همشهری آنلاین – سمیرا باباجانپور: سمنوپزان سال‌هاست به عنوان میراث ناملموس ایرانی ها درلیست میراث فرهنگی کشورمان ثبت شده است. ۲۳ اسفند را روز سمنوپزان نام گذاری کرده‌اند. رسم قدیمی و تاریخی که ریشه درآئین و مذهب ایرانی ها دارد.
سمنو پزان و حاجتی که روا شد
احترام فدایی، دخترمرحوم محمد فدایی که اهالی پونک او را به عنوان کدخدای مهربان روستا به یاد دارند می‌گوید: «رسم سمنوپزان ۷۷ سال در خانه ما انجام می‌شد. پختن سمنو نذرمادربزرگم برای مادرم بود. او برای اینکه مادرم سلامت به دنیا بیاید نذرسمنو پزان به نیت حضرت فاطمه (س) کرد. متاسفانه همه فرزندان مادربزرگم بعد از تولد می مردند و او این نذر را برای زنده ماندن مادرم کرد. دعایش که مستجاب شد نذرش را ادا کرد. بعد ازاو مادرم این نذررا هرسال انجام می‌داد. تا همین ۶ سال پیش بساط سمنو پزون در خانه پدرم پهن بود. پدر که عمرش را داد به شما و مادر مریض شد دیگر توان پخت سمنو را نداشت.»
بوی خوش سمنوی خانه کدخدا
درحیاط خانه باصفای کدخدای پونک هنوز هم دیگ‌های بزرگ سمنو و بساط پخت و پز دیده می‌شود. احترام فدایی ادامه می‌دهد: «اواخراسفند گندم‌ها را می‌شستیم و خیس می‌کردیم. آن روزها پونک سرسبز بود. پونه‌های زیادی داشت. برای همین به روستای پونه هم شهرت داشت. مزرعه‌های گندم خوبی هم اینجا بود. گندم سمنو را ازهمین‌جا تهیه می کردیم بعدها که دیگر خبری ازمزرعه نبود، پدرم می رفت جنوب شهرو کیسه‌های گندم مرغوب می‌خرید. گندم‌ها جوانه می‌زد و کم‌کم از اواخر فروردین کارپخت و پز را شروع می‌کردیم. همه اهالی پونک و حتی روستاهای اطراف از این مراسم خبر داشتند و دیگ و کاسه به دست به خانه‌مان می‌آمدند.»
نماز حاجت پای دیگ سمنو
برای انجام سمنوپزان گندم سمنو را همیشه از اسفند ماه خیس می‌دادند تاهمزمان با زایش طبیعت گندم‌ها جوانه بزنند. گندم نیز نماد زایش و باروری بودو ارزش و احترام خاصی داشت. این رسم کم کم با فرهنگ وآئین و مذهب ایرانیان درآمیخت و نذری خاص حضرت فاطمه زهرا(س) نامیده شد. برای همین تهیه سمنو جزء مراسم آئینی و مذهبی در ایران است. به طوری که درهنگام به هم زدن سمنو نیت کرده و کمی از آن را در دهان خود می گذارند تا نذرشان ادا شود. رسم بود آشپزها تا نزدیکی سحر و تا هنگام پخت سمنو بیدار باشند. پس از پخت سمنو، به همراه نماز صبح دو رکعت نماز حاجت می‌خوانند و طلب حاجت از خداوند می‌کردند.
نظر شما