همشهری آنلاین _ راحله عبدالحسینی: اگر به موزه زمان سری زده باشید، حتماً در کنار ساعت آفتابی و ساعت‌های اهدایی از کشورهای دیگر، چشمتان به تابلوهایی افتاده که در نگاه نخست عجیب و غریب به نظر می‌رسد؛ تابلوهایی که با قطعات بسیارریز و کوچک انواع و اقسام ساعت‌های رومیزی، مچی و دیواری ساخته شده است و مفهوم دیگری را روایت می‌کند. خالق این آثار «هوشنگ فروتن» است که شیشه‌گری، ویترای، طراحی روی چوب و مجسمه‌سازی را نیز، تجربه و ۸ تابلوی کلاژ ساعتی و ۲ مجسمه ساعتی را به موزه زمان در محله زعفرانیه اهدا کرده است. گفت‌وگوی ما با او را می‌خوانید.
- انتظار در ساعت‌سازی و خلق یک ایده
فروتن که این روزها از بیماری رنج می‌برد و مدتی است تابلویی درست نکرده، آرام و آهسته صحبت می‌کند. کنجکاویم تا بدانیم که ایده خلق کلاژهای ساعتی از کجا و چطور به ذهنش خطور کرده است. او از ۳ دهه پیش یاد می‌کند و این‌طور پاسخ می‌دهد: «به مغازه ساعت‌فروشی پدر دوستم رفته بودم. دوستم منتظر بود تا پدرش به مغازه بیاید. در این فاصله بیکار ننشستم و قطعات ساعت را کنار هم چیدم. ترکیب خوبی شد. به پدر دوستم گفتم که از این قطعات به من بدهد. گفت: به درد نمی‌خورد. برای چه می‌خواهی؟ تعدادی قطعه ساعت به من داد و از آن روز تا به حال این قطعات را با هم ترکیب می‌کنم و تابلوهای جدید می‌سازم.» فروتن همین قطعات به ظاهر دورریختنی و به درد نخور را هنرمندانه و خلاقانه کنار هم می‌چیند و طرحی نو درمی‌اندازد. ساخت کلاژهای ساعتی زمان بسیاری می‌برد و صبر و حوصله زیادی می‌خواهد.
- اجرای طرح‌ها بداهه است
تهیه قطعات ساعت در این حجم و تنوع هم برای خودش داستانی دارد. فروتن برای کارش به تعداد زیادی قطعه نیاز دارد. از بازار سید اسماعیل ساعت‌های از کار افتاده می‌خرد. می‌گوید: «برخی ساعت‌های کارخانه‌های برند، دیگر تولید نمی‌شود و قطعات جانبی‌شان برای ساعت‌سازی‌ها بی‌استفاده است. آن قطعات را با قیمت بالایی می‌خرم. به قول یکی از دوستان برخی از قطعات عتیقه است؛ چون دیگر ساخته نمی‌شود.» برای ساخت یک کلاژ ساعتی، قطعات روی یک صفحه مشکی چسبانده می‌شود. جالب اینکه همه کارهای فروتن بدون اتود و به‌صورت بداهه اجرا می‌شود. وقتی به کارگاه او وارد می‌شوید، تازه درمی‌یابید که یک ساعت مچی کوچک می‌تواند از چه تعداد قطعه‌ریز و متنوع تشکیل شده باشد که هرکدام فرم خاصی دارد و در گوشه‌ای از تابلو می‌نشیند. او معتقد است که ساخت کلاژ ساعتی دید متفاوت می‌خواهد: «مثلاً یک قطعه ساعت در ذهن من شبیه ماهی بود که تابلوی آکواریوم را اجرا کردم.»
- اهدای کلاژ ساعتی به موزه زمان
فروتن متولد سال ۱۳۳۹ است و در دبیرستان ریاضی خوانده و در دانشگاه رشته مدیریت را دنبال و در زمینه گرافیک و کارهای هنری فعالیت کرده‌است. می‌گوید: «برادر بزرگ ترم دانشجوی دانشگاه هنرهای زیبا بود. من هم همراه او کارهای هنری مثل طراحی، شیشه‌گری، ویترای، مجسمه‌سازی، فرفورژه، گلیم‌بافی و ساخت تندیس را تجربه کرده‌ام.» او درباره اهدای ۸ تابلوی کلاژ و ۲ اثر حجمی به موزه زمان می‌گوید: «بهترین کارها و آنهایی را که بسیار دوست داشتم به موزه اهدا کردم تا به یادگار بماند. افراد زیادی هم از موزه بازدید می‌کنند و شاید جرقه نگاهی متفاوت به اطراف با دیدن این آثار در ذهنشان زده شود.»
- به کار خودت عشق بورز
کار هنری صبر و حوصله و عشق می‌طلبد. سر و کار داشتن با قطعات‌ریز و زیاد در کلاژ ساعتی حوصله بیشتری می‌خواهد. افراد زیادی بودند که دوست داشتند کلاژ ساعتی را تجربه کنند اما زود خسته شدند و دست از کار کشیدند. کسی موفق می‌شود که به کارش عشق بورزد. هیچ یک از تابلوهای کلاژ ساعتی شبیه هم نیست. ایده و قطعات مجزا دارد.
نظر شما