همشهری آنلاین- گروه فرهنگی: محمدابراهیم شریعتی، مدیر انتشارات عرفان در افغانستان در مورد جایگاه دیپلماسی فرهنگی و نسبت آن با جریان مقاومت اسلامی در منطقه گفت: جهاد و مقاومت اسلامی از ابتدا با قرآن، فرهنگ، مطالعه و احادیث آغاز شد. در حال حاضر اولین سلاح مقاومت اسلامی در سراسر جهان برای افرادی که علیه آمریکا، اسرائیل و هر جنایتکار مستبدی قیام و ایستادگی می‌کنند، ابتدا قرآن و سپس شمشیر و تفنگ است.
وی افزود: در حال حاضر طبق تاکید قرآن و ائمه اطهار علیهم السلام، مقاومت باید ابتدا از مجرای آگاهی، فرهنگ و اندیشه صورت بگیرد؛ بعد از این مراحل، در صورت نیاز باید از سلاح استفاده شود. انقلاب اسلامی ایران به عنوان سرلوحه همه انقلاب‌های اسلامی در منطقه، با کتاب و فرهنگ و اندیشه آغاز شد و بعد از آن بود که با مقاومت مسلحانه تثبیت شد.
این ناشر افغانستانی با بیان اینکه «حاج قاسم سلیمانی» سردار بزرگ دل‌ها در مراحل اول مقاومت، همواره با فرهنگ، تمدن و حکمت در مقابل نامردان روزگار ایستادگی کردند، افزود: مقاومت نباید تنها در قالب مبارزه مسلحانه تبیین و فهم شود، بلکه تبیین فرهنگ یا همان دیپلماسی فرهنگی از اولین و اساسی‌ترین گام‌های جهاد و مبارزه است.
شریعتی با تاکید بر اینکه بدون دیپلماسی و مقاومت فرهنگی، با صرف جهاد مسلحانه کاری از پیش نخواهد رفت، گفت: اگر مجبور به جهاد و مقاومت مسلحانه در برابر ظلم هم شویم، باز همین جهاد مسلحانه را هم باید با دیپلماسی فرهنگی تفسیر کنیم.
وی با بیان اینکه ما به دنبال «تغییر» جهان نیستیم و به «تفسیر» جهان توجه می‌کنیم، گفت: مقاومت، جهاد و ایستادگی فقط با همراهی دیپلماسی فرهنگی ممکن و قابل تبیین است. ما تا وقتی به تبیین و تبلیغ توجه نداشته باشیم، نمی‌توانیم کاری از پیش ببریم.
مدیرمسئول انتشارات عرفان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به جریان فرهنگی ادبیات مقاومت یادآور شد: اصولا بحث مقاومت در ایران با ظهور ادبیات مقاومت آغاز شد؛ از سردمداران ادبیات مقاومت در ایران می‌توان به چهره‌هایی چون حمید مصدق، قیصر امین‌پور و... اشاره کرد. بنابراین ادبیات، یک رکن اساسی برای مقاومت است و ادبیات مقاومت در منطقه به یک رکن از ادبیات معاصر ما بدل شده است.
شریعتی همچنین مورد افغانستان را در این خصوص مثال زد و افزود: حدود ۸۰ سال پیش که در افغانستان بحث مقاومت شکل گرفت، استادانی چون بلخی، براتعلی، فدایی، تاج و غیره ادبیات این جریان را تقویت کردند و سپس محمدکاظم کاظمی، سیدابوطالب مظفری و سایر شاعران گرانمایه در حوزه ادبیات مقاومت، در همین مسیر فعالیت کردند.
وی در ادامه درباره یکپارچگی و انسجام جریان شعر مقاومت گفت: جریان شعر مقاومت در بین زبان‌شناسان، امری متحد و یکدست است؛ در ایران و افغانستان، شعر مقاومت با زبان فارسی سروده می‌شود و مشکلی هم وجود ندارد. شعر مقاومتی که کاظم کاظمی شاعر افغانستانی بیان می‌کند، در همه منطقه قابل درک و استفاده است و برای هیچکس مهم نیست که این شاعر ملیت ایرانی دارد یا افغانستانی.
شریعتی با اشاره به تاثیرپذیری جامعه فرهنگی افغانستان از ایران توضیح داد: ۸۰ تا ۹۰ درصد کتاب‌هایی که در دانشگاه‌های افغانستان تدریس می‌شوند، کتاب‌های درسی ایرانی است. مراکز نشری همچون سمت، انتشارات دانشگاه تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، نشر مجد، انتشارات دانشگاه پیام نور، انتشارات ترمه و نشر میزان از ناشران شناخته‌شده و معروف در افغانستان به‌شمار می‌روند.
شریعتی با اشاره به وضعیت تاریخی ایران و افغانستان گفت: ایران و افغانستان در حوزه تمدن زبان فارسی تا سال ۱۸۷۵ میلادی دارای تاریخ مشترک بودند و نخستین کتاب‌ها در این حوزه «افغانستان در مسیر تاریخ» اثر غلام‌محمد غبار، «افغانستان در پنج قرن اخیر» تالیف زنده‌یاد میرمحمد صدیق فرهنگ، «سراج التواریخ» به‌قلم علامه فیض محمد کاتب هزاره به‌شمار می‌روند.
وی افزود: از دیگر کتاب‌ها درباره تاریخ افغانستان می‌توان «افغانستان در قرن بیستم» نوشته ظاهر طنین، «تاریخ احمدشاهی» اثر احمد الحسینی جامی، «مردم هزاره و خراسان بزرگ» به‌قلم نقی خاوری و «ظهور افغانستان نوین» نوشته وارطان گریگوریان را نام برد.
مدیرمسئول انتشارات «عرفان» ادامه داد: پس از اشغال افغانستان از سوی روس‌ها، تمامی بنگاه‌های انتشاراتی در این کشور ویران شد و افغانستانی‌هایی که از سال ۱۳۵۷ و پس از آن به ایران مهاجرت کردند، معمولا بی‌سواد بودند و در ایران سواد آموختند. نیاز به شناخت کشور درگیر در بحران، پیشینه تاریخی و فرهنگی، افغانستانی‌ها را واداشت تا به سراغ جست‌وجوی گذشته و دلائل وضعیت بحرانی کشورشان بروند؛ اما متاسفانه کتاب سودمندی درباره این مساله در بازار کتاب وجود ندارد.
نظر شما