به گزارش همشهری آنلاین، وقتی به غرفه‌های صنایع دستی سر می‌زنید، حتما با کیسه‌هایی زیبای کوچکی مواجه شده‌اید که معمولا مشتریان آن را به‌عنوان کیف دستی کوچکی می‌خرند. شاید نام آن را ندانید، اما این کیسه‌ها چکن‌دوزی هستند که یکی از ظریف‌ترین هنرهای دستی خراسان جنوبی است. مهارت ساخت کیسه چِکَن دوزی متعلق به شهر سه قلعه سرایان در فهرست میراث معنوی کشور ثبت هم شده است.
در چکن‌دوزی روی سطح پارچه‌های ساده طرح‌هایی با نخ‌های رنگی ترسیم می‌کنند. این کار با کمک سوزن و قلاب انجام و بخیه‌های ظریفی روی پارچه دوخته می‌شود. درواقع چکن دوزی نوعی زرکش‌دوزی یا بخیه‌دوزی است و به‌دلیل نوع دوخت اشکال مختلف روی کیسه‌ها از قدیم به نام کیسه چکن‌دوزی خوانده می‌شده‌است.
دوخت این کیسه‌ها بیش از ۱۵۰ سال قدمت دارد. جنس پارچه اصلی و زمینه آنها نیز پارچه‌ای موسوم به والا و یک نوع پارچه ابریشمی دستباف در خراسان جنوبی است که با ترکیب رنگی لذت‌بخش و جذاب در رنگ‌های سرخ، آبی و بنفش تولید می‌شود.
- سوغاتی چی از کجا بخریم؟ | صنایع دستی استان‌های مختلف را بشناسید
- عکس | راز جذابیت شهر ملی نقش برجسته ایران | گلیم گل برجسته ایلام ؛ سوغاتی اصیل برای عاشقان گلیم
همچنین نوارهای دوخته‌شده روی کیسه‌ها، اشکال و طرح‌ها، حاشیه‌های مختلف، بندهای به کار رفته در قسمت بالای کیسه که تزیین گره‌سرشتی دارد، از خصوصیات منحصر به فرد این کیسه‌ها محسوب می‌شود. در گذشته عشایر خراسان و ترکمن از این گره در تزئینات چادرهایشان استفاده می‌کردند و معتقد بودند شگون دارد. این گره در زندگی شهری در آویزهای گلابتون دوزی پرده‌ها و کیسه‌های پول و … کاربرد داشته است.
کلیه تزیینات نیز با کمک نخ‌های ابریشمی و پنبه‌ای و گلابتون نازک انجام می‌شود. دوخت‌های متفاوتی در قسمت‌های مختلف کیسه به کار برده می‌شود که می‌توان به زنجیره‌دوزی، گلابتون‌دوزی، چکن‌دوزی(دوخت بست)، عدسه‌دوزی، دوخت هفت وهشت، نواردوزی و ... اشاره کرد.
ذوق و خلاقیت زنان سبب شده طرح‌ها و نقش‌های متنوع و اصیلی در تولیدات مشاهده شود. بانوان خراسان‌جنوبی روی پارچه با استفاده از سوزن و نخ و بدون هیچ دستگاه یا کارگاهی دوخت خود را انجام می‌دهند.
کیسه‌های چکن‌دوزی در خراسان جنوبی در بردارنده مجموعه زیبایی از تکنیک‌های رودوزی‌های سنتی است.
این کیسه‌ها که بیشتر شامل کیسه‌های توتون و تنباکو، پول و صابون و ... است با مواد اولیه طبیعی و در دسترس درست می‌شود. سپس روی آنها تزیینات ظریف و بندهای نگهدارنده‌ای برای حمل کیسه‌ها دوخته می‌شود.
اگر به دنبال یک سوغات یا هدیه زیبا هستید می‌توانید این کیسه زیبا را که توسط زنان خراسان جنوبی به‌ویژه در شهرستان‌های بیرجند، فردوس، خوسف و سرایان بافته می‌شود تهیه کنید. البته شاید بد نباشد که بدانید زیباترین شکل و طرح آن در منطقه سه‌قلعه شهرستان سرایان تولید می‌شود.
نظر شما