از این رو برای بیماری پوکی استخوان، پیشگیری حرف اول را می زند و طبق توصیه پزشک، ایستادن و راه رفتن کمک به استحکام استخوان ها کرده و بهتر است که افراد روزی ۲۰ دقیقه بایستند یا راه بروند. چندی پیش فوق تخصص روماتولوژی در یکی از برنامه های تلویزیونی به موضوع پوکی استخوان و اهمیت توجه به حفظ استحکام استخوان ها در سنین مختلف پرداخت که به دلیل اهمیت بالای پرداختن به این بیماری در اینجا بخشی از سخنان وی را در خصوص این بیماری به صورت نوشتاری در آورده ایم تا افراد اطلاعات مهمی در این خصوص به دست آورند.
نکات مهم درباره بیماری پوکی استخوان
این پزشک متخصص در برنامه طبیب از پخش زنده شبکه ۳ در خصوص بیماری پوکی استخوان گفت: این بیماری بیشتر در میان افراد بالای ۵۰ سال دیده می شود که با افزایش سن، احتمال ابتلا به پوکی استخوان هم بیشتر خواهد شد، اما اگر فرد بیماری خاصی داشته باشد یا از داروهای کورتون دار استفاده کند، احتمال دارد که در سنین کم هم دچار عارضه پوکی استخوان گردد.
روند بیماری پوکی استخوان به این گونه است که منافذ بین استخوان ها بیشتر شده و در نتیجه لاین ها فاصله بیشتری از یکدیگر می گیرند و از مهم ترین عوارض این بیماری شکستگی، است، که طبق آخرین آمار به دست آمده در سال گذشته حدود ۲۰۰ هزار نفر بر اثر پوکی استخوان دچار شکستگی گردیدند.
این شکستگی ها می تواند در نواحی مختلف بدن ایجاد شود، ولی یکی از نمونه های شایع شکستگی، در اثر این بیماری، قوز در ستون فقرات می باشد که البته این نوع از شکستگی همراه با درد نبوده و علائم آن به صورت آهسته در فرد ظاهر می شود.
از دیگر شکستگی های مهم در اثر پوکی استخوان، شکستگی لگن است که عوارض زیادی به همراه خواهد داشت. از این رو باید از وقوع آن پیشگیری کرده و حتی افرادی که پوکی استخوان دارند، باید مراقب باشند که زمین نخورند و در همین راستا راه های پیشگیری برای جلوگیری از زمین خوردن به آن ها آموزش داده شود.
آیا پوکی استخوان را می توان ترمیم کرد؟
بخشی از استخوان های پوک شده را می توان ترمیم کرد البته در ترمیم و بازسازی استخوان ها، نمی توان جاهایی که خالی شده را به طور کامل پر کرد، بلکه تیغه های داخل استخوان را می توان زخیم تر یا تقویت نمود.
لازم به ذکر است، یکی از گونه های این بیماری با نام استوپرومالاشیا در اثر کمبود ویتامین دی به وجود می آید. از این رو به افراد توصیه می شود تا این کمبود را از طریق مصرف قرص ویتامین دی تامین کنند، چرا که ۵۰ درصد از مردم کشورمان با کمبود این ویتامین مواجه شده اند.
از این رو این پزشک متخصص در پخش زنده شبکه ۳ به افراد توصیه می کرد که اکثر مردم و به ویژه خانم ها باید ماهانه یک عدد ویتامین دی ۵۰۰۰۰ مصرف کنند و در ضمن دوز مصرف این دارو برای زنان باردار، ویتامین دی ۱۰۰۰ می باشد.
البته تاکید کردند که این میزان مصرف طبق آمار به دست آمده در جامعه مشخص می شود و افراد برای تعیین مقدار نیاز بدنشان به ویتامین دی، باید به پزشک مراجعه کنند تا از طریق آزمایش خون، دوز مصرف مشخص گردد و جالب است بدانید که ویتامین دی مانند کلسیم، از طریق مواد غذایی تامین نخواهد شد.
ولی باید به این نکته توجه داشت که با غنی سازی مواد غذایی نظیر لبنیات، روغن، آب میوه و غیره با ویتامین D۳ می توان کمبود ویتامین دی جامعه را برطرف کرده و دیگر افراد نیاز به مصرف مکمل نخواهند داشت.
پوکی استخوان در چه افرادی بیشتر دیده می شود؟
از علت های کمبود ویتامین دی و پوکی استخوان می توان به مواردی نظیر ژنتیک، نوع تغذیه، مصرف دخانیات مانند سیگار، قلیان، الکل و فعالیت های کم بدنی اشاره کرد.
افراد از زمان کودکی تا سن ۳۰ سالگی فرصت دارند که پایه استخوانهای خود را محکم کنند و به رشد آن کمک نمایند چرا که بعد از ۳۰ سالگی استخوان ها افت کرده و از آن زمان به بعد صرفا باید به حفظ استحکام استخوان ها کمک کرد.
حال برای افزایش استحکام استخوان ها و پیشگیری از پوکی استخوان چه اقداماتی باید انجام داد؟
نظارت دقیق بر تغذیه مناسب و فعالیت کودکان توسط والدین از جمله اقداماتی است که به استحکام استخوان ها در دوران کودکی کمک خواهد کرد، چرا که با افزایش سن، استخوان ها و عضلات ضعیف می شوند.
و از آن جایی که فعالیت بدنی، منجر به استخوان سازی در بدن می گردد، افراد در زمان بزرگسالی هم باید در کنار مصرف غذاهای کلسیم دار، فعالیت فیزیکی مناسب داشته باشند تا دچار بیماری پوکی استخوان نگردند.
بنابراین داشتن فعالیت فیزیکی برای استحکام استخوان ها و حفظ آن در تمام گروه های سنی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد و در همین راستا افراد باید سعی کنند در طول روز حداقل ۲۰ دقیقه بایستند یا حرکت داشته باشند.
و اما کلسیم مورد نیاز بدن را می توان از طریق کلسیم حیوانی با مصرف لبنیات یا کلسیم گیاهی که در سبزیجات، میوه جات، حبوبات یا دیگر مواد غذایی وجود دارد، به دست آورد.
بنابراین پزشک متخصص در پخش زنده شبکه ۳ تاکید کردند، سعی کنیم میزان نیاز بدن به کلسیم را، در سنین پایین تر از طریق غذاهای کلسیم دار به دست آوریم و مصرف قرص کلسیم را از سنین بالاتر شروع کنیم، زیرا با بالا رفتن سن، بدن نمی تواند، کلسیم مواد غذایی را به طور کامل جذب کند.
البته مصرف داروی کلسیم برای افرادی که سنگ کلیه دارند حتی در سنین بالا هم، ممنوع بوده و این افراد باید مقدار کلسیم مورد نیاز بدنشان را از طریق مواد غذایی به دست آورند.
به صورت میانگین افراد روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم نیاز دارند که می توان این میزان مصرف را از لبنیانی نظیر شیر و ماست یا کلسیم های گیاهی موجود در سبزیجات، میوه جات و حبوبات به دست آورد.
آزمایش تراکم استخوان برای چه افرادی تجویز می شود؟
خیلی از افراد در سنین پایین به علت دردهای استخوانی به پزشک مراجعه کرده و درخواست آزمایش پوکی استخوان می کنند، در پاسخ به این افراد باید گفت که پوکی استخوان هیچ گونه علائمی نظیر درد نخواهد داشت. از این رو به آن، بیماری خاموش گفته می شود.
بنابراین سنین پایین نیاز به انجام آزمایش پوکی استخوان نخواهند داشت، مگر این که پزشک معالج برای بیمارانی که داروهای خاص مصرف می کنند یا زنان کم تر از ۴۵ سالگی که به دلیل یائسگی با کمبود استروژن مواجه شده باشند، این آزمایش را تجویز نماید.
به طور معمول سنجش تراکم استخوان برای آقایان بالای ۷۰ سال و برای خانم های بالای ۶۵ سال انجام می شود. اگر طی این آزمایش، پوکی استخوان برای افراد تشخیص داده شود باید طبق دستور پزشک دارو مصرف کند و هر دو سال یک بار این آزمایش مجددا تکرار شده تا میزان اثر بخشی دارو بررسی گردد.
