همشهری آنلاین، انتشارات؛ کتاب «اخبار جعلی در فرهنگهای دیجیتال» که سه چهرهی دانشگاهی استرالیا در تألیف آن مشارکت داشتهاند، فرهنگ جامعی است بر پدیدارشناسی اخبار جعلی. به تعبیر دقیقتر، نویسندگان تلاش کردهاند به تمام جنبههای این پدیده بپردازند؛ از تعاریف تا توصیف شکلی و محتوایی و ترسیم نسبت آن با حقیقت و شیوهی ظهوریافتگی آن. اطلاق عنوان «فرهنگ» بر این کتاب چندان گزاف نیست از آن رو که ذکر هر نامی، با تعریف آن همراه شده و اغلب این تعاریف، از مناظر مختلف فلسفی و علمی بیان شدهاند. از سوی دیگر، این کتاب را میتوان مصداق معتبری از دانشهای بینارشتهای دانست، چنانچه نویسندگان هم به فلسفه، هم به علوم ارتباطات و هم به اخلاق نظری توجه داشتهاند. در واقع یکی از بخشهای جذاب این کتاب، بررسی اخبار جعلی از منظر اخلاق است: آیا اخلاقی است که دروغها را همرسانی کنیم؟ آیا خبر جعلی را میتوان گونهای از خشونت دانست؟ وظیفهی اخلاقی شهروندان در رابطه با اخبار جعلی چیست؟
موضوع دیگری که نویسندگان به تفصیل آن را بررسی کردهاند، آیندهی مفاهیمی است که در تماس با فرهنگ دیجیتال، قهراً دستخوش دگرگونی شدهاند و خواهند شد: در آیندهی فرهنگی دیجتال، شهروند کیست و غایت ارتباطات چه خواهد بود؟ تکلیف مرجعیت نهادهای سنتی چه خواهد شد؟ آیا فرایند به حاشیه رفتن رسانههای جریان اصلی ادامه خواهد یافت و به حذف کامل آنها خواهد انجامید؟ این مباحث، همراه ذکر مصادیق سیاسی و فرهنگی، پیش میرود و مطالعهای موشکافانه، جذاب، مفید و خواندنی را پدید میآورد.
کتاب «اخبار جعلی و وفرهنگهای دیجیتال»، نوشتهی راب کاور، اشلی هاو و جی. دنیل تامسون به ترجمهی سیدمحمد میرافشاری؛ توسط انتشارات همشهری به تازگی به چاپ رسیده است. آن را از همشهری مارکت تهیه کنید.
نظر شما