این در حالی است که دولت در سال گذشته با وجود برخی مخالفت‌ها در مجلس، بر افزایش سقف بودجه عمرانی امسال به 24هزار میلیارد تومان اصرار داشت و در نهایت این رقم تصویب شد.
با محمدقاسم حسینی، معاون برنامهریزی معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری درخصوص وضعیت بودجه عمرانی امسال گفت‌وگو کرده‌ایم.
- علت روند کند تخصیص بودجه عمرانی در سال‌جاری چه بوده است؟
با اصلاحاتی که در ضوابط اجرایی بودجه صورت گرفت، در حال حاضر دستگاههای اجرایی مانند وزارتخانه‌ها باید موافقت‌نامه‌های جزئی و عملیاتی را با دستگاههای زیر‌مجموعه خود مبادله کرده و با ارائه آن به خزانه اعتبار مورد نیاز را دریافت کنند.
مشکل اصلی عدم‌تبادل موافقت‌نامه بین دستگاههای اصلی و دستگاههای تابعه است که این دستگاه‌ها تا‌کنون نتوانسته‌اند با تسریع در تبادل موافقت‌نامه‌ها، بودجه مورد نیاز طرح‌های عمرانی را دریافت کنند.
- یعنی معتقدید اصلاحات صورت گرفته موجب کندی تخصیص بودجه عمرانی شده است؟
اصلاحات صورت گرفته به‌تدریج موجب بهبود روند تخصیص بودجه عمرانی خواهد شد و فقط در چند ماه ابتدایی کمی مشکلات اجرایی پیش آمد.
برای پاسخ دقیق‌تر به این سؤال باید به تغییراتی که در ضوابط بودجه‌ای امسال صورت گرفت اشاره کرد. در اردیبهشت ماه سال‌جاری برای نخستین بار در ضوابط اجرایی بودجه، میزان تحقق کامل بودجه عمرانی به دستگاه‌ها اعلام شد.
در سال‌های قبل از رقم در نظر گرفته شده در بودجه برای اعتبارات عمرانی، میزان تخصیص مشخص نبود و این امر مشکلاتی را برای دستگاههای اجرایی به‌وجود می‌آورد. یکی از این مشکلات حرکت محتاط دستگاه‌ها در اجرای پروژههای عمرانی بود.
در سال‌های گذشته به‌طور مثال اگر دستگاهی 70 درصد اعتبار یک پروژه عمرانی را جذب می‌کرد، امکان داشت تا پایان سال تنها 50 درصد آن تخصیص یابد و این امر باعث می‌شد دستگاههای اجرایی در تخصیص اعتبار به پروژه‌ها با احتیاط بیشتری عمل کنند.
اما در سال‌جاری برای نخستین بار کف و حداقل تخصیص اعتبارات عمرانی به‌صورت دقیق به میزان 70 درصد در نظر گرفته شد و دستگاههای اجرایی از اول سال می‌دانستند که می‌توانند براساس 70 درصد بودجه اعلام شده برای طرح‌های عمرانی برنامهریزی کنند.
از سوی دیگر، در اصلاحات صورت گرفته، 39 دستگاه اصلی تعیین شد که پول در اختیار دستگاههای اصلی قرار گرفته و این دستگاه‌ها با مبادله موافقت‌نامه بقیه جزئیات تخصیص بودجه دستگاههای زیر‌مجموعه را خود انجام می‌دهند.
حذف بروکراسی و کاهش زمان تخصیص اعتبار مهم‌ترین اهداف دولت از اعمال این تغییرات است. درگذشته تبادل موافقت‌نامه‌های دستگاههای دولتی بسیار زمان‌بر بود و در برخی موارد دستگاه‌ها برای تخصیص اعتبار باید 6 ماه منتظر می‌ماندند.
در سال‌جاری، از زمان تبادل موافقت‌نامه‌های دستگاههای اصلی زمان زیادی می‌گذرد و تخصیص اعتبارات 39 دستگاه اصلی به وزارت امور اقتصاد و دارایی و خزانه اعلام شده است.
- آیا فکر نمی‌کنید ادامه روند 4ماه نخست امسال، موجب رکود فعالیت‌های عمرانی در کشور شود؟
خیر، با پیگیری‌هایی که معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی انجام داد، رئیس‌جمهور دستور ویژه‌ای برای رفع این مشکل صادر کرده‌اند و این دستور به دستگاههای اصلی ابلاغ شده و با رفع این مشکلات روند تخصیص اعتبار بودجه‌های عمرانی در ماه‌های اخیر سرعت گرفته و انتظار می‌رود که در 4ماه پایانی سال سرعت بیشتری هم بگیرد.
- آیا دولت با هدف اولیه جابه‌جایی بودجه عمرانی و رفع کسری بودجه جاری، اقدام به افزایش بودجه عمرانی امسال نکرده است؟
بودجه عمرانی امسال از لحاظ نقدینگی و عملیاتی تغییر محسوسی نسبت به سال گذشته ندارد و علت افزایش سقف بودجه عمرانی این است که بخشی از بودجه باید صرف پرداخت معوقات وزارتخانه‌ها به پیمانکاران می‌شد.
هم‌اکنون، ظرفیت دستگاههای کشور برای جذب بودجه‌های عمرانی با توجه به حجم پروژههای دولت و بدهکاری برخی وزارتخانه‌ها به پیمانکاران بسیار بالاست و دولت آمادگی دارد تا پایان سال میزان تخصیص این اعتبارات را از 70 به 90 درصد افزایش دهد.
