهای منتشر شده در همشهری فقرای شهری دارایی ناکافی دارند، مسکن مناسب و یا اتومبیل ندارند و نداشتن مسکن عینیترین بعد فقر شهری است. ضمن اینکه تحلیل ما این است که چون فقرای شهری به مقوله تحصیلات کمتر میپردازند، تحصیلات در جامعه امروزی ما جایگاه قبلی را ندارد و الان بحث مهارت بیشتر است؛ پس باید ببینیم افراد چقدر این مهارتهای کسب و کار و زندگی در جامعه شهری را یاد گرفتهاند.
فقر مختص مناطق جنوبی نیست
او با اشاره به بخش دیگر تحقیقات در خصوص فقط شهری گفت: وقتی صحبت از فقر شهری میشود اذهان به سمت مناطق جنوبی میرود؛ اما برخلاف این تصور، فقر شهری میتواند در مناطق مرفه هم دیده شود، مثلا در گزارشها این مسئله مطرح شده که در منطقه ۲۲ تهران سرانه خدمات آموزشی پایین است و فاضلاب شهری مشکل دارد یا در برخی مناطق پیادهراهها مشکلات عدیدهای دارند. گسترش شهری بدون در نظر گرفتن این مسائل امکانپذیر نیست.
هاشمی گفت: به دلیل اینکه فقرای شهری درآمد اندکی دارند، تورم اقتصادی و نوسان قیمتها باعث میشود که نتوانند نیازمندیهای اولیهشان را برطرف کنند و روزنامه همشهری به خوبی این مسئله و فقر آموزشی و بهداشتی را بازنمایی کرده است.
نظر شما