و اعلام می‌کند که براساس معیار‌های سنجش قد، کوتاهی قد در خراسان دو برابر حداقل محاسبه شده است. به گفته کارشناسان بخش بهداشت 800 هزار کودک زیر 5 سال در ایران به‌علت تغذیه نامناسب مبتلا به کوتاهی قد متوسط و شدید هستند که این تعداد 15 درصد کل کودکان زیر 5 سال کشور را تشکیل می‌دهد.
این در حالی است که سال پیش درست در همین روزها کارشناس تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نیز آماری مبنی بر قد کوتاهی 3/7 درصد کودکان زیر 6 سال استان داده بود که بر این اساس 6/3 درصد کودکان شهری و 8/10 درصد کودکان روستایی استان در این سال کوتاهی قد داشته‌اند، این مسئول همچنین تاکید کرده بود که در خراسان شمالی کوتاهی قد 2 برابر حداقل موجود است
و این امر به سبب تغذیه نادرست، کمبود کلسیم و دریافت آن، درمان نکردن به‌موقع بیماری‌ها در سنین کودکی و بی‌توجهی خانواده‌ها به این معضل است. از این رو به سراغ برخی خانواده‌ها، مسئولان و پزشکان در استان رفتیم.
گام اول، آگاهی خانواده در زمینه فرهنگ تغذیه
زمانی که در آمارها سرکی بکشید خواهید دید که بسیاری از کودکانی که دچار کوتاهی قد هستند، در خانواده‌های مرفه زندگی می‌کنند، اما باز هم دچار سوء تغذیه هستند. پزشکان معتقدند دلیل اصلی این موضوع ناآگاهی والدین در مورد تغذیه مناسب کودکشان و در برخی موارد هم به دلیل بی توجهی آنها به تغذیه کودکان خود، فقر فرهنگی، زندگی ماشینی، استفاده از غذاهای آماده و فانتزی و پخت غذا در دستگاه‌های برقی نظیر ماکروفر است
که در بروز و گسترش این بیماری نقش دارد و این در حالی است که چندی پیش یکی از خبرگزاری‌ها از پایین بودن مصرف لبنیات، انواع پروتئین و برخی غلات در ایران خبر داده بود به‌طوری که سرانه مصرف شیر در ایران 91 کیلوگرم و در اروپا 300 کیلوگرم بر آورد شده است و این مهمترین دلیل کوتاهی قد در کودکان به حساب می‌آید.
احمدی یکی از والدین می‌گوید: به نظر من طی چند سال اخیر قد دانش‌آموزان نسبت به گذشته کوتاه‌تر شده اما تاکنون در مورد علل آن چیزی نشنیده‌ام هر چند که در مورد کوتاهی متوسط قد ایرانیان طی یک دهه اخیر چیزهای زیادی خوانده‌ام.»یکی دیگر از والدین می‌گوید: «من به‌دلیل مشغله زیادی که دارم تاکنون توجهی به رشد قد فرزندانم نداشته‌ام و اطلاعی در مورد استاندارد بودن قد کودکان ندارم.»
یکی از مشاوران دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در همین زمینه در مصاحبه‌ای می‌گوید: «800 هزار کودک زیر 5 سال در ایران به‌دلیل تغذیه نامناسب مبتلا به کوتاهی قد متوسط و شدید هستند که این تعداد 15 درصد کل کودکان زیر 5 سال کشور را تشکیل می‌دهد.»
دکتر زهرا عبداللهی، تصریح می‌کند: «تبلیغات نامناسب مواد غذایی و خوراکی سبب شده است که به غذاهای اصلی توجه کمتری شود و این در حالی است که برای ساخت آینده ای خوب برای کشور احتیاج به کودکانی داریم تا از نظر بهره هوشی از وضعیت مناسبی برخوردار باشند. عادت غذایی بد ایرانیان سبب شده است مصرف مواد غذایی غیر مغذی افزایش یابد.
همچنین ناآگاهی در مصرف مواد غذایی و تبلیغات نامناسب رسانه‌ها از عوامل مؤثر در ایجاد سوء تغذیه کودکان و بزرگسالان کشور محسوب می‌شود. به همین دلیل هم سعی شده تا با تهیه کتاب‌هایی در این زمینه و آموزش به دانش‌آموزان دختر مقطع دبیرستان، مشکل ناآگاهی مادران در آینده حل شود.»
ورزش را دست کم نگیرید
نقش انجام فعالیت‌های ورزشی را در افزایش قد به‌خصوص در سنین رشد هرگز نادیده نگیرید. هرچه تحرک بیشتر باشد، گردش املاح استخوانی بیشتر خواهد بود و این مسئله قطعا به رشد قدی کمک خواهد کرد. زیرا کم‌تحرکی و یا عدم تحرک کافی باعث تغییر متابولیسم بدن می‌شود و در پی آن ترشح هورمون‌های مطلوب نیز با نقص مواجه و مانع از رسیدن به حداکثر رشد می‌شود.
پس تنظیم یک برنامه فعالیتی مناسب در روز علاوه بر فواید بیشمار آن باعث تنظیم و تسهیل ترشح هورمون‌های مورد نیاز بدن می‌شود و در رشد نیز بسیار موثر است، ورزش‌هایی مثل بسکتبال، والیبال، شنا، بدمینتون و تنیس برای کمک به افزایش قد بسیار مفیدند.
البته فراموش نکنید که ورزش نیز مانند سایر عوامل رشد اگر از حد مطلوب کمتر یا بیشتر باشد تاثیر مناسبی نخواهد داشت.به علاوه ورزش بعد از سن رشد دیگر تاثیری در افزایش قد افراد به جای نخواهد گذاشت
برای افزایش قد چه باید کرد؟
این روزها هر مجله یا روزنامه‌ای را که ورق بزنید، انواع مختلف آگهی‌های تبلیغاتی محصولات افزایش دهنده قد را می‌بینید. از چسب‌های گیاهی، مچ بندهای مغناطیسی، دستگاه ماساژ دهنده و دارو‌های جدید برای افزایش قد با مارک‌ها و ضمانت‌های مختلف تا جراحی و تزریق انواع آمپول‌های هورمونی.
هرچند که تولیدکنندگان این محصولات تولیدات خود را بی‌خطر و موثر می‌دانند اما بسیاری از این محصولات از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تایید نشده و فاقد مجوز است.
لیلا یکی از مصرف‌کنندگان مچ بندهای مغناطیسی است او در مورد این محصول می‌گوید: با 34 هزار تومان این محصول را تهیه کردم و با توجه به توضیحات آن 6 ماه به صورت مداوم از آن استفاده کردم هرچند که تاثیری در رشد و قد کشیدنم نداشت اما اثر سویی هم بر روی سلامتی من نگذاشت.
اما پزشکان معتقدند: حتی اگر این مچ بندها بنا به ادعای سازندگان آنها باعث ترشح هورمون رشد شود، در بالغان بی اثرند و در کودکان اختلالات هورمونی ایجاد کرده و به رشد آنها، آسیب می‌زنند.
همشهری استانها
