رسانه‌های گروهی می‌گویند هالیوود احساس می‌کند حرکت جدید کمپانی پارامونت، باعث سرگیجه این مرکز شده است. از قرار معلوم، این هم یکی دیگر از شعبده‌های هالیوود است: یک کمپانی فیلمسازی می‌تواند با عدم اکران عمومی یکی از فیلم‌هایش هم سود خوبی ببرد!
همه مسائل از زمانی شروع شد که براد گری مدیر کمپانی پارامونت، در یک اقدام غیرمنتظره گفت فیلم جدید مارتین اسکورسیزی «جزیره شاتر» را (که لئوناردو دی‌کاپریو نقش اصلی آن را بازی می‌کند) در تاریخ تعیین‌شده قبلی یعنی هفتم اکتبر اکران عمومی نخواهد کرد. این فیلم کمی دیرتر از این زمان، در روز نوزدهم فوریه روی پرده سینما خواهد رفت. گری با این کار خود، حداقل اسکورسیزی و دوست قدیمی او دی‌کاپریو را به شدت عصبانی کرد ولی به عقیده این مدیر سینمایی، سیاست‌های کلان کمپانی او از اهمیت بیشتری برخوردار است.
اولین واکنش صنعت سینما نسبت به تصمیم «گری» برای تعویض اکران عمومی «جزیره شاتر»، این بود که این فیلم با مشکل و دردسر روبه‌رو شده و کمپانی نتوانسته آن را در موعد مقرر برای نمایش عمومی آماده کند. این اتفاقی است که تحت هر شرایطی امکان وقوع آن وجود دارد. از سوی دیگر، این حرکت سطح فشار اقتصادی را که کمپانی پارامونت با آن روبه‌روست، را نیز به نمایش می‌گذارد. با آنکه تبلیغات تلویزیونی فیلم اسکورسیزی هنوز شروع نشده، اما پارامونت تا قبل از این مقدار زیادی پول صرف تبلیغات فیلم خود در دیگر رسانه‌های گروهی کرده است. برای مثال، برخی مجلات در صفحه‌های نقد و مرورهای سینمایی خود درباره این فیلم صحبت کرده‌اند.
سخنگوی یکی از کمپانی‌های رقیب پارامونت که نمی‌خواهد نامش فاش شود، می‌گوید: «هیچ کسی زمان نمایش عمومی فیلم خود را 6 هفته قبل از اکران عمومی آن تغییر نداده و به تاریخ دیگری منتقل نمی‌کند، مگر اینکه مجبور به انجام این کار باشد. اما در عین حال، انجام چنین کاری می‌تواند بلافاصله باعث بالارفتن میزان دریافت و دارایی‌تان بشود. علتش هم این است که آن بخش از پول‌هایی را که هنوز خرج نکرده‌اید، در جیب خود دارید!»
تحلیل‌گران اقتصادی سینما می‌گویند کمپانی پارامونت امسال سال خوبی را در گیشه نمایش و سالن‌های سینماها داشته است. میزان فروش فیلم‌های این کمپانی فقط در آمریکای شمالی به مرز 2/1 میلیارد دلار رسیده است. پس از رقم فروش 4/1میلیارد دلاری کمپانی برادران وارنر، این کمپانی مقام دومین شرکت موفق فیلمسازی سال2009 سینماهای آمریکا و کانادا را از آن خود کرده است. اما همین تحلیل‌گران سینمایی می‌گویند میزان فروش فیلم‌ها در گیشه نمایش، عامل اصلی موفقیت آن فیلم‌ها نخواهد بود. در این رابطه، هزینه تولید فیلم‌ها نقش یک عامل مهم را بازی می‌کند.
مسئولان استودیویی به صورت طبیعی همیشه نسبت به یکدیگر مشکوک هستند و با تردید و بدبینی به یکدیگر نگاه می‌کنند. زمانی هم که بحث مسائل اقتصادی پیش کشیده می‌شود، موضوع حساس‌تر می‌شود. میزان هزینه‌های تولید و بالا یا پایین بودن آنها، تاثیر مستقیمی بر تعداد فیلم‌هایی که یک کمپانی در طول سال تهیه و تولید می‌کند، می‌گذارد. در عین حال، این بحث را می‌توان به شمار فیلم‌هایی که قرار است اکران عمومی شوند نیز تعمیم داد. خیلی وقت‌ها، این مباحثات اقتصادی باعث تغییرات بزرگی در بازی مربوط به نحوه اکران عمومی فیلم‌ها می‌شود. در چنین حالتی، تغییر زمان نمایش عمومی چهره‌های مستعدی چون اسکورسیزی و دی‌کاپریو، به خودی خودتبدیل به یک موضوع بحث‌انگیز و جنجالی می‌شود.
طبق قانونی که حدود یک دهه قبل تصویب و به مورد اجرا گذاشته شد، کمپانی‌های فیلمسازی وظیفه دارند کل قیمت و هزینه تولید فیلم‌های خود (از زمان تولید تا چاپ نسخه‌های آن برای نمایش عمومی در سینماها) و همچنین هزینه بازاریابی و تبلیغات آن را به صورت رسمی و در هنگام اکران عمومی آنها اعلام کنند. با توجه به اینکه «جزیره شاتر» در روزهای پایانی سال روی پرده سینما می‌رود، کمپانی پارامونت تا زودتر از پایان سال2010 نمی‌تواند نسخه‌های دی‌وی‌دی این فیلم را روانه بازار کند یا امتیاز پخش تلویزیونی آن را واگذار کند.در رابطه با «جزیره شاتر» به طور مشخص می‌توان از یک مبلغ 25میلیون دلاری صحبت کرد.
اگر این فیلم در نمایش عمومی 100میلیون دلار فروش کند، کمپانی پارامونت می‌تواند به 50میلیون دلار دست پیدا کند. سازندگان فیلم هنوز به صورت رسمی هزینه تولید آن را اعلام نکرده‌اند، اما گفته می‌شود چیزی بین 50تا70میلیون دلار، هزینه تولید آن شده است. این در حالی است که براد گری در مقام مسئول کمپانی توضیح زیادی درباره علت تعویق اکران عمومی فیلم نداده است. به گفته او: «وضعیت کلی کمپانی در سال 2009 از نظر اقتصادی بسیار متنوع بوده و ما با شرایط بسیار متفاوتی در این رابطه روبه‌رو بوده‌ایم. نکته‌ای که همه ما خیلی خوب می‌دانیم این است که باید بتوانیم خودمان را با همه جور شرایط هماهنگ کنیم و توانایی تطبیق با آنها را داشته باشیم.
ما مایل هستیم که خودمان را با تغییرات مختلف پیش‌رو وفق دهیم. این از جمله شرایط و موقعیت‌هایی است که هرچند وقت یکبار یکی از کمپانی‌های فیلمسازی با آنها روبه‌رو می‌شود. در شرایطی که فشارهای مختلف اقتصادی از همه‌سو همه ما را درگیر خودش کرده است، ما هم باید عکس‌العمل‌های منطقی از خودمان نشان دهیم. مثل هر حرفه دیگری، ما باید انتخاب‌های سخت و مشکلی را داشته باشیم تا بتوانیم شاهد موفقیت کلی خود در بازار باشیم. در عین حال، برای ما خیلی مهم است که فیلم‌های سینمایی‌مان در هر دو وجه تجاری و انتقادی مورد تایید و پسند هر دو گروه تماشاگران عادی و منتقدین سینمایی قرار گیرد.»
اقدام کمپانی پارامونت برای عقب‌کشیدن اکران عمومی فیلم مارتین اسکورسیزی، به معنی آن است که این کمپانی تا پایان سال جاری فقط یک فیلم دیگر را روانه پرده سینماها خواهد کرد. این فیلم کار جدید پیتر جکسن به نام The lovely Bones است که یازدهم دسامبر به نمایش عمومی درمی‌آید. براساس اخبار تایید نشده، کمپانی پارامونت حمایت خود از کمدی سیاه جدید جرج کلونی «بالا در هوا» را- که امید زیادی به موفقیت اسکاری آن می‌رود- قطع کرده است. ایوان ریتمن، کارگردان این فیلم است و هنوز تاریخ رسمی نمایش عمومی آن اعلام نشده است. شایعات حکایت از آن می‌کند که قرار است این فیلم اوایل ماه دسامبر اکران عمومی شود. تا این جای کار، پارامونت گفته که تا قبل از اولین نمایش بین‌المللی فیلم در جشنواره تورنتو (و نوع استقبال و برخورد تماشاگران با آن)، قرار نیست زمان اکران عمومی فیلم تعیین و اعلام شود.
هزینه تولید این فیلم خیلی کمتر از «جزیره شاتر» است و به همین خاطر، آنها که در داخل کمپانی کار می‌کنند می‌گویند احتمال عدم موفقیت مالی آن بسیار کمتر است. این در حالی است که کمپانی می‌تواند از نمایش جشنواره‌ای آن به عنوان یک نکته کلیدی استفاده کند و به کمک آن یک بازاریابی خوبی برای «بالا در هوا» به راه بیندازد. البته بخش مهمی از این مسئله به این نکته برمی‌گردد که فیلم بتواند جوایزی از جشنواره تورنتو به دست بیاورد.
کمپانی پارامونت سال قبل هم اقدام مشابهی در رابطه با درام اجتماعی «تک‌نواز» با بازی جمی فاکس و رابرت داونی جونیور انجام داد. این فیلم به کارگردانی جرایت از اواخر ماه نوامبر 2008 به مارس امسال نقل مکان کرد. پارامونت و همکار تازه‌اش کمپانی دریم ورکز در شرایطی این کار را انجام دادند که خودشان بهتر از هرکس دیگری می‌دانستند «تک‌نواز» یکی از آن فیلم‌هایی نیست که قابلیت شرکت در رقابت‌های فصل اسکاری را داشته باشد.
اما بسیاری از تحلیل‌گران سینمایی بر این باور هستند که کار جدید مشترک دی‌کاپریو و اسکورسیزی، یکی از آن دسته فیلم‌هایی است که به درد فصل اسکاری می‌خورد و شانس زیادی برای نامزدشدن در رشته‌های اصلی اسکار را دارد. «جزیره شاتر» در شرایط جدید در همان زمانی اکران عمومی می‌شود که درام گنگستری قبلی او «رفتگان» در سال2006 به نمایش عمومی درآمد. این فیلم موفق شد جایزه اسکار بهترین فیلم سال را بگیرد و اسکورسیزی را پس از سال‌ها انتظار و نامزدی برای دریافت اسکار بهترین کارگردان، صاحب اولین اسکار سینمایی‌اش بکند. آیا «جزیره شاتر» قصد تکرار تاریخ را دارد؟
مدیر یکی دیگر از کمپانی‌های رقیب می‌گوید: «از این نقطه‌نظر، اقدام پارامونت یک حرکت ویژه و عجیب است. فراموش نکنید که ما داریم از مارتین اسکورسیزی و لئوناردو دی‌کاپریو حرف می‌زنیم که هر یک در رشته کاری خود یکی از بهترین‌ها هستند.» واقعیت این است که هیچ کمپانی فیلمسازی به اندازه‌پارامونت این‌قدر سیاست‌های تهاجمی نداشته و این چنین با بی‌رحمی، تاریخ اکران عمومی یکی از فیلم‌های مهم خود را این‌طور بی‌پروا تغییر نداده است. اما برخی تحلیل‌گران سینمایی این حرف را قبول ندارند و می‌گویند یک چنین تغییرات دراماتیکی در ارتباط با زمان اکران عمومی فیلم‌های سینمایی، بی‌سابقه نیست.
حداقل اینکه در چند سال اخیر، چند نمونه از این وضعیت را می‌توان مثال زد.ماه آگوست سال قبل و پس از موفقیت عظیم مالی قسمت جدید مجموعه فیلم بتمن به نام «شوالیه تاریکی» (که بیش از 500میلیون دلار فقط در آمریکا فروش کرد)، کمپانی برادران وارنر تصمیم گرفت زمان اکران عمومی «هری‌پاتر» و «شاهزاده نیمه اصیل» را به عقب بیندازد. به این ترتیب، تازه‌ترین قسمت این مجموعه فیلم نوجوانانه و ماجراجویانه از نوامبر 2008 به جولای2009 نقل مکان کرد. برادران وارنر در شرایطی دست به این کار زد که به شدت نگران نوع واکنش هواداران هری‌پاتر بود. هواداران هری‌پاتر هم نسبت به این تغییر و جابه‌جایی اعتراض کردند. ولی کمپانی بر سر حرف خود ماند و فیلم در زمان نمایش عمومی، همچنان با استقبال عمومی تماشاگران روبه‌رو شد. فروش کلی فیلم در آمریکای شمالی همین‌روزها به 400میلیون دلار می‌رسد.
ورایتی
