در این همایش دو روزه که توسط پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری سازمان آیسسکو، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه و موسسه مطالعاتی ابن سینا روز های 14 و 15 مهر 1388برگزار می شود بیش از 20 تن از اندیشمندان ایرانی و خارجی در باره موضوع اسلام هراسی سخنرانی می کنند.
در مراسم افتتاحیه این همایش که در محل سازمان ایرانی مجامع بین المللی برگزار می شود دکترعلی صباغیان دبیر این همایش در سخنرانی خود گفت اگر چه موضوع اسلام هراسی از یک سو موضوع تاریخی است اما از سوی دیگر یک موضوع جدید‌است چرا که دردوران کنونی و به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به موازات گسترش روند بیداری اسلامی در غرب تلاش ها برای به مشوه جلوه دادن چهره اسلام و نشان دادن تصویر غیر واقعی و خشن از اسلام و مسلمانان تشدید شده است.
رئیس پژوهشکده ارتباطات میان فرهنگی و بین الملل پژوهشگاه فرهنگ،هنر و ارتباطات افزود: در دوران کنونی اسلام هراسان و اسلام ستیزان درکمین نشسته اند تا از هر حادثه و رویدادی خشونت آمیزی که در گوشه و کنار جهان اتفاق می افتد به عنوان بهانه ای برای مقابله با اسلام و مسلمانان استفاده کنند که طی یک دهه گذشته برخی از حوادث همچون حادثه 11سپتامبر نقش زیادی درتشدید اقدامات اسلام هراسانه و اسلام ستیزانه در کشورهای غربی داشته است.
وی با شاره به اینکه موضوع اسلام هراسی در غرب در سطوح مختلف فکری، سیاسی و رسانه ای مطرح شده گفت: اکنون این موضوع به یک مسئله محوری درکانون توجه دولت ها، سیاستمداران و رسانه های غربی تبدیل شده و در عرصه زندگی اجتماعی نیز تبعیضات و محدودیت های زیادی برای مسلمان ساکن در کشورهای غربی در پی داشته است.
دبیر همایش"اسلام هراسی پس از واقعه 11سپتامبر علل، روندها و راه حل‌ها" افزود: تاکنون در سطح جهان تلاش هایی از سوی مسلمانان و نیز منصفان و حقجویان از هر دین و آئین برای خنثی سازی این اقدامات اسلام هراسان و اسلام ستیزان انجام شده یا درحال انجام است که برگزاری همایش"اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر:علل،روندها و راه حل ها" گامی در این مسیر تلقی می شود.
وی با تشریح روند شکل گیری این همایش گفت درطی دو روز برگزاری همایش بیش از 20 تن از اندیشمندان از کشورهای ایرانی، لبنان،آمریکای، بوسنیای ، انگلیس ، نیوزلند،کانادا ، ترکیه و کرواسی مقالات خود را در خصوص ابعاد مختلف پدیده اسلام هراسی و اسلام ستیزی ارائه می دهند.
تولید دانش وافزایش معرفت و بصیرت درباره علل اسلام هراسی
دبیر کمیته علمی همایش"اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر:علل،روندها و راه حل ها"نیز هدف از برگزاری این همایش را تولید دانش وافزایش معرفت و بصیرت درباره علل اسلام هراسی و بررسی رویکردهای جدید کشورهای غربی بیان کرد.
دکتر حمید رضا اخوان افزود: هدف همایش حاضر، بررسی علل ظهور و گسترش اسلام هراسی، طرح رهیافت‌ها و نظریه‌های جدید، بررسی روند تحولات اسلام هراسی، تبیین نقش دولت‌ها، سیاستمداران و رسانه‌های غربی در گسترش اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر و مقابله با تبعیض و ناشکیبایی‌های ناشی از اسلام هراسی علیه مسلمانان در کشورهای غربی و سرانجام، بررسی چگونگی مقابله و م واجهه جهان اسلام با این پدیده و ارائه راه حل‌هاست.
وی افزود: بررسی روند اسلام هراسی در جهان، تبیین نقش رسانه ها در اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر و ارایه راه حل برای مواجهه جهان اسلام با اسلام ستیزی از دیگر اهداف برگزاری این همایش است.
وی افزود: موضوع اسلام هراسی دارای پیشینه تاریخی است که پس از فروپاشی شوروی با طرح نظریه تعارض و جنگ تمدن ها به اوج رسید.
پیام مدیرکل آیسیسکو به همایش اسلام هراسی
مدیرکل سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی اسلامی (آیسسکو) در پیامی به همایش "اسلام هراسی در غرب پس از 11 سپتامبر، علل، روندها و راه‌حل‌ها"، بر اهمیت وحدت در جهان اسلام و در میان مسلمانان جهان به ویژه آنان که در غرب می‌زیند تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، پیام دکتر عبدالعزیز بن عثمان التویجری که سه شنبه 14 مهر توسط حسن فرطوسی مدیر بخش فرهنگ دفتر منطقه‌ای آیسسکو در تهران در مراسم افتتاحیه همایش دو روزه "اسلام هراسی در غرب پس از 11 سپتامبر، علل، روندها و راه‌حل‌ها" در تهران قرائت شد.[متن پیام مدیرکل آیسیسکو به همایش اسلام هراسی]
رویکرد تمدنی به پدیده اسلام هراسی
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس پژوهشگاه فرهنگ،هنر و ارتباطات در سخنرانی خود با عنوان رویکرد تمدتی به پدیده اسلام هراسی که در مراسم افتتاحیه همایش اسلام هراسی رائه کرد گفت: پس حوادث 11 سپتامبر شاهد افزایش حملات به مسلمانان و همچنین اوج گیری اسلام هراسی در جهان هستیم.
به گزارش واحد مرکزی خبر، محمدهادی همایون در همایش اسلام هراسی پس از 11 سپتامبر افزود: پس از 11 سپتامبر با دو پدیده مواجه هستیم که یکی حمله به مرکزیتی است که در شکل گیری تمدن اسلامی نقش اساسی ایفا می کند و دیگری جلوگیری از اشاعه فرهنگ اسلامی به دست افرادی است که در سرزمین های غیراسلامی زندگی می کنند.
وی اضافه کرد: تمدن اسلامی درحال شکوفایی و گسترش است و عواملی را که برای افزایش و گسترش آن از جمله تحول علمی، مرکزیت تمدنی و اشاعه لازم است به خوبی داراست.
همایون گفت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ما در آستانه جهشی علمی هستیم که بتواند این تمدن بزرگ را پشتیبانی کند.
وی افزود: همچنین پشتوانه های قوی دینی و هویت شیعی برای پشتیبانی از این تمدن بزرگ در اختیار داریم.
همایون اضافه کرد: عامل دیگری که در این زمینه موثر است نقش رسانه هاست که می تواند در اشاعه فرهنگ و تمدن اسلامی سهم بزرگی داشته باشند.
وی گفت: فضای حاکم بر رسانه ها به گونه ای است که کشورهای اسلامی توانایی رقابت چندانی با رسانه های کشورهای غربی را ندارند.
مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: مهاجران مسلمان ساکن در کشورهای غربی عاملی برای گسترش اسلام هستند.
همایون اضافه کرد: کشورهای غربی تلاش دارند با ایجاد محدودیت ها و ممنوعیت هایی برای مسلمانان ساکن این کشورها، ترسی در آنها ایجاد کنند تا این افراد به سرزمین های خود بازگردند.
وی گفت: در پایان عمر تمدنی که به نام تمدن غرب می شناسیم قرار گرفته ایم و این تمدن سالهاست که مرده و به زحمت خود را سرپا نگه داشته است.
همایون افزود: پایان تمدن غرب آغاز تمدن اسلامی است که این تمدن همه عوامل از جمله تحول علمی، پشتوانه دینی، مرکزیت قوی و رسانه های جمعی را دارد.
بهر‌ه‌مندی از ظرفیت جهان اسلام برای مواجهه با اسلام‌هراسی
عضو هیات علمی دانشکده باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه پدیده‌ی اسلام‌هراسی ابعاد گوناگون و آثار فراوانی دارد، گفت: مواجهه موثر و مفید با اسلام‌هراسی، مستلزم بهر‌ه‌مندی از تمام توان و ظرفیت جهان اسلام به منظور حرکت منسجم براساس تبیین و اخذ راهبرد جامعه است.
به گزارش ایسنا، حجت‌ا‌لاسلام والمسلمین دکتر محسن قمی با ارائه چکیده‌ای از مقاله خود تحت عنوان اسلام‌هراسی، عوامل و پیامدها خاطرنشان کرد: در این مقاله به بررسی واژه‌ی اسلام‌هراسی در زبان انگلیسی توجه شده و با مقایسه با واژه‌ی یهودستیزی نشان داده شده است که چگونه ردپای حرکت‌های ضداسلامی را در همین معادل‌سازی می‌توان دید.
وی خاطرنشان کرد: در این مقاله پیشنهاد شده تا به جای استفاده از واژه اسلام‌هراسی از واژه‌ی حرکت‌های ضداسلامی استفاده شود.
دکتر قمی در ادامه با اشاره به علل و عوامل زمینه‌ساز بوجود آورنده‌ی این پدیده، تصریح کرد: پنج عامل از مهم‌ترین عوامل زمینه‌ساز پدیده‌ی اسلام‌هراسی است که از جمله‌ی آن نزاع‌های میان اسلام و غرب، تعارض منافع و اختلاف خاستگاه‌های ارزشی اسلام و غرب، خلط میان دین اسلام و وضع کنونی مسلمانان و تلاش صهیونیست‌ها در انتصاب مسوولیت‌های نادرست برخی از مسلمانان به اسلام است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی همچنین به بیان اهم ابعاد و آثار و نمودهای اسلام‌هراسی اشاره کرد و گفت: نفی یا تشکیک در نبوت پیامبر اسلام(ص)، تفرقه‌افکنی میان مسلمانان، تلاش برای اشغال نظامی سرزمین‌های اسلامی با رویکرد جنگ‌های صلیبی، اقدامات گسترده در جهت هجمه‌ی فرهنگی، اشاعه‌ی اسلام‌هراسی، ماموریت ویژه‌ی سینمای جهانی به ویژه سینمای هالیوود و رسانه‌های صهیونیستی و گسترش فعالیتهای مسیونری و تبلیغ مسیحیت از اهم ابعاد اسلام‌هراسی است.
این استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: بی‌گمان ارائه‌ی چهره‌های واقعی اسلام در شناساندن اسلام ناب محمدی(ص) به دنیای غرب نه تنها اسلام‌هراسی را تضعیف و کم‌فروغ می‌کند، بلکه موجب اسلام‌هراسی و رشد اسلام‌خواهی خواهد شد.
قمی تاکید کرد: دنیا باید دریابد که اسلام دینی است که هم به ابعاد معنوی زندگی بشر و هم به زندگی دنیایی و مادی توجه دارد.
عضو هیات علمی دانشکده باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه اسلام‌هراسی واکنش انفعالی غرب در برابر رشد فزاینده‌ی اسلام‌گرایی و فرهنگ والای اسلام است، گفت: شایسته است تا غرب به جای واکنش‌های انفعالی، از فرهنگ و اندیشه متعالی اسلام به عنوان یک فرصت برای اصلاح و رشد دنیای غرب سود ببرد.
جلوه جدید اسلام‌ستیزی در غرب پس از واقعه ١١ سپتامبر
رییس دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه در ارزیابی از اسلام‌هراسی در غرب، علل و بازیگران آن گفت: پس از واقعه 11 سپتامبر اوج‌گیری مجدد مفهوم قدیمی اسلام‌ستیزی در غرب و به کارگیری خشونت و تهاجم علیه مسلمانان شکل و جلوه‌ی جدیدی گرفته است.
به گزارش ایسنا، دکتر بهادر امینیان روز سه شنبه در همایش "اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر" با اشاره به عنوان مقاله خود با عنوان «اسلام‌هراسی در غرب علل و بازیگران» که در این همایش ارائه شده است، خاطرنشان کرد: پس از واقعه 11 سپتامبر، اسلام‌ستیزی در غرب در سطوح مذهبی، اجتماعی و رسانه‌ها نیز گسترش یافته و در سیاست‌ها و بیانات دولتی نیز حضور گسترده‌ای پیدا کرده است.
وی با اشاره به جلوه‌های جدید این فرآیند قدیمی و بررسی علل پیدایش و توسعه‌ی آن اظهار کرد: از 11 سپتامبر به بعد اسلام و مسلمانان نقش (دیگری و دشمن) را در تقویت و تثبیت هویت غربی پیدا کرده‌اند. ترسیم مسلمانان به عنوان دشمن روایت خاصی از اسلام ارائه می‌دهد که آن را مترادف دینی منزوی، متوحش، انعطاف‌ناپذیر و تبعیض‌آمیز معرفی می‌کند که پیروانی مناسب همین اوصاف تربیت می‌کند.
رییس دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه اضافه کرد: این روایت در سطح گسترده‌ای از جوامع غربی پذیرفته شده و واکنش‌های خصمانه‌ای در این جوامع علیه اسلام و مسلمانان ایجاد کرده است.
وی به انواع جریان‌هایی که روایت‌های خصمانه از اسلام ارائه می‌دهند و در نتیجه جریان‌های اسلام‌ستیزی را هدایت می‌کنند، اشاره کرد و یادآور شد: این گروه‌ها عبارتند از گروه‌های مسیحیی (که به کاتولیک‌ها، ارتدوکس، پروتستان‌ها و مسیحیان صهیونیست تقسیم می‌شوند)، لائیک‌های مهاجر از کشورهای اسلامی، پیروان ایدئولوژی‌های منحرف (مارکسیسم، بهائیت و ...)، گروه‌های نژادپرست و گروه‌های وندالیست.
امینیان در بخش دیگری از مقاله ارائه شده خود تلاش‌ها و برنامه‌های این گروه‌ها را به تفکیک بیان می‌کند و همچنین درباره هویت اروپایی، آمریکایی و تعریف آن بر اساس ضدیت با اسلام در دهه‌ی اخیر بحث می‌کند.
وی همچنین با طرح مباحثی درباره دلایل گسترش اسلام‌ستیزی با عنوان‌های مباحث و زمینه‌های تاریخی، مسائل جمعیتی، اهداف ژئوپلوتیک و ژئواستراتژیک، توطئه و دشمنی، واکنش در برابر بیداری اسلامی و هویت اسلامی، بازتاب گسترش خشونت و تحجر به نام اسلام، در نهایت راه‌های پیشگیری و مقابله با اسلام‌ستیزی را به عنوان نتیجه‌ی مقاله خود بیان می‌کند.
ماهیت استراتژیک اسلام‌هراسی و آینده مناسبات جهانی
دکتر سیدمحمدکاظم سجادپور هم در اولین روز از همایش "اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر" با ارائه چکیده‌ای از مقاله خود گفت: اسلام‌هراسی پدیده‌ای چند وجهی و شامل ابعاد اعتقادی، فرهنگی، سیاسی و استراتژیک است و ترس از اسلام و جوامع اسلامی و مسلمان‌نشین در کنار وجوه مختلف استراتژیک و امنیتی حائز اهمیت است.
عضو هیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه تصریح کرد : اسلام‌هراسی در کنار وجوه مختلف استراتژیک و امنیتی حائز اهمیت بوده و یکی از گفتمان‌های اصلی استراتژیک در جهان به شمار می‌رود.
وی افزود: ماهیت استراتژیک این بحث اثر سرنوشت‌سازی برای آینده‌ی مناسبات جهانی در روابط بین کشورهای غربی، مجموعه کشورهای مسلمان‌نشین و همچنین چگونگی زندگی جوامع مسلمان مهاجر در سرزمین‌های اروپایی، آمریکایی، استرالیا و اقیانوسیه دارد.
وی با درنظر گرفتن برجستگی استراتژیک هراس از اسلام در مقاله خود به بنیادهای استراتژیک آن توجه کرده و به پرسش‌های زیر پاسخ داده است؛
1- بنیادهای استراتژیک اسلام‌هراسی کدام است؟
2- چگونه اسلام هراسی وارد گفتمان‌ها و رفتارهای امنیتی غرب شده است؟
3- مسیر آینده‌ی استراتژیک این پدیده کدام است؟
سجادپور در پاسخ و ارزیابی سوال‌های خود اظهار کرد: ترکیبی از علل تاریخی و تغییر در متن سیاست بین‌المللی در دو دهه گذشته به پیدایش و تشدید اسلام‌هراسی به عنوان یک پدیده استراتژیک و امنیتی انجامیده و تبدیل به بخشی از ذهنیت امنیتی غرب شده است و در عین حال تناقض‌ها و تضادهایی را در رفتارهای استراتژیک ایجاد کرده است.
عضو هیات علمی دانشکده روابط بین‌الملل وزارت امورخارجه تاکید کرد: تا زمانی که تهدیداندیشی جوامع مسلمان‌نشین بازبینی نشود، اسلام‌هراسی تبدیل به عاملی تهدیدزا در روابط بین‌المللی و کشورهای اسلامی خواهد شد.
این استاد دانشگاه معتقد است: راه برون رفت از بحران‌های فکری و عملی در این عرصه مجموعه‌ای از تغییر نگرش‌ها، سیاست‌ها، تدابیر و درعین حال پذیرش و مدیریت این واقعیت است که هراس‌های تاریخی به سرعت قابل دگرگونی نیست.
اسلام‌هراسی یک توهم قابل اثبات براساس داده‌های ملموس
استاد دانشگاه ویکتوریا در نیوزیلند هم با بیان اینکه برداشت جهان غرب از اسلام در طول این مدت برداشت غلطی بوده است گفت: جهان غرب با برداشت غلط خود می‌خواهد فضای تاریکی از جهان اسلام نشان دهد.
دکتر آرتور بوهلر طی سخنانی در همایش اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر خاطرنشان کرد: در ارتباط با اسلام‌هراسی که در غرب مطرح می‌شود، دو موضوع مورد توجه است؛ یکی اینکه آنها اسلام را دین خشونت و شمشیر می‌دانند و بحث دیگر در ارتباط با موضوع وضعیت زنان در جهان اسلام است که در این ارتباط با این دو موضوع بدفهمی یا کج‌فهمی وجود دارد.
وی با بیان اینکه اختلاف و دشمنی میان قبایل، مذاهب، اقوام و ملل همواره وجود داشته است، تصریح کرد: اگر این دشمنی تبدیل به هراس و ترس شود خطرناک است.
استاد دانشگاه ویکتوریا در نیوزیلند گفت: درحال حاضر هزاران موشک اتمی در آمریکا آماده‌ی پرتاب است که امنیت و صلح جهانی را تهدید می‌کند. بنابراین ما همه به عنوان یک انسان سرنوشت واحدی داریم که باید بر روی این مسائل حساس باشیم.
بوهلر با بیان اینکه با بررسی مساله‌ی اسلام‌هراسی با رویکرد پزشکی این موضوع به عنوان یک بیماری محسوب می‌شود گفت: اسلام‌هراسی در غرب در واقع انعکاس احساسات یک گروه به گروه دیگر است که آنها کارهایی را که خودشان انجام می‌دهند در دیگران می‌بینند.
این استاد تاریخ اسلام اضافه کرد: با اینکه در تاریخ جهان غرب شاهد وقوع جنگ‌های صلیبی، تفتیش عقاید در اسپانیا و آمریکا و همچنین جنگ‌های مذهبی در برخی از کشورهای اروپایی هستیم، اما این برداشت از راه دور همچنان نسبت به جهان اسلام وجود دارد و می‌خواهد چهره‌ی خشنی از آن ارائه دهد.
وی خاطرنشان کرد: مشکل روانشناختی که در این ارتباط وجود دارد این است که غربی‌ها خشونت خود را در دیگران می‌بینند و منعکس می‌کنند.
بوهلر با تاکید براینکه اسلام‌هراسی یک توهم است که براساس داده‌های ملموس قابل اثبات می‌باشد، اظهار کرد: رسانه‌ها نیز در این باره نقش مهمی دارند و رسانه‌های غربی سعی می‌کنند خشونت آنها را در گروه دیگری ببینند.
هجمه گسترده غرب علیه جهان اسلام
دبیر کل کمیسیون ملی آیسسکو در جلسه عصر روز سه شنبه همایش «اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر، علل ، روندها، راه حل‌ها » درباره «روند تحولات اسلام‌هراسی، پس از 11 سپتامبر» گفت: امروز جهان اسلام با هجمه گسترده غرب علیه فرهنگ و اعتقاداتش، مواجه است که این پدیده به نام «اسلام‌هراسی» مشهور شده است.
به گزارش خبرنگار ایسنا، دکتر غلامرضا کریمی که در همایش «اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر، علل ، روندها، راه حل‌ها » سخن می‌گفت، افزود: اگرچه این مفهوم از اواخر دهه 1980 مطرح شد، ولی به لحاظ تاریخی، ذهن اروپاییان مملو از اندیشه‌های منفی درباره مسلمانان است که به «اسلام‌ستیزی» شهرت داشته و ریشه‌های آن به زمان ظهور اسلام و گسترش چشمگیر آن تا سرحدات اروپای زمان برمی‌گردد، ضمن این که تا قبل از چند قرن اخیر، اسلام و مسلمانان همواره حالت تهاجمی و برتری در مقابل غرب داشته‌اند.
وی افزود: اما در قرون 19 و 20 با حاکم شدن رکود و انفعال در جهان اسلام، نگرانی از اسلام در غرب به شدت کاهدش یافت و غرب در حالت تهاجمی قرار گرفت. با تحول دیگری پس از جنگ جهانی دوم، در پی موج گسترده مهاجرت مسلمانان به غرب و شکل‌گیری جوامع خاص اسلامی در این کشورها، به ویژه در اواخر دهه 1970 با احیای مجدد و بازیابی هویت اسلامی و اسلام سیاسی و به خصوص با پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، دوباره احساس ترس از اسلام و مقابله با مسلمانان در غرب شروع شد.
کریمی خاطرنشان کرد: در روند تحولات اسلام‌هراسی در طول دو دهه اخیر، دو نقطه عطف وجود دارد؛ یکی فروپاشی کمونیسم و نظام دوقطبی که پس از آن تلاش غرب برای تسلط نظام سرمایه‌داری و جهانی‌سازی لیبرال – دموکراسی با مقاومت جهان اسلام مواجه شد؛ البته خود غرب هم پس از فروپاشی شوروی، برای حفظ انسجام داخلی خود به بیگانه و دشمن خارجی نیاز داشت که اسلام و حوزه تمدنی اسلام را غیریت‌سازی کرد تا به عنوان «دگر خود» مطرح سازد. طرح تئوری برخورد تمدن‌ها و ضرورت مهار تمدن اسلامی در طول 1990 در این راستا قابل ارزیابی است و در این چارچوب فضاسازی منفی علیه اسلام و مسلمانان تشدید شد.
به گفته وی، نقطه عطف دیگر، وقوع حادثه 11 سپتامبر بود که با انتساب این حادثه به اسلام‌گرایان افراطی، دولت‌ها و رسانه های غربی در یک حرکت هماهنگ حمله‌های گسترده‌ای را در حوزه‌هایی که مطرح می‌شود، علیه اسلام و مسلمانان آغاز کردند.
دبیر کل کمیسیون ملی آیسسکو در ادامه به تشدید تبلیغات منفی رسانه‌های غربی علیه اسلام و مسلمانان پرداخت و گفت: ارائه تصویری غیرواقعی از مسلمانان با تعابیری نظیر « مسلمانان خود را برتر از دیگران می‌دانند و درصدد حکومت بر کل جهان هستند» ، «قوانین اسلام با حقوق بشر تناقض دارد» ، «اسلام دینی خشونت‌طلب، عصبی و مولد اندیشه تروریسم است» ، «اسلام، جهاد، جنگ و خونریزی را مقدس می‌داند» و «مسلمانان افرادی بدبین ، جدایی‌طلب، گوشه‌گیر و بی‌اعتنا به تغییر و توسعه هستند» از مصادیق این تبلیغات منفی است. آنها همچنین با چاپ کاریکاتور و ساخت فیلم موهن علیه پیامبر اسلام (ص) ، دامن‌زدن به تنفر مذهبی درباره مسلمانان با معرفی اسلام به عنوان دین ضد زن و تلاش برای پیوند دادن اسلام با خشونت و تحجر، تاریک جلوه دادن چهره اسلام، با عنوان مبارزه با تروریسم و تبلیغ تصویرهای پیش‌ساخته منفی درباره مسلمانان علیه اسلام و مسلمانان تبلیغ می‌کنند.
وی گفت: دولت‌های غربی با مواضع ضداسلامی، تلاش برای اشغال سرزمین‌های اسلامی، فعال‌سازی تلاش‌های تبشیری در کشورهای اسلامی، افزایش فعالیتهای احزاب دست راستی افراطی اروپایی علیه مسلمانان، تشدید برخوردها و نزاع‌ها میان مسلمانان و تغذیه هراس از اسلام و اسلام‌گرایی درصدد توسعه سیاست‌های اسلام‌ستیزی هستند.
به گفته وی آنها با تشدید برخورد با مسلمانان در اروپا، محدودکردن قوانین مهاجرتی، ایجاد محدودیت در ساخت مساجد، مدارس و مراکز اسلامی، حمله به قبرستان‌های مسلمانان، منع استفاده از حجاب برای زنان مسلمان و حمله به مغازه‌های مسلمانان ، آتش‌زدن عمدی مساجد، به دنبال محدودکردن مسلمانان در اروپا هستند.
کریمی افزود: البته کارهایی از این نوع مانع رشد اسلام‌گرایی نشده است، بلکه در تحول جدید موجب تقویت گرایش به اسلام به ویژه در سطح نخبگان کشورهای غربی شده و میزان توجه و علاقه به کتاب‌ها و منابع اسلامی را نیز تقویت کرده است.
دبیر کمیسیون ملی آیسسکو همچنین گفت: اگرچه نباید تلاش افراط گرایان خشن مسلمان در انجام برخی فعالیت های تروریستی در غرب را در گسترش اسلام‌هراسی نادیده گرفت ولی سناریوسازی‌های منفی غربی‌ها علیه اسلام و مسلمانان، به ویژه با حاکمیت نئومحافظه‌کاران در آمریکا در تشدید این جریان موثر بود؛ اما در شرایط فعلی با حذف این جریان‌های افراطی، اگرچه موج اسلام‌هراسی در سطح دولت‌ها و نخبگان کشورهای اسلامی کاهش یافته، ولی در تحول دیگری موج اسلام‌هراسی در سطح برخی جنبش‌های اجتماعی و احزاب افراطی در کشورهای غربی در حال تشدید است که در نوع خود تا حدی متفاوت از روندهای قبل است.
تلاش مروجان اسلام‌هراسی برای فراموشی هویت و تاریخ مسلمانان
دکتر محمد احمد النابلسی، رییس مرکز عربی آینده‌پژوهی لبنان، با موضوع «اسلام‌هراسی، جلوه جنون خودبزرگ بینی غرب» مقاله خود را در جلسه عصر روز سه شنبه همایش «اسلام‌هراسی پس از 11 سپتامبر، علل ، روندها، راه حل‌ها » ارائه کرد.
به گزارش ایسنا ، وی در سخنانش اسلام‌هراسی را امری غیرمنطقی در غرب خواند و افزود: تبلیغات و تهاجمات تبلیغاتی و فرهنگی مخالف منطق بوده است. غرب این را نمی‌داند که اسلام اعتقادی، یکی بیشتر نیست؛ اما اسلام سیاسی در هر جامعه‌ای متغیر است؛ به این معنا که اسلام سیاسی حزب‌الله را نمی‌توان با اسلام سیاسی القاعده و حتی اسلام سیاسی حماس یکی دانست. اسلام سیاسی هر گروه برای خود یک طرح و ایده دارد؛ اما غرب همه اینها را یکی فرض می‌کند.
النابلسی در ادامه گفت: کسانی در غرب هستند که می‌خواهند بر هراس‌آمیزبودن اسلام تاکید کنند؛ اما ما باید در این زمینه روشنگری کنیم، همچنین غرب باید بداند استفاده از چنین ابزاری علیه اسلام می‌تواند علیه خود او هم استفاده شود؛ یعنی ما هم می‌توانیم از همین سلاح علیه غرب بهره بگیریم.
وی در ادامه برای مقابله با اسلام‌هراسی پیشنهاد کرد یک هیات بین‌المللی تشکیل و توسط دولت‌ها و ملت‌های مسلمان پشتیبانی شود و تلاش کند میان مسلمانان ساکن در غرب و مسلمانان ساکن در کشورهای اسلامی یک هماهنگی و انتقال تجربه ایجاد کند.
النابلسی با توجه به تخصصش که «پزشکی روانشناسی» است، افزود: می‌توان با افراد غیرنظامی شرکت‌کننده در شکنجه‌های زندان گوانتانامو رفتار تحریم‌آمیز داشت و در کل جهان اسلام می‌توان از این روش علیه کسانی که در ایجاد اسلام هراسی در غرب مداخله دارند، رفتار کرد.
النابلسی به عنوان پیشنهاد سوم از اندیشمندان جهان اسلام خواست تا اسلام را با ترجمه کتاب‌هایی در این زمینه بیشتر به غرب معرفی کنند تا چهره واقعی اسلام در غرب بیشتر نمایان شود.
وی در پایان از مسلمانان خواست از رفتارهای ذلت‌بار و ضعیف در برابر غرب پرهیز کنند.
اسلام هراسی در آمریکا
دکتر فواد ایزد عضو هیات علمی دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران نیز مقاله خود با عنوان اسلام هراسی در آمریکا را با سه محور: سیاست‌های اسلام هراسانه دولت آمریکا، توصیف‌های اسلام هراسانه در رسانه‌های آمریکا و افکار عمومی اسلام هراسانه در آمریکا ارئه کرد.
وی افزود :اسلام هراسی واژه‌ای است که به تعصب یا تبعیض علیه اسلام یا مسلمانان اشاره می کند و بر اساس تعریف موسسه رانیمید تراست ، اسلام هراسی: «ترس و تنفر از اسلام و به دنبال آن ترس و تنفر از همه مسلمانان است». اسلام هراسی به معنای تبعیض علیه مسلمین از طریق محروم کردن آنان از زندگی اجتماعی و اقتصادی است. بر این اساس، اسلام هیچ ارزش مشترکی با سایر فرهنگ ها ندارد، پست تر از غرب است و یک ایدئولوژی سیاسی خشونت آمیز است نه یک دین. به این دلیل، خصومت ضد مسلمانان یک رفتار طبیعی و عادی محسوب می شود حتی در میان کسانی که شاید با سایر اشکال رایج تبعیض مخالفت نمایند. هم اکنون در آمریکا زبان و لحنی که به کارگیری آن در قبال سیاهان و یا یهودیان خشم مردم را به دنبال دارد، اگر در برابر اعراب و مسلمانان استفاده شود، هیچ واکنشی را برنمی‌انگیزد.
وی با اشاره به اینکه اسلام هراسی در آمریکا شاهد دوره های مختلفی بوده است گفت : فضایی که امروزه مسلمانان آمریکا با آن مواجهند، تا حد زیادی شبیه وضعیتی است که آمریکایی های ژاپنی تبار درجنگ جهانی دوم با آن روبه‌رو بودند. اسلام ستیزانی همچون «دانیل پایپز» این گونه استدلال می کنند که راه اندازی بازداشتگاه های مخصوص آمریکایی‌های ژاپنی تبار، ایده خوبی بود و دولت آمریکا باید به ایجاد چنین مراکزی برای آمریکایی‌های مسلمان نیز بیاندیشد. «جان اشکرافت» نیز در زمانی که در دولت بوش دادستان کل آمریکا بود، از راه اندازی بازداشتگاه های ویژه سخن گفت و وزارت امنیت داخلی آمریکا با یکی از شعبه‌های شرکت «هالیبرتون» قراردادی 385میلیون دلاری در زمینه ساخت بازداشتگاه های فوری، منعقد کرد.
دکتر ایزدی تصریح کرد:"قانون میهن پرستانه آمریکا" که با فاصله اندکی پس از 11 سپتامبر، تصویب شد، توسل به روش‌هایی همچون بازداشت های نامحدود و بدون دادرسی، ارائه مدارک مخفی و جلسه‌های دادرسی مخفی برای اثبات جرم را جایز دانست و دولت آمریکا براساس یک برنامه ویژه ثبت و ضبط اطلاعات مربوط به مسلمانان مسافر به این کشور، در یک سال از 144هزار و 513 مسلمان انگشت نگاری و تصویربرداری کرد.
وی افزود: پایه و اساس این سیاست‌ها بر این استدلال نادرست استوار بود که مسلمانان آمریکا به نوعی مسئول حمله‌های 11سپتامبر هستند. بنا بر اظهارهای «مایکل ای رولینس» ، مأمور ویژه سابق «اف بی آی» در امر مقابله با تروریسم: اف بی آی بعد از 11 سپتامبر 500 هزار مورد مصاحبه با مسلمانان آمریکا انجام داد، اما نتوانست هیچ سرنخی ازحمله‌های 11 سپتامبر بیابد.
عضو هیئت علمی دانشگاه مطالعات جهان افزود: سرمنشأ دیگر اسلام هراسی در آمریکا را باید در میان جهت دهندگان به افکار عمومی یافت. به عنوان مثال، مایکل سویج که برنامه رادیویی وی در هفته حدود 8 میلیون شنونده دارد، این جمله‌ها را در برنامه 7 فوریه 2007 خود بیان می‌کند: «وقتی زنی را می‌بینم که با چادر رفت و آمد می‌کند، گویی یک نازی منفوری را می‌بینم که می‌خواهد گردنت را ببرد و بچه‌هایت را بکشد». او سپس آمریکایی‌ها را به کشتن صد میلیون مسلمان فرا خواند: «مردم از اینکه می‌بینند آمریکا در مقابل این روانی‌های مسلمان از خود نقطه ضعف نشان می‌دهد، دل‌مرده‌اند. آنها می‌گویند یک میلیارد از این آدم‌ها هستند؛ من می‌گویم، بنابراین صد میلیون از اینها را بکشید، آن وقت می‌ماند نهصد میلیون از آنها. منظورم این است که آیا ترجیح می‌دهید خودتان بمیرید یا می‌خواهید آنها بمیرند؟ منظورم این است که کی می‌خواهید بیدار شوید؟ آیا می‌خواهید که ما از صفحه روزگار محو شویم یا بمیریم؟ یا ترجیح می‌دهید که آنها محو شوند و بمیرند؟ به همین دلیل شما دیر یا زود باید این انتخاب را انجام دهید».
وص با بیان اینکه موضوع اسلام هراسی در آمریکا رابطه نزدیکی با موضوع شرق شناسی در بین نخبگان سیاسی، مطبوعاتی و اجتماعی آمریکایی دارد افزود: محققانی چون ادوارد سعید (1978، 1981، 1994)، سردار (1999)، کریم (2000) و لیتل (2002) نشان می‌دهند که شرق‌شناسی، ایدئولوژی مسلط در روابط غرب با جهان اسلام است. شرق‌شناسی روایتی واقع‌نما را به‌کار می‌گیرد که در آن واقعیتِ متفاوت اجتماعی و فرهنگی از شرق بدیهی انگاشته می‌شود؛ واقعیتی که متفاوت از همتای غربی آن است. این روایت با تلاش شرق‌شناسان کشف گردیده و درست بودن آن بدیهی انگاشته می‌شود.
وی گفت: به عنوان نمونه کریم اظهار می‌دارد که در دوره بعد از جنگ سرد، روایت‌های رسانه‌ای اسلام را به عنوان سرچشمه بی‌ثباتی کشورهای جهان سوم و تخطی علیه نظم جدید جهانی نمایش می‌دهند. کریم تکرار تصاویر شرق‌شناسانه از اسلام و مسلمانان را در رسانه‌های آمریکایی نشان می‌دهد و اظهار می‌کند تصویر از اسلام به‌مثابه یک تهدید، به گفتمان مسلط آمریکا بدل شده است.
اسلام‌هراسی و واقعیات نوین جامعه
همچنین در این جلسه دکتر نصرت عیسانویچ استاد دانشگاه زنیتسای بوسنی و هرزگوین درباره «اسلام‌هراسی و واقعیات نوین جامعه» به ایراد سخن پرداخت.
به گزارش ایسنا وی این پرسش را طرح کرد که آیا اسلام‌هراسی جزئی از یک طرح کلی است که دیگران آن را مطرح کرده اند؟ و در پاسخ گفت: واقعیت این است که اسلام‌هراسی یک ترس است که تا حدودی با واقعیت‌های موجود غیرمنطقی به نظر می‌رسد. مسلمانان قرن‌هاست با جوامع مسیحی مرز مشترک دارند و درگیری‌های فراوانی با هم داشته‌اند. غرب امروز می ترسد مبادا آن مبارزات بین مسلمانان و مسیحی‌ها دوباره تکرار شود؛ به ویژه این ترس با وجود گسترش روزافزون مسلمانان و جوان بودن جوامع اسلامی افزایش یافته است. غرب می‌ترسد جمعیت مسلمانان از مسیحی‌ها بیشتر شود.
وی افزود: اسلام‌هراسی پایه و اساس دینی ندارد و کسانی که این مساله را ترویج می‌کنند می‌خواهند در اسلام انحراف ایجاد کنند. آنها تلاش می‌کنند مسلمانان هویت و تاریخ خود را فراموش کنند و این را حتی می‌خواهند به مسلمانان القا کنند که اسلام منشاء شرارت و خطر است.
این استاد دانشگاه زنیتسای بوسنی و هرزگوین همچنین گفت: از زمان روم باستان تا کنون مسلمانان در اروپا شهروند درجه دو محسوب می‌شدند؛ اما روی دیگر داستان این است که ما باید اسلام واقعی را به جهان عرضه کنیم و این که کدام اسلام در غرب شناخته شود به رفتار ما بستگی دارد. پس از حادثه یازده سپتامبر غرب بیشتر خود را به مسلمانان نشان داد . بسیاری از نظریه‌پردازان غرب به دنبال ایجاد جو دشمنی میان مسلمانان و جوامع غربی هستند. آنها می‌خواهند چیزی شبیه خطر شوروی که در غرب پیش از این وجود داشت ، از مسلمانان و اسلام بسازند؛ چنان‌که پس از یازده سپتامبر هجمه‌های آنها علیه مسلمانان بیشتر شده است. عده‌ای در غرب به دنبال ایجاد شبکه جنگ علیه مسلمانان هستند و فشارهایشان از قبل از یازده سپتامبر شروع شده است.
وی در ادامه بر ارتباط با دانشمندان و سیاستمدارانی که خط دشمنی با اسلام را دنبال نمی‌کنند تاکید کرد و افزود: افرادی مانند هانری کربن که سر ستیز با اسلام نداشتند و حتی مدتی در ایران زندگی کردند در غرب کم نیستند، ما باید با آنها وارد تعامل شویم. سرنوشت مسلمانان و غربی‌ها به هم گره خورده است و بسیاری از اندیشمندان غربی با نگاه سلطه‌گرایانه غرب مخالفند. وی در پایان گفت: ما هم نباید به غرب به عنوان یک پدیده منفی نگاه کنیم؛ چون غرب نکات مثبت هم دارد و باید به آن توجه کرد. در این صورت می‌توان بر مشکلات ایجادشده بین دنیای اسلام و غرب غلبه کرد.
