حزب کارگزاران سازندگی با شعار وحدت ملی خط‌مشی کلان خود را اعلام کرد؛ شعاری که پیش از این توسط علی اکبر ناطق نوری مطرح شد و توسط علی لاریجانی با تشکیل همایش 30سال قانونگذاری و نظارت شکل عملی‌تری به‌خود گرفت. حزب کارگزاران با تاکید براین شعار حمایت تشکیلاتی خود را از این ایده اعلام کرد در حالی که حزب مشارکت با اعلام تشکیل ستادهای انتخاباتی و حمایت از یکی از کاندیداهای مشخص به‌طور جدی وارد مبارزات ریاست‌جمهوری دهم شد.
کارگزاران با موضوع وحدت ملی به نوعی اعلام کرد که مایل است از شرایط انتخابات ریاست‌جمهوری دهم برای نزدیک کردن دیدگاه‌های همه جناح های سیاسی درون نظام به یکدیگر استفاده کند.
درحالی که حزب مشارکت با اعلام برنامه اش برای انتخابات آینده رسما نا امیدی خود را از طرح تشکیل دولت وحدت ملی به اطلاع همگان رساند و شاید هم خواسته است بگوید تنها راه وحدت ملی برای خارج شدن از شرایط کنونی خط‌مشی‌ای است که این حزب در پیش گرفته است و شاید امیدوار است که سایر گروه‌ها و شخصیت‌های سیاسی هم در نهایت به خط‌مشی آنها برسند. اما در این میان شعار وحدت ملی کارگزاران عکس‌العمل بسیاری را به همراه داشته است؛ شعاری که حسن روحانی، درباره آن در حاشیه همایش حزب کارگزاران گفت: «یک جناح نمی‌تواند به خوبی کشور را اداره کند ولی تشکیل دولت وحدت ملی هم به سادگی امکان‌پذیر نیست.»
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز که همایش 30 سال قانونگذاری را برگزار و هدف آن را نمایش وحدت ملی به دشمنان عنوان کرد، گفت که وحدت ملی لزوما به تشکیل دولت ملی منتهی نمی‌شود اما می‌تواند همه جناح‌های سیاسی را حول یک محور گرد آورد.
عکس‌العمل‌های به‌شدت مخالف شعار کارگزاران عمدتا از سوی اصولگرایان بود که با نشان‌دادن واکنش شدید به طرح مورد نظر کارگزاران، آن را در جهت حذف اصولگرایان از قدرت ارزیابی کرده و نشان دادند که در برابر آن می‌ایستند.
نقدهای اصولگرایانه
نخستین واکنش در روز 16 آذر روز دانشجو بروز یافت. جمعی از هواداران دولت این روز را برای اعلام مخالفتشان با دولت وحدت ملی فرصت مغتنمی دانسته و با تجمع در دانشگاه تهران مخالفت خود را از نحوه طرح ایده وحدت ملی اعلام داشتند. تجمع کنندگان، مشخصا با اشاره به همایش اخیر برگزار شده توسط مجلس تحت عنوان 30سال قانونگذاری و نظارت با حضور طیف‌های مختلف سیاسی که به نام نشست وحدت ملی معروف شد، حضور لیبرال‌ها و غیرخودی‌ها در این همایش را مورد انتقاد قرار دادند. نماینده دانشجویان تجمع‌کننده در پایان تجمع تاکید کرد: وحدت ملی واقعی را در سفر آقای احمدی‌نژاد به آذربایجان‌شرقی مشاهده کردیم.
لطف‌الله فروزنده قائم‌مقام جمعیت ایثارگران نیز، ایده وحدت ملی را برنامه جریان دوم خرداد برای بازگشت به قدرت دانست.حسین شریعتمداری هم در سرمقاله روزنامه کیهان نوشت: بی‌تردید می‌توان گفت طرح تشکیل دولت وحدت ملی و خواهر دو قلوی آن یعنی «ائتلاف برای نجات کشور»! به‌منظور مقابله با اصولگرایی و دولت اصولگرای نهم تدارک دیده شده است، چرا که اولین گام آن نفی دولت اصولگرای برخاسته از رأی مردم است.
کیهان همچنین با متهم کردن همه مخالفان ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد به همصدایی با غرب و آمریکا، وعده افشاگری علیه مخالفان دولت نهم را داد و تصریح کرد: در آینده نزدیک، به نقش دقیق دشمن خارجی در این طرح، همراه با اسناد غیرقابل انکار آن خواهیم پرداخت.
و اما حزب موتلفه اسلامی هم که به‌نظر می‌رسید از هواداران تشکیل دولت وحدت ملی است بلافاصله پس از موضع‌گیری آیت‌الله یزدی رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در حمایت از احمدی‌نژاد موضع جدیدی اتخاذ کرد و با طرح تشکیل دولت وحدت ملی مخالفت کرد.
کاظم انبارلویی، رئیس مرکز سیاسی حزب موتلفه، در سرمقاله روزنامه رسالت با منتسب کردن شعار «نجات ملی» به طرفداران هاشمی رفسنجانی که سعی می‌کنند تصویری از کارنامه دولت ارائه دهند که گویی مملکت در حال «غرق شدن» است، شعار آنها را همخوان با شعار اپوزیسیون خارج کشور دانست و آنها را متهم کرد که در طراحی این شعار چشمی هم به آرای آن طرف آب دارند.
وی در مجموع نتیجه گرفت: آنها که احمدی‌نژاد را در مسند اجرا تاب ندارند با دو شعار دولت نجات ملی و دولت وحدت ملی پا به عرصه فعالیت‌های انتخاباتی نهاده‌اند.
محمدجواد لاریجانی هم درگفت‌وگو با همشهری بر ضرورت حمایت اجماعی اصولگرایان از احمدی‌نژاد تاکید کرد.
جواد لاریجانی که در سال‌های گذشته انتقاداتی را به دولت نهم و رئیس آن مطرح کرده بود، گفت: اصولگرایان باید از لحاظ امنیت ملی و بالارفتن شانس توفیق در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری آتی روی احمدی‌نژاد اجماع کنند.
همچنین سیدکمال سجادی، سخنگوی جبهه پیروان امام و رهبری به خبرگزاری‌ها اعلام کرد که حبیب‌الله عسگراولادی به منظور همفکری و طرح مسائل انتخاباتی با احمدی‌نژاد دیدار داشته است. وی هدف از دیدار عسگراولادی با رئیس‌جمهوری را ایجاد وحدت حداکثری در انتخابات بین جریان اصولگرایی ذکر کرد.
وی همچنین با تکذیب خبر برخی خبرگزاری‌ها، افزود که در دیدار اعضای این جبهه با جامعه روحانیت مبارز نیز هیچ بحثی درباره موضوع وحدت ملی مطرح نشده است.
حمایت جدی هاشمی رفسنجانی
اما همه این مخالفت ها باعث نشد که هواداران تشکیل دولت وحدت ملی دست از حمایت خود از این طرح بردارند. در اواخر هفته گذشته هاشمی رفسنجانی در حاشیه همایش علمی کاربردی اصل 44، موانع و راهبردها گفت که طرح دولت وحدت ملی ابتدا از سوی اصولگرایان و شخص ناطق نوری مطرح شده و سپس علی لاریجانی نیز آن را عنوان کرده و همچنین جامعه روحانیت مبارز هم با درخواست‌عسگر‌اولادی، باهنر و محمدنبی حبیبی به میدان آمده است.
وی اصلاح طلبان را مخالف این ایده معرفی کرد و گفت: در این طرح رئیس‌جمهور اصولگرا خواهد بود و کابینه مشترک.
وی خواستار آن شد که اصولگرایان این موضوع را وارونه جلوه ندهند. به عبارت دیگر اصلاح طلبان را منادی این ایده معرفی نکنند.
پس از این سخنان هاشمی رفسنجانی و نوشته حسین مرعشی در خصوص ملاقات باهنر، عسگراولادی و حبیبی با اعضای جامعه روحانیت مبارز و اعلام اینکه کشور با این دولت قابل اداره کردن نیست و احمدی‌نژاد هم قابل اصلاح نیست، سیمای جمهوری اسلامی در بخشی از پربیننده‌ترین برنامه خبری 30/20 خود به نقل از باهنر، عسگراولادی و حبیبی اظهارات هاشمی رفسنجانی را تکذیب کرد.
اما محمد عطریانفر دیگر چهره سیاسی حزب کارگزاران سخنان هاشمی را حاوی پیام سربسته‌ای به اصولگرایان دانست و تخریب‌ها و توهین‌های صورت گرفته علیه دولت وحدت ملی از سوی طرفداران دولت فعلی را به‌دلیل حمایت دبیر کل کارگزاران به‌عنوان چهره‌ای اصلاح‌طلب از آن عنوان کرد و گفت که افراطیون طرفدار دولت با بهانه قرار دادن سخنان کرباسچی از فرصت سوءاستفاده کرده و پوستین وارونه‌ای را بر تن آن کرده‌اند.
نقدهای جناح دوم خرداد
فعالان سیاسی اصلاح‌طلب هم از دید خود به انتقاد از این طرح پرداخته و می‌گویند: طرح دولت وحدت ملی برای کشورها و جوامعی است که اقلیت‌هایی در آن وجود دارند که نمی‌توانند به اکثریت تبدیل بشوند. مثلا در عراق یا افغانستان برخی اقلیت‌ها وجود دارند که هیچ وقت در شرایط آزاد، امکان تبدیل شدن به اکثریت را ندارند، لذا در غیر از شرایط قومی و نژادی وحدت ملی نیاز نیست.
وحدت ملی در آزادی احزاب و گروه‌هاست که می‌توانند با فعالیت خود زمانی اکثریت و زمانی هم اقلیت باشند. در این شرایط اگر وحدت ملی را که ذیل حاکمیت قانون برقرار می‌شود داشته باشیم دولت آن هم شکل می‌گیرد. این دسته از اصلاح طلبان که به شعار تشکیل دولت وحدت ملی باور ندارند می‌گویند: در حال حاضر مشکل ما رفتن در دولت و حاکمیت نیست، از نظر ما هر کس رای آورد حاکمیت حق اوست.
اعتراض ما به این است که چرا رسانه‌ها به‌ویژه رسانه ملی بی‌طرف نیستند، چرا رد صلاحیت می‌شویم، چرا آزادی‌ها رعایت نمی‌شود و چرا...؟ در حالی که جامعه ما یک‌دست نیست و این یک‌دست نبودن باید بتواند در حاکمیت انعکاس داشته باشد.
منتقدین اصلاح طلب دولت وحدت ملی معتقدند هر نوع دولتی که بخواهد خارج از فرآیند طبیعی حاکمیت قانون و در فضای آزاد و منصفانه شکل گیرد، یک نوع سهم‌خواهی و باندبازی و به ضرر ملت است.
