به گزارش همشهری آنلاین، زلزله فاجعه بار ۷.۸ریشتری که ساعت ۴:۱۷ بامداد روز ۶فوریه (۱۷بهمن) جنوب ترکیه و بخش‌هایی از شمال غرب سوریه را لرزاند، به‌عنوان مرگبارترین زلزله تاریخ ۲ کشور ثبت شد. مرکز لرزه‌نگاری زلزله سوریه اعلام کرد: طی همه سال‌های فعالیتش در بیش از یک قرن گذشته هیچ‌گاه زلزله‌ای به این بزرگی را ثبت نکرده است. سازمان بهداشت جهانی نیز اعلام کرده است که زلزله اخیر بدترین فاجعه طبیعی در منطقه طی یک قرن گذشته بوده است. براساس آخرین آمار، از زمان وقوع زمین‌لرزه بزرگ ترکیه و سوریه، حداقل ۵۰هزار نفر در هر دو کشور جان خود را از دست داده‌اند و میلیون‌ها نفر بی‌خانمان شده‌اند و هنوز هم به کمک‌های فوری نیاز دارند. از سوی دیگر پس از گذشت یک ماه، ترکیه با وضعیت دشواری برای ساماندهی شهرها و مناطق آسیب‌دیده روبروست؛ ده‌ها هزار نفر همچنان زیر آوار مدفون هستند و بسیاری از بازماندگان این حادثه در شرایط نامساعدی در چادرها و یا کانتینرها روزگار می‌گذرانند.
تلفات زلزله
سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه روز شنبه آمار تلفات زلزله در ترکیه را ۴۵۹۶۸نفر اعلام کرد. در این میان ۴۲۶۷نفر از قربانیان زلزله در ترکیه، از آوارگان سوری بوده‌اند که از سال ۲۰۱۱ و در نتیجه جنگ داخلی ناچار شده بودند کشور خود را ترک کنند. یک‌ماه بعد از حادثه، انتظار می‌رود که تعداد قربانیان بیشتر هم شود، چون هنوز اجساد بسیاری از قربانیان شناسایی نشده است.
تلفات زلزله ترکیه در آن سوی مرزهای این کشور و در استان‌های سوریه نیز قابل توجه است. دیده‌بان حقوق بشر سوریه در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرد که تعداد قربانیان زلزله در این کشور به ۶۷۹۵نفر رسیده است. در سوریه همچنین بیش از ۱۴۵۰۰نفر مجروح شده‌اند. از سوی دیگر، طی این یک ماه اجساد ۱۷۹۳شهروند سوری که در ترکیه کشته شده‌اند نیز بازگردانده شده و در خاک سوریه دفن شده‌اند. علاوه بر این، بسیاری از قربانیان قبل از ثبت رسمی دفن شده‌اند و به همین دلیل جزو آمار تلفات زلزله در سوریه ثبت نشده‌اند. لذا انتظار می‌رود آمار واقعی زلزله در سوریه بسیار بیشتر از آمار رسمی باشد.
مفقودشدگان
زلزله در ترکیه تعداد زیادی مفقودی برجای گذاشت. باگذشت یک ماه، بستگان هنوز در جست‌وجوی آشنایان خود هستند. خبرنگار گاردین که در مناطق زلزله زده ترکیه مستقر است، گزارشی از شهروندی به‌نام سکینه نورگل در شهر انتاکیه منتشر کرده که در یک‌ماه گذشته هیچ اثری از پدر، مادر و برادر خود پیدا نکرده است. در گوشه دیگری از شهر که در زلزله اخیر آسیب زیادی دیده، برخی خانواده‌ها همچنان پس از یک‌ماه با برپایی چادر در کنار آوار خانه‌های‌شان منتظرند تا نیروهای امدادی برسند و رد و نشانی از اعضای خانواده زیر آوار مانده‌شان بیابند. گاردین به خانوادهای اشاره کرده که در یک‌ماه گذشته برای در امان ماندن از سرما، چوب‌های کمد و اسباب و وسایل خانه ویران شده خود را سوزانده‌اند، اما به مراکز اسکان نرفته‌اند تا شاید بتوانند رد و نشانی از دیگر اعضای خانواده‌شان بیابند.مفقود شدن برخی از ساکنان مناطق زلزله زده همچنین باعث شده تا آزمایش‌های دی ان‌ای بازماندگان برای شناسایی اجساد متلاشی شده این روزها بخشی از فعالیت مراکز درمانی بزرگ‌تر در مناطق زلزله زده باشد. به‌طور معمول کسانی که اجساد بستگان خود را پس از زلزله پیدا نکرده‌اند، با مراجعه به آزمایشگاه‌ها اقدام به ارائه نمونه دی‌ان‌ای جهت تطبیق با اجساد بی‌نام و نشان می‌کنند. گاردین گزارش می‌دهد که با وجود سپری شدن یک‌ماه پس از زلزله، هنوز دولت ترکیه موفق نشده یک بانک اطلاعاتی از مفقودان این حادثه تهیه کند.
ساختمان‌های فروریخته
مقامات ترکیه اعلام کرده‌اند که ۲۱۴هزار ساختمان در این کشور بر اثر زلزله به‌طور کامل فرو ریخته و یا غیرقابل استفاده شده‌اند که بسیاری از آنها در استان ختای و شهر قهرمان‌مرعش به‌عنوان کانون زلزله قرار دارند. همچنین حدود ۱۴میلیون نفر که یک ششم جمعیت ترکیه به شمار می‌روند، تحت‌تأثیر این فاجعه قرار گرفته‌اند. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرده که تا به امروز ۳.۳میلیون نفر مجبور به ترک منطقه زلزله زده شده‌اند. همچنین طبق آمار رسمی، بیش از ۱.۴میلیون نفر در چادرها و نزدیک به ۴۶هزار نفر در کانتینرها اسکان داده شده‌اند؛ درحالی‌که بقیه در خوابگاه‌ها و مهمانسراها به‌سرمی‌برند. در عین حال خشم و نارضایتی بسیاری از عملکرد دولت ترکیه طی ماه گذشته در مناطق زلزله‌زده وجود دارد. برخی بازماندگان به خبرگزاری فرانسه گفته‌اند که برای نجات عزیزان‌شان که زیر آوار گیر کرده بودند، مجبور شدند با دستان خالی آوارها را پس بزنند، زیرا تا روزها پس از زلزله هیچ تیم امدادی یا نیروی کمکی به مناطق آسیب‌دیده نیامده بود. درباره وضعیت مناطق آسیب‌دیده سوریه، اطلاعات کمتری در مقایسه با ترکیه در دسترس است. سازمان ملل تخمین زده است که حدود ۸.۸میلیون نفر از شهروندان سوری تحت‌تأثیر این زمین لرزه قرار گرفته‌اند که بسیاری از آنها اکنون بی‌خانمان هستند. حتی پیش از زلزله نیز، حدود ۱.۸میلیون از شهروندان سوریه آواره چادرها، پناهگاه‌ها و خانه‌های موقت در شمال غرب این کشور بودند و اکنون پس از زلزله آمار بی‌خانمان‌ها در این منطقه بسیار بیشتر است. دویچه وله دسترسی به چادر برای بسیاری از زلزله‌زدگان سوریه را دشوار می‌داند و گزارش می‌دهد که چادرهای امدادی در سوریه بین ۲۰۰تا ۴۰۰دلار معامله می‌شوند و بسیاری به ناچار در ماشین یا زیر سقف‌های نیمه ویران زندگی می‌کنند.
بازداشت‌ها
تاکنون هیچ‌یک از مقامات دولتی ترکیه استعفا نداده‌اند، اما بسیاری از شرکت‌های پیمانکاری در بخش مسکن به‌دلیل سستی ساختمان‌های نوساز و برج‌های فروریخته در شهرک‌های تازه ساخت، تحت تعقیب نهادهای قضایی دولت ترکیه قرار گرفته‌اند. رسانه‌های ترکیه تاکنون در چند نوبت تصاویری از بازداشت برخی پیمانکاران را در فرودگاه استانبول نشان دادند که قبل از خروج از ترکیه بازداشت شده‌اند. دویچه وله گزارش داده که طی یک‌ماه گذشته حدود ۱۰۰۰نفر به‌طور رسمی از سوی دادگاه‌ها مظنون به نقض مقررات ساخت‌وساز شده و تحت تعقیب قضایی قرار گرفته‌اند. همچنین حداقل ۲۳۵نفر دستگیر شده و ۳۳۰نفر تحت نظارت قضایی هستند. علاوه بر این، حکم دستگیری ۲۷۰مظنون دیگر نیز صادر شده است.
کودکان بی‌سرپرست
براساس گزارش یونیسف، حدود ۵میلیون کودک ترکیه‌ای در اثر زلزله اخیر آسیب دیده‌اند. در اول مارس یعنی کمتر از یک هفته پیش، وزارت خانواده و خدمات اجتماعی ترکیه اعلام کرد که ۱۹۱۱کودک از زیر آوار نجات یافته‌اند و در این میان ۱۵۴۳کودک به خانواده‌های خود بازگردانده شده‌اند. براین اساس تکلیف بیش از ۳۵۰کودک دیگر که هنوز وضعیت خانواده‌هایشان معلوم نیست، نامشخص است. دولت ترکیه اعلام کرده که تقریباً ۱۰۰کودک تحت مراقبت دستگاه‌های ذیربط هستند ولی درباره دیگر کودکان بی‌سرپرست اظهارنظری نکرده است. وزارت کشور ترکیه همچنین برخی گزارش‌ها درباره تحویل برخی کودکان به گروه‌های مذهبی را رد کرده است. این در حالی است که تلویزیون هالک تی وی گزارش داده است که حداقل ۶۰کودک بی‌سرپرست پس از زلزله با انتقال به استانبول تحت مراقبت انجمن‌های دینی قرار گرفته‌اند.
اقتصاد زلزله
بازسازی مناطق زلزله‌زده ترکیه در شرایطی در دستور کار قرار گرفته که این کشور در یک بحران اقتصادی جدی فرو رفته است. براساس ارزیابی بانک جهانی، زمین لرزه اخیر حداقل ۳۴.۲میلیارد دلار برای ترکیه زیان مالی داشته است. آمار رسمی دولت ترکیه نیز حکایت از آن دارد که منطقه زلزله‌زده حدود ۹.۸درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را شامل می‌شود. اقتصاد مناطق زلزله‌زده ترکیه به‌طور عمده بر پایه کشاورزی، دامپروری و همچنین منسوجات، فولاد و انرژی است و احتمال کاهش عرضه و به تبع آن تورم در این حوزه‌ها پس از زلزله وجود دارد.
محفی اگیلمز، معاون سابق وزارت دارایی ترکیه در گزارشی درباره پیامدهای اقتصادی زلزله محاسبه کرد که آواربرداری، تعمیر و ساخت ساختمان‌های مسکونی و مرمت زیرساخت‌های آسیب‌دیده، حداقل ۴۸.۷میلیارد دلار هزینه روی دست دولت خواهد گذاشت که از این مبلغ ۲۷میلیارد دلار صرف ساخت خانه‌های جدید می‌شود.
نظر شما