شنبه ۱۱ آبان ۱۳۸۷ - ۰۵:۳۱
۰ نفر

بنیامین صدر: چند ماه پس از آنکه ضیا‌ءهاشمی رئیس مرکز مطالعات جوانان دانشگاه تهران، افزایش خشونت بین جوانان و نوجوانان را یک هشدار جدی به مسئولان تلقی کرد، فرمانده نیروی انتظامی، اعلام کرد که آمار پرونده‌های تشکیل شده برای اعمال مجرمانه خشونت در ایران افزایش یافته است.

اسماعیل احمدی مقدم، همچنین گفت: «در این میان افزایش ثبت و گزارش جرائم تجاوز به عنف به‌دلیل آن است که [پیش از این] مردم به خاطر آبروی خود به پلیس مراجعه نمی‌کردند.»از سوی دیگر مدیر کانون اصلاح و تربیت هم از افزایش جرائم خشونت آمیز در 2 سال اخیر در ‏میان نوجوانان خبر می‌دهد.

‏لطف‌الله محسنی با ابراز نگرانی از این موضوع می‌گوید: با وجود هشدارهای داده شده، همچنان ‏توجه چندانی به این موضوع نمی‌شود و اقدامی پیشگیرانه و جدی و خاص در این‌باره صورت نمی‌‏گیرد.‏به گفته مدیر کانون اصلاح و تربیت با ادامه روند رو به رشد جرائم خشونت آمیز در میان ‏نوجوانان به‌طور حتم در سال‌های نه چندان دور شاهد ارتکاب جرائم سنگین‌تر از سوی آنان ‏خواهیم بود. ‏

خبر افزایش ثبت تعداد شکایت ازخشونت جنسی در یکی دو سال اخیر در حالی مطرح می‌شود که ‏تا سال‌های قبل، دستگیری مجرمان چنین پرونده‌هایی برای نیروی انتظامی، آسان‌تر از یافتن ‏شاکی خصوصی علیه آنها توصیف می‌شد، چرا که اغلب زنان قربانی از افشای آن خودداری ‏می کردند.

نیروی انتظامی تا‌کنون آمار رسمی‌ای از بازداشت شدگان به اتهام خشونت جنسی اعلام نکرده و ‏اثبات اتهام پرونده‌های تشکیل شده در نیروی انتظامی را از وظایف دستگاه قضائی می‌داند.‏این در حالی است که پلیس نیز به تازگی در نمایشگاه بزرگ خود در تهران که در هفته نیروی انتظامی برگزار شد، خشونت و ارتکاب جرایم خشونت آمیز را مهم‌ترین جرم و بزه اول کشور عنوان کرد و در قالب نمودار‌ها و تصاویر، شرح حال و چکیده سرگذشت برخی از مجرمان معروف را به نمایش گذاشت.

براساس یافته‌های پلیس و پژوهشگران علوم اجتماعی افزایش خشونت بیشتر متاثر از افزایش گرفتاری‌های اجتماعی است و تا زمانی که مشکلات پابرجاست، نمی‌توان توقعی در ارتباط با کاهش خشونت به‌ویژه از سوی جوانان داشت. خوب است خبرهای حوادث را مرور کنیم تا ببینیم که افزایش خشونت در جامعه که گاه به مرگ یک انسان هم ختم می‌شود کم نیست. بگذریم از اینکه انباشت خشونت در نوجوانی وجوانی  و گاه بزرگسالی مثل انبار باروت منفجر خواهد شد.چنان‌که در بازخوانی پلیس از پرونده انبارهای منفجر شده و مجرمانی که از هیچ جنایتی روی گردان نبودند دیدیم که انباشت خشونت در نوجوانی از پیش زمینه‌های اصلی بروز جرم است، به‌گونه‌ای که در موارد مطالعاتی پلیس، نمی‌توان مجرم معروفی را یافت که کودکی و نوجوانی آرامی را پشت سر گذاشته باشد.

بی تردید احساس فقدان عدالت اجتماعی بین جوانان به‌صورت ناخودآگاه سبب گسترش خشونت می‌شود. همچنین کمرنگ شدن روابط عاطفی و اعتماد فرزندان به خانواده، جوانان را به سوی خشونت گرایی کور می‌کشاند و این موضوع سبب ناامنی اخلاقی می‌شود.

در این بین برخورد با جوانان از سوی سیاستگذاران باید به‌گونه‌ای باشد که جوان را ملزم به رعایت مقررات اجتماعی کند. همچنین با ایجاد مراکز آموزش برای جوانان می‌توان فرهنگ اجتماعی را بالا برد و قانون پذیری و نظم را افزایش داد.از آنجایی که بیشترین وقت کودکان جهت تربیت، در ورود به مدرسه تا‌دانشگاه صرف می‌شود، بنا بر این مراکز آموزشی ارتباط تأثیر‌گذاری در آموزش منش اجتماعی دارند.

نقش صدا و سیما وآموزش و پرورش در تربیت عمومی پر رنگ است. دست اندرکاران مملکتی نیز باید در برقراری عدالت اجتماعی بکوشند، چرا که بسیاری از تنش‌ها و اعمال پرخاشگرانه ناشی از فقدان عدالت اجتماعی است.

‌پیشگیری کارآمد نیست

در زمینه مدیریت پیشگیری از وقوع جرم در ایران چالش‌های فراوانی بین ‏علما و استادان وجود دارد. علیرضا جمشیدی، سخنگوی قوه قضائیه با بیان این موضوع می‌گوید: ‏ به‌نظر می‌رسد در قانون مجازات اسلامی نتوانستیم نسخه جامعی در این زمینه ارائه کنیم. به گفته او مدیریت پیشگیری از جرم از دو جزء مدیریت و ‏پیشگیری تشکیل می‌شود. برنامه‌ریزی، سازماندهی، هماهنگی و کنترل مولفه‌های مدیریت هستند و از ‏مرحله وقوع جرم تا آستانه بازگشت مجرم به جامعه و مرحله بازتوانی باید پیشگیری صورت بگیرد.به گفته جمشیدی، در کشور ما به کنترل، کمتر توجه شده است. به تعبیر او ‏کنترل، سوق دادن رفتار یک سیستم به نزدیکی یا دوری از یک استاندارد مرجع یا مبنایی است.‏براساس اطلاعات منتشر شده 70 درصد افرادی که در سال‌های  82تا  ۸6به زندان افتاده‌اند در دامنه سنی  ۱۹تا  ‏‏۲۵سال بوده و افراد زیر  ۱۸سال حدود 5 درصد از کل افراد ورودی به زندانها را تشکیل داده‌اند. ‏

وقتی دشمن می‌تراشیم

امروز، بزه‌شناسی، دامنه مطالعه خود را به پدیده انحراف از هنجارهای اجتماعی گسترش داده است، به این ‏معنا که جوان منحرف ضمن اینکه ممکن است از نظر قانونی مجرم نباشد، اما مجری و مطیع قانون هم نیست. ‏پیچیدگی عوامل مؤثر در پدیده بزهکاری سبب شده است که هر گروه از محققان آن را از دیدگاهی خاص ‏مورد بررسی قرار دهند. ‏افزایش مصادیق بزهکاری در جوانان از داستان‌های پیچیده‌ای است که در جامعه فعلی ایران و به‌مراتب ‏دردناک‌تر از گذشته خود را نشان داده است و پیامدهای ناگوار آن قبل از هر چیزی همسالان یک فرد ‏بزهکار را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. ‏

در زمینه مصادیق بزهکاری براساس گزارش‌های موجود در جامعه فعلی ایران نخستین جرم در میان پسران ‏نوجوان بزهکار، ارتکاب اعمال خشونت آمیزاست که براساس آمار موجود منابع کشوری حدود  ۴۶درصد است. ‏یکی از کارشناسان آسیب‌های اجتماعی می‌گوید: ناهنجاری‌های اجتماعی در دو سطح خرد و کلان ‏بهتر قابل پیگیری هستند. ‏به گفته «دیانا کریمی»، در سطح کلان فرض بر این است که اختلال‌های موجود در جامعه در نتیجه بروز ‏فرآیند نوسازی و حرکت به سوی سرمایه‌داری، واکنش‌های متفاوتی را در سطح کلان پدید آورده و از این ‏حیث سبب بروز اختلال در کارکردهای اجتماعی جامعه شده است.در سطح خرد نیز عملکرد کارگزاران کشور و سیاستگذاران نهادها، در نحوه مقابله با بزهکاری اهمیت دارد.‏

کریمی درباره سایر شاخص‌های بزهکاری در جوانان می‌گوید: بزه‌کاری در اشکالی ملموس‌تر به رفتارهایی چون مبادرت به تخریب، تصمیم آنی منجر به ‏پشیمانی، رفتار ضد‌اجتماعی و هر گونه پرخاشگری و رسیدن به پول از راه‌های غیرقانونی اشاره دارد که ‏پیامدهای زیانبارآن در غیاب مهار مؤثر از سوی کنترل‌کنندگان اجتماع، به سرعت قابل تسری و اشاعه  است. ‏
این در شرایطی است که گسترش آسیب‌های اجتماعی در بین نوجوانان بدون شک هزینه‌های فراوان سیاسی، ‏حقوقی و اجتماعی برای کشور به همراه دارد. ‏کریمی معتقد است که در ایران امروز جوانان به‌مراتب بیشتر از گذشته به دردسرهای اجتماعی حاد دچار ‏می‌شوند و این ‏نتیجه مستقیم زندگی در جامعه‌ای است که فاقد ارزش‌های ثابت ‏تعریف شده برای جوانان است.

درباره ماهیت و چگونگی پیدایش خشونت باید به سطح مطالبات و نیازهای جوانان توجه بیشتری کرد. هرچه به سمت بهبود وضعیت معیشت آنان پیش رویم؛ درک جوانان از مسائل بالاتر خواهد رفت و جامعه به لحاظ سطح خشونت و پرخاشگری روندی منطقی را می‌پیماید.در این کشاکش مهم‌ترین موضوع درباره رشد شاخص خشونت در بین جوانان، مسئله روانی ـ ادراکی است که بر چگونگی گسترش اعتماد میان جوانان، تاثیر می‌گذارد. بنابراین باید در بین جوانان روحیه اعتماد و اطمینان به‌خود ودیگران را گسترش داد و با آنها صریح و بی‌پرده سخن گفت تا آنان نیز به جای خشونت و پرخاش، حرف بزنند.

کد خبر 67128

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز