به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، ۱۳ کاروانسرای تاریخی استان مرکزی داشته‌های غنی معماری و کاربری خاص در برهه‌های تاریخی پیشین دارند که مالکیت این بناهای تاریخی خصوصی، اوقافی، میراث فرهنگی و عام‌المنفعه است. سیاست وزارت میراث فرهنگی بر حفظ، کاروانسراها و جلوگیری از تخریب آنها است و در این راستا از جذب سرمایه‌گذار برای مرمت‌های اولیه و تغییر کاربری این اماکن تاریخی استقبال می‌شود.
استان مرکزی بواسطه قرار گرفتن بین شمال و جنوب و غرب و شرق کشور به عنوان منطقه حائل و بینابینی نقش مهمی در ارتباطات منطقه‌ای داشته است، بر این اساس کاروانسراهایی در راه‌ها ساخته شد که قدیمی‌ترین کاروانسرا در استان مرکزی به راه بزرگ خراسان یا راه ابریشم معروف است.
همچنین از تعداد ۲۰ کاروانسرای تاریخی که در استان شناسایی شده قدیمی‌ترین آنها کاروانسرای حمزه آباد و کاروانسرای حاجی‌آباد در شهرستان زرندیه در مسیر راه بزرگ خراسان هستند. در این میان ساوه و زرندیه بواسطه قرار گرفتن در مسیر راه یاد شده و راهی که ایران مرکزی را به سلطانیه در دوره ایلخانی ارتباط می‌داده جایگاه ویژه دارند.
به لحاظ وسعت کاروانسرای خشک‌رود مربوط به دوره صفویه در شهرستان زرندیه بزرگ‌ترین کاروانسرای استان و به لحاظ سیر تحول معماری و آرایه‌های وابسته به آن کاروانسرای باغ شیخ مربوط به دوره قاجار در روستای باغ شیخ مهم‌ترین نمونه‌ها به حساب می‌آیند.
با توسعه راه‌های زیارتی بعد از دوره ایلخانی کاروانسراهایی در مسیر راه‌ها شکل می‌گیرد که مهم‌ترین این راه‌ها که مردمان ایران مرکزی چون یزد، نائین، کاشان را به عتبات اتصال می‌داده از فراهان می گذشته و به نام راه کربلا خوانده می‌شده است و کاروانسراهایی چون دودهک، کهک، ابراهیم آباد، مشهد میقان، دولت آباد، در مسیر این راه قرار داشته‌اند.
تاکنون ۱۳ کاروانسرای استان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند و در سال‌های اخیر دو کاروانسرای دودهک در شهرستان دلیجان و کاروانسرای ورده در شهرستان زرندیه توسط بخش خصوصی مرمت و بازسازی شده و آماده بهره‌برداری با کاربری گردشگری قرار گرفته‌اند.
نظر شما