کاریل چسمان که بر بی‌گناهی و همچنین اصلاح خود تاکید داشت در این رمان‌ها تصویری همدلی برانگیز از خود به نمایش گذاشت که نشان می‌داد او ناخواسته و از سرعدم آگاهی و شرایط خاص زندگی‌اش در مسیر عملیات تبهکارانه قرار گرفته است. کتاب‌های او به سرعت در میان عامه مردم محبوبیت پیدا کرد و حتی به دیگر زبان‌های دنیا ترجمه شد، به گونه‌ای رفته‌رفته زمزمه در خواست بخشش او در جامعه از گوشه و کنار شنیده شد و حتی کار به جایی رسید که افکار عمومی خواهان بخشش او از سوی ریاست‌جمهوری آمریکا شد.
کتاب‌هایی همچون «زندگی»، « نبرد من»، «زیر چراغ قرمز»، «دهلیز مرگ» و... از جمله آثاری است که چسمان را به شهرتی فراگیر رساند و در این کتاب‌ها او نه تنها به روزهای سخت زندگی یک محکوم به مرگ پرداخت بلکه زندگی خود را از دوران نوجوانی تا هنگامی که جذب فعالیت‌های تبهکارانه شد به شکل علنی روایت کرد.
در ایران نیز همانند دیگر کشورها، در سال‌های دور و نزدیک نویسندگان گوناگونی بوده‌اند که روزهای زندان خود را صرف نوشتن کرده‌‌اند یا به شرح آنچه بر آنها گذشته پرداخته‌اند یا اینکه کتاب‌هایی را در حوزه‌های مختلف به رشته تحریر درآورده‌اند. برخی از اینان نیز پس از دوران زندان یادداشت‌های زندان خود را تنظیم کرده و به نگارش آثاری در این زمینه پرداخته‌اند؛ هرچند که در این میان آن دسته از نویسندگانی که در زندان به خلق کتاب‌های خود پرداخته‌اند،کمتر در حوزه داستان فعال بوده‌اند یا اینکه اگر بوده‌اند نیز آثار چندان توجه برانگیز و پر سروصدایی ارائه نکرده‌اند. به هر تقدیر صرف همین که این نوع زندانی‌ها به جای اتلاف وقت و به بطالت سپری کردن این سال‌ها دست به کار نوشتن یا خواندن برده‌اند خود غنیمتی است.
به هر تقدیر یکی از کسانی که در سال‌های اخیر در روزهای سخت زندان دست به کار داستان‌نویسی شده و دوران تلخ زندان را صرف نوشتن می‌کند نویسنده جوانی است به نام سیداحمد خلیلی که بسیار هم پرکار بوده است. به این اعتبار برخلاف بسیاری از زندانیان که این دوران را به بطالت تلف کرده یا حتی درگیر انحرافات می‌شوند، خلیلی یکی از بهترین روش‌ها را برای بهره گرفتن از اوقات فراعتی که به دست آورده برگزیده است و به کار خواندن و نوشتن مشغول است؛ کاری که احتمالا پس از پایان دوران محکومیت خود نیز دنبال خواهد کرد.
سیداحمد خلیلی 33سال دارد و در شهرستان جم از استان بوشهر به دنیا آمده است. طبق آنچه وی در معرفی خود در ابتدای کتاب‌هایش نوشته است، در خانواده‌ای فرهنگی رشد کرده است. او اگرچه در مقدمه آثارش به مسئله زندانی بودن خود اشاره کرده و به کرات نیز از مسئولان زندان رجایی شهر کرج به دلیل شرایط مناسبی که برای او به وجود آورده‌اند تا به کار نوشتن مشغول باشد، تشکر کرده اما در هیچ‌یک به روشنی به علل محکومیت خود نپرداخته و درباره مدت زندان خود و زمان آغاز آن و نظایر آن نیز توضیحی ارائه نکرده است؛ هرچند که در حقیقت، این مسئله چندان هم در اصل ماجرا که بررسی آثار اوست تفاوتی ایجاد نمی‌کند و آنچه مهم به نظر می‌رسد، حضور جوانی است خوش ذوق و دارای اعتمادبه‌نفس که توانسته است در برابر دشواری‌های روزگار زندان قد علم کند و آن را به ایامی بارور بدل سازد.
آنگونه که از ظاهر امر بر می‌آید سیداحمد خلیلی با شور و اشتیاق و جدیت بسیار کار خود را دنبال می‌کند چرا که در عرض مدت زمانی نه‌چندان طولانی 4 رمان را منتشر ساخته، یکی هم در دست انتشار دارد و مشغول نگارش رمان دیگری نیز هست.
اولین رمان سیداحمد خلیلی به سال 1386 و با نام «روزهای تلخ آخر...» منتشر شده است، در 3هزار نسخه و قیمت 4هزارتومان و چاپ آن را انتشارات سبط‌النبی بر عهده داشته است؛ ناشری که کتاب‌های بعدی او را نیز به بازار عرضه کرده است و در ابتدای اولین اثر خلیلی در معرفی آن آورده است: «رمان دوست عزیزم جناب‌آقای سیداحمد خلیلی در عین حال که ساختاری عاطفی و دراماتیک دارد که ملهم از روح پراحساس ایرانی است اما سعی می‌کند به مشکلات و تنگناهای زندگی جوان معاصر در جامعه تکنولوژیک شهری بپردازد. به دوست خوبم به خاطر خلق چنین اثری که ساختاری محکم اما ادبیاتی ساده دارد، تبریک می‌گویم و برایش آرزوی موفقیت در همه عرصه‌ها خصوصا فرهنگ و ادب کشوردارم».
این رمان ماجرای جوانی است که در تنگنای زندگی به قصد خودکشی خود را از بالای برجی به پایین می‌اندازد اما تقدیر این‌گونه است که روی سقف ماشینی که از پارکینگ برج بیرون آمده و یک تشک تختخواب روی آن بوده می‌افتد. سقف ماشین له شده و پایین می‌آید و راننده آن بیشتر از خود جوان مصدوم می‌شود. زمانی که این دو در بیمارستان به هوش می‌آیند، دوستی‌ای بین آنها شکل می‌گیرد و دریچه تازه‌ای به روی آن جوان گشوده می‌شود.
دومین رمان او «پایان هیچ» نیز در سال 1386، با یک تیراژ 3هزارتایی و به قیمت
4 هزارتومان منتشر شده است. خلیلی در مقدمه کتاب، آن را این‌گونه معرفی می‌کند: «در زیر پتک‌های سهمگین و پیاپی سرنوشت و آتش گداخته رنج، زندگی شکل می‌گیرد. انگار در این جهان غیرقابل اعتماد، مصایب انسان تمامی ندارد... .
رمانی که پیش‌رو دارید تراژدی غم‌انگیز زندگی دختری است که با انتخابی آگاهانه اما به شدت ابلهانه در مسیری تاریک گام می‌نهد؛ مسیری که جز به هلاکت و نابودی‌اش نمی‌انجامد. او قبل از اینکه به انتهای خط برسد اندیشه‌ای شیطانی و روبه زوال، فضای تهی و ناباور ذهنش را مسموم می‌کند. طبیعت سمج و کینه‌توزانه او سرانجام در زمستانی از تردیدها به توفان می‌نشیند و بدین روی تصمیم می‌گیرد قبل از به پایان‌رسیدن حیاتش دست به انتقامی خونین بزند.»
سومین اثر خلیلی به نام «برزخ تردید» در سال 1387 چاپ شد، در 408صفحه، 3هزار نسخه و بهای 5هزار تومان. رمان برزخ تردید ماجرای دختری است خبرنگار که برای تهیه گزارش و گفت‌وگو باید به آسایشگاه بیماران جنگ تحمیلی برود. مردی که خبرنگار مامور به گفت‌وگو با اوست، عشق گمشده روزگار جوانی مادرش در سال‌های دور است. به این ترتیب نویسنده نقبی به حوادث چند دهه گذشته در تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران می‌زند و داستان خود را در چنین زمینه‌ای روایت می‌کند.
خلیلی درباره این رمان نوشته است: «می‌خواهم صادقانه اعتراف کنم، قصدم از نگارش این اثر اسطوره‌سازی نیست زیرا سرزمین من، ایران مهد دلیران است. فلسفه‌ای که در قالب این رمان ریخته شده، نقشبندی برهه‌ای از حوادث قبل و بعد از انقلاب اسلامی است؛ از فاصله سال‌های 1355 تا 1382و سرنوشت مردی که از گذشته بسیار خوبی برخوردار نبوده است. او در جوانی یعنی همان سال 1355 که تازه وارد دانشگاه می‌شود، به دنبال بازیابی ریشه‌های مهم بیدادگری رژیم پهلوی به چپ راهه تفکری پوچ و رو به افول‌گرایش پیدا می‌کند.
با به ثمر رسیدن انقلاب شکوهمند ایران اسلامی، چون اوضاع را بر وفق مراد خود نمی‌بیند، تحت القائات و فلسفه‌بافی بیهوده همفکرانش، از سراب عدالتی اشتراکی و به دور از ایمان، علم طغیان و مخالفت با نظام نوبنیان برمی‌دارد، اما... قهرمان داستان در یک استحاله فکری، راهش را از الحاد به سوی عافیت و پارسایی تغییر جهت می‌دهد... ادعا ندارم که 27سال تاریخ وطنم را که در سینه سوخته جانبازی به ودیعه نهاده‌شده، با ذکر جزئیات آن لحظه‌به‌لحظه و با دقت و امانت تمام ثبت و ضبط کرده‌ام.»و اما آخرین رمان منتشر شده از خلیلی اثری است به نام «آدم‌فروش» که در سال 1387 در 415صفحه، 3هزار نسخه و قیمت 5هزار تومان توسط نشر سبط‌النبی به بازار آمده است. آدم‌فروش آخرین اثر خلیلی به لحاظ ادبی بهترین کار او نیز به حساب می‌آید.
در این رمان نویسنده به زندان، آدم‌ها و مناسبات آن نیز می‌پردازد و سعی دارد تصویری ملموس از فضا و حال‌وهوای حاکم بر زندان را در قالب داستان مردی کلاهبردار که زندانی است و رابطه او با دختری نویسنده و عشق نافرجام آنها و... ارائه کند. خلیلی در ابتدای این رمان نیز برای توصیف اثر می‌نویسد: «رمان حاضر حاصل تلاش دوران محکومیت نویسنده در زندان است و در نگارش اثر فوق آسیب‌های اجتماعی منجر به مجازات حبس با نگاهی کارشناسانه مورد واکاوی و مداقه دقیق قرار گرفته و همچنین رفتارشناسی مجرمین در زندان از زاویه متفاوت‌تری به چالش کشیده شده است. به واقع نویسنده با خلق درامی تراژیک وسرگرم‌کننده، سعی دارد آگاهی‌های لازم را به افراد جامعه برای مصون‌ماندن از خطر بدهد... .»
سیداحمد خلیلی، همچنین کتاب «تنفر عریان» را در دست چاپ و « اشک‌های یک بازنده» را در دست نگارش دارد. در رابطه با آثار خلیلی اشاره به این نکته ضرورت دارد که بیش از اهمیت خود این رمان‌ها، نحوه و شرایط شکل‌گیری آنهاست که جلب توجه می‌کند؛ اینکه جوانی به آن اعتماد به نفس و ثبات فردی و ذهنی می‌رسد که در چنین شرایطی از وقت و انرژی خود به شکلی فرهنگی استفاده می‌کند، می‌خواند و می‌نویسد، هرچند که آثارش چندان بی‌عیب و نقص به نظر نمی‌رسد و با این اوصاف به نظر می‌رسد که خلیلی اگر جوینده باشد می‌تواند با مطالعه جدی‌تر مبانی تئوریک داستان‌نویسی، راه را برای ارائه آثاری به مراتب بهتر از آنچه هست، هموار کند.
نثر خلیلی ساده است اما آنگونه که باید، پیراسته به نظر نمی‌رسد. زبان آثار او نیز زبانی راحت است که به شکلی صمیمی قصد ارتباط با مخاطب را دارد و همین مسئله باعث می‌شود که خواندن آثار او برای مخاطب عام دشوار نباشد و با توجه به این شرایط همانند اکثریت قریب به اتفاق آثاری که برای مخاطب عام نوشته می‌شوند و توان راضی نگه‌داشتن آنها را دارد. اما آنچه در آثار خلیلی قابل تامل به نظر می‌رسد رویکرد جدی او در طرح مفاهیمی است که در بطن داستان‌هایش قرار داده. او صرفا قصد سرگرم کردن مخاطب را ندارد؛ حرف‌هایی برای گفتن دارد که کم‌وکیف همین حرف‌ها راه او را از نویسندگانی که صرفا برای سرگرمی مخاطبان عام می‌نویسند جدا می‌کند.
اما خلیلی با این آثار هنوز خود را در ابتدای راه نشان می‌دهد و اگر حرفی برای گفتن در خود سراغ دارد برای تاثیرگذاری بهتر باید با استفاده از ظرفیت‌های داستان نویسی به مخاطب ارائه شود؛ در غیر این صورت بازگویی روشن آن در لایه‌های بیرونی اثر، نه می‌تواند تاثیری عمیق بر مخاطب بگذارد و نه اینکه به ارزش‌های ادبی و ماندگاری آثار او بینجامد. 6رمان با این حجم در 3 یا 4 سال نشان از پرکاری و شتاب او در نویسندگی دارد؛ شتابی که بی‌شک به کیفیت کار هر نویسنده‌ای می‌تواند لطمه وارد کند و رد آن را نیز در آثار خلیلی به روشنی می‌توان مشاهده کرد.
