روستای بدون زباله در سیستان و بلوچستان

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه ایران، همه جا تمیز است حتی تا چند کیلومتر بعد از روستا هم خبری از هیچ زباله‌ای نیست. سطل‌های زباله این قدر خالی مانده بودند که اهالی روستا همه آنها را جمع کرده‌اند. شب‌ها هیچ ماشینی برای جمع‌آوری زباله‌ها حرکت نمی‌کند. شاید برای شهرنشینان با وجود تلاش‌های شهرداری، دیدن هر روزه سطل‌های پر از زباله و خیابان‌هایی که هر گوشه‌اش آشغالی روی زمین ریخته عادی شده است، اما تصور چنین روستایی در دل یکی از استان‌های محروم کمی دور از ذهن باشد. اما وجود روستای بدون زباله «کهن‌کهور» در بخش مرکزی شهرستان مهرستان سیستان و بلوچستان واقعیت دارد. مردم این روستا برای از بین بردن زباله‌هایشان و تمیزی روستا نه منتظر دهیاری مانده‌اند نه کمک‌ها و بودجه‌های دولتی. خودشان آستین‌های همت را بالا زده‌اند و حالا به‌عنوان تنها روستای بدون زباله معرفی شده‌اند.

محمد رفیع دهواری، فرماندار شهرستان مهرستان می‌گوید: مردم این روستا از دیرباز فرهنگ نریختن زباله را به فرزندان خود آموزش داده‌اند و این موضوع بین آنها نهادینه شده است. دستگاه‌های دولتی کار زیادی برای این موضوع انجام نداده‌اند و همه کارها بر عهده خود مردم است. در واقع مردم روستا زمینه اولیه را داشته‌اند و ما تنها آنها را هدایت کرده‌ایم و یک سری کارها مانند روش‌های بهداشتی دفن زباله را به آنها آموزش داده‌ایم.

دهواری، «کهن کهور» را تنها روستای بدون زباله در استان و - شاید - حتی کشور می‌داند و می‌گوید: مردم اینجا به قدری خود را مقید به حفظ تمیزی محیط روستا می‌دانند و اطمینان دارند که هیچ کس به خودش اجازه انداختن زباله روی زمین را نمی‌دهد که سطل‌های زباله را از محیط روستا جمع‌آوری کرده‌اند. البته حتی زمانی هم که سطل‌های زباله جمع نشده بود همیشه خالی بودند چون اینجا هیچ کس زباله‌هایش را از خانه بیرون نمی‌آورد. روستا بقدری تمیز است که حتی می‌توانیم ادعا کنیم هر کس در این روستا زباله پیدا کند می‌تواند جایزه بگیرد!

• ۴۰ روستای دیگر بدون زباله می‌شوند

فرماندار مهرستان درباره روش‌های دپو و امحای زباله در این روستا توضیح می‌دهد: کاری که ما انجام داده‌ایم این است که تفکیک زباله‌ها را به خانواده‌ها آموزش داده و تمام خانوارها زباله‌هایشان را قبل از دفن تفکیک می‌کنند. حتی ۵۰ درصد این زباله‌ها مانند ته مانده میوه، سبزی و مواد غذایی دوباره برای غذای دام‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. یک سایت زباله با کمک دهیاری و اهالی در بیرون از روستا آماده شده و خود روستاییان بعد از تفکیک، زباله‌های باقی مانده را برای سوزاندن یا دفن به این سایت می‌برند. نکته جالب این است که ما هیچ ماشین حمل زباله و کارگری برای جمع ‌آوری زباله‌ها نداریم و تمام کار بر عهده خود روستاییان است. خودشان تفکیک می‌کنند، جمع می‌کنند، دفن می‌کنند و خلاصه این که برای تمیزی روستایشان منتظر نیستند یک ارگان دولتی کاری انجام دهد.

تمام ۱۱۰ خانوار ساکن در این روستا برای تمیزی محیط زندگی‌شان تلاش می‌کنند، بیشتر کارهای این روستا توسط خود اهالی انجام می‌شود. حیاط منازل هم تمیز است و به جرأت می‌توان گفت این روستا یکی از روستاهای پاک کشور است. حتی تا شعاع یک تا دو کیلومتری این روستا هم هیچ زباله‌ای وجود ندارد. اگر بر فرض باد زباله را هم با خودش بیاورد مردم خود را متعهد می‌دانند که سریع آن را جمع کنند.

این موضوع تنها مربوط به زباله‌ها نیست بلکه این حس مسئولیت در تمام جوانب زندگی آنها وجود دارد. مثلاً شاخه‌های نخل‌ها را خشک می‌کنند و در محیطی که از قبل مشخص کردند جمع‌آوری می‌کنند تا باقیمانده آن روستا را کثیف نکند. حتی علوفه مورد نیاز برای دام‌هایشان را هم در محیطی جدا جمع می‌کنند.

دهواری این روستا را بهترین نمونه در کشور می‌داند و می‌گوید: ۴۰ روستای دیگر استان برای رسیدن به روستای عاری از زباله هدف‌گذاری شده و ما تلاش داریم تا تمام روستاییان را به مسیری هدایت کنیم که خودشان محیط زندگی‌شان را تمیز نگه دارند. دهیاران روستاهای دیگر بارها برای دیدن تمیزی این روستا به اینجا سفر کردند و تلاش کردند الگوی مناسبی برای روستای خودشان تهیه کنند. بارها گفته‌ام اگر کسی حتی یک زباله هم در این روستا پیدا کند من به او جایزه می‌دهم. شاید باورتان نشود اما اگر باد هم زباله‌ای را با خود بیاورد مردم برای برداشتن آن عجله دارند. کسی از این که خم شود و آشغال‌ها را از روی زمین جمع کند خجالت نمی‌کشد. از بچه ۵ ساله تا پیرمرد ۹۰ ساله همه خود را موظف به برداشتن زباله‌ها می‌دانند.

• تأثیر آموزش‌های والدین به فرزندان

محسن دهقانی، دهیار روستای کهن کهور که تمام عمرش را در این روستا گذرانده هم می‌گوید: مردم این روستا از دیرباز ریختن زباله را بد می‌دانستند. فرهنگ نظافت از سال‌های دور در این روستا مرسوم بوده و پدر و مادرها نریختن زباله را به‌صورت عملی به بچه‌هایشان یاد می‌دادند اما چون امکانات ارتباطی محدود بوده ما نمی‌توانستیم این روستا را به همه ایران معرفی کنیم.

در قدیم هم که خبری از جمع‌آوری زباله‌ها به‌صورت مکانیزه نبوده کهن کهور همیشه تمیز بوده است. چند سالی می‌شود که به علت احداث سد مجبور شدیم روستایمان را جابه‌جا کنیم و به اینجا آمده‌ایم اما هم روستای قدیمی و هم روستای جدید همیشه تمیز بوده است. شغل بیشتر مردم کشاورزی و دامداری است اما حتی در جمع‌آوری فضولات دامی و علوفه هم دقت لازم را دارند و هیچ اثری از باقی مانده‌های کشاورزی و دام‌ها نمی‌توانید در خانه‌ها و کوچه‌های روستا پیدا کنید.

دهقانی می‌گوید: اینجا خبری از اینترنت نیست و ما نتوانسته‌ایم این فرهنگ را در تمام کشور منتشر کنیم اما به تازگی با کمک و تلاش فرماندار مهرستان نام کهن کهور به‌عنوان «روستای بدون زباله» در کشور مطرح شده است.

از روزی که فیلم این روستا در شبکه‌های مجازی منتشر شده خیلی‌ها تصور می‌کنند این تمیزی به خاطر جمع‌آوری به‌موقع زباله‌ها از سوی دهیاری است اما به‌ عنوان دهیار باید بگویم مجموعه دهیاری دخالت زیادی در جمع‌آوری زباله‌ها ندارد و مردم خودشان همه کارها را انجام می‌دهند و خود را موظف می‌دانند که محیط روستایشان را پاک کنند.

دهیار روستای کهن کهور همه ۱۱۰ خانوار این روستا را به نوعی دهیار می‌داند و ادامه می‌دهد: درست است که در سایت آمار ۵۵ خانوار برای این روستا ثبت شده، اما ما ۱۱۰ خانوار هستیم که در زمان اعلام به سایت آمار حدود۵۰ درصد نتوانستیم در سایت ثبت‌ نام کنیم چون اینجا اینترنت نداریم، البته به تازگی دکل نصب شده اما هنوز دسترسی‌ها وصل نیست. امکانات کم است، کم‌آبی اذیتمان می‌کند اما جوانان روستا علاقه‌ای به مهاجرت به شهر ندارند. می‌خواهند همین جا بمانند و هر کاری از دستشان برمی‌آید برای زادگاهشان انجام دهند تا شاید روزی روستا هیچ کمبودی نداشته باشد.