همشهری آنلاین - سحر جعفریان:نمونه‌هایی از پیامدهای ناشی از این معضل را می‌توان در برخی محله‌های منطقه ۹ مشاهده کرد که هم گرد کهنگی آنها نمای شهر را نازیبا کرده و هم ضریب ایمنی شهری را به حداقل رسانده‌اند. در این گزارش به بررسی علل تراکم‌کمی و کیفی بافت‌های فرسوده نهمین تکه پایتخت پرداخته‌ایم.
شرایط ویژه برای محله‌های ویژه
نوسازی بافت‌های فرسوده در محله شهید دستغیب، یکی از محله‌های قدیمی و با تراکم فرسودگی قابل توجه از شتاب افتاده است. «صادق بحری» یکی از ساکنان این محله می‌گوید: «وضعیت اقتصادی اغلب ساکنان این محله ضعیف است و نوسازی ملک جزء اولویت‌های آنان قرار نمی‌گیرد؛ حتی با وجود خطراتی که این املاک فرسوده در مواقع بروز حوادثی مانند زلزله دارند. مدیران شهری باید شرایط ویژه‌ای برای محله‌هایی با چنین ویژگی‌هایی در نظر بگیرند.»
«فاطمه سماع» سکنه قدیمی محله امامزاده عبدالله(ع) می‌گوید: «حتی اگر شرایط اقتصادی خانوارها مساعد هم باشد بعضی از قوانین نوسازی باعث می‌شود که مالک تمایل به نونوار کردن خانه‌اش نداشته باشد. به‌طور مثال اگر کسی ۶۰مترمربع بنا در کوچه‌پسکوچه‌های کم‌عرض این محله داشته باشد با اجرای طرح تعریض معابر و تأمین ضروری پارکینگ، متراژ بنایش طی نوسازی به‌طور محسوسی کاهش می‌یابد.»
بازنگری در تسهیلات نوسازی
ساکنان محله‌های جنوبی شهر و سرمایه‌گذاران بخش شهرسازی روی خوش به نوسازی بافت‌های فرسوده نشان نمی‌دهند. «محمد رحیمی» دبیر شورایاری محله شمشیری، در ارتباط با چرایی این کم اقبالی نوسازی شهری می‌گوید: «اغلب ساکنان محله‌های جنوبی تهران مانند محله شمشیری به آپارتمان‌نشینی عادت ندارند و به همین دلیل از تجمیع پلاک‌های هرچند ریزدانه خود گریزانند. از سوی دیگر، کمتر سرمایه‌گذاری مایل است در نوسازی واحدها و پلاک‌های اینجا مشارکت کند؛ چون سود مالی متناسب با هزینه‌هایش حاصل نمی‌شود. از طرفی، برخی سرمایه‌گذاران برای تأمین سود خود از کیفیت مصالح ساختمانی می‌کاهند. این مسئله نیز پیامدهای فراوان دارد.» «اصغر قانع» دبیر شورایاری محله شهید دستغیب، اما معتقد است: «تسهیلات نوسازی محدود فعلی متناسب با نرخ بازار سنجیده نشده است. در تدوین این تسهیلات و بسته‌های تشویقی باید بازنگری شود.»
«فرهاد کرمی» معاون شهرسازی
و معماری شهردار منطقه ۹:
رتبه هشتم مناطق فرسوده تهران
نهمین تکه از پایتخت با ۱۷۲ هکتار بافت فرسوده از مساحت کل هزار و ۹۷۴ هکتاری جایگاه هشتم فرسوده‌ترین منطقه در بین مناطق ۲۲گانه تهران را به خود اختصاص داده است. «فرهاد کرمی» معاون شهرسازی و معماری شهردار منطقه ۹، ضمن بیان این مطلب می‌گوید: «یکی از مهم‌ترین معضلات منطقه ۹ بافت فرسوده است که محله شهید دستغیب در آن با بیش از ۶۳درصد فرسودگی رتبه نخست را به خود اختصاص داده؛ رتبه‌ای که به سبب ریزدانگی پلاک‌ها، عرض نامناسب معابر و قدمت محله و ابنیه حاصل شده است. در مقابل، محله استادمعین با ۸درصد فرسودگی در رتبه آخر نمودار فرسودگی قرار دارد.» کریمی می‌افزاید: «طبق بررسی‌های انجام شده در منطقه علل کم اقبالی نوسازی بافت‌های فرسوده از سوی اهالی منطقه، مشکلات ورثه‌ای، اعتیاد مالک، کهولت سن مالک، حفظ حریم خصوصی، شلوغی و مشکلات آپارتمان‌نشینی، بی‌اعتمادی به سرمایه‌گذاران و سود پایین اقتصادی شناسایی شده است که سعی می‌شود از طریق دفاتر توسعه محلی در نواحی رفع شود.»
نگاه کارشناس
«مهدی امانی» کارشناس ارشد شهرسازی و معمار:
استانداردگرایی در نوسازی شهری جدی دنبال شود
«در نوسازی شهری باید به استانداردگرایی فرهنگی و کالبدی توجه شود.» «مهدی امانی» کارشناس ارشد شهرسازی و معماری، با بیان این مطلب می‌افزاید: «با توسعه شهرها مبحث استانداردگرایی ساخت‌وسازها از مصالح ساختمانی تا طراحی بنا به. چون با رعایت این استانداردها هویت محله‌ها، حفظ و حس تعلق خاطر اهالی تقویت می‌شود.» امانی می‌افزاید: «انجام اقدامات و اجرای طرحی‌هایی در زمینه فعالیت مراکزی با عنوان سنجش مصالح ساختمانی، سامان بخشیدن به شرایط اقتصادی شهروندان، تقویت حس مشارکت‌پذیری اجتماعی و بهره‌گیری از پیوست‌های مطالعاتی و تحقیقاتی می‌تواند نوسازی و معاصرسازی شهری را با کمیت و کیفیت مطلوبی همراه کند.»
نمودار تراکم فرسودگی در محله‌های منطقه
(این آمار بدون احتساب معابر عمومی فرسوده است)
۳۵ هکتار محله شهید دستغیب
۲۰ هکتار محله مهرآبادجنوبی
۱۸ هکتار محله شمشیری
۲۳. ۸ هکتار محله دکتر هوشیار
۱۲. ۶ هکتار محله سرآسیاب
۶. ۴ هکتار محله استاد معین
۱۴. ۳ هکتار محله امامزاده عبدالله(ع)
محله دکتر هوشیار با ۳۶درصد نوسازی در منطقه رتبه نخست را دارد.
محله شهید دستغیب با ۲۹درصد نوسازی پیش می‌رود.
محله استادمعین با ۲۱درصد نوسازی، بافت‌های فرسوده را نونوار می‌کند.
۳۴ هزار نفر در بافت‌های فرسوده منطقه ساکن هستند.
۴۰ درصد فرسودگی ابنیه در ناحیه یک است.
۴۷ درصد فرسودگی ابنیه در ناحیه ۲ است.
۴۹ درصد شاخص فرسودگی منطقه بدون در نظر گرفتن مساحت فرودگاه، پادگان‌ها و محدوده‌های صنعتی است.
نظر شما