مجموع نظرات: ۰
دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۸۷ - ۲۱:۲۵
۰ نفر

مهدی صارمی‌فر: بامداد روز دوشنبه ۲۶ مه (۶ خرداد) سیاره سرخ، میزبان آخرین سفیر زمین بود. آزمایشگاه پیشرفته روباتیک «فینیکس» در حدود ساعت ۴:۲۶ بامداد با موفقیت در ناحیه از پیش تعیین‌شده فرود آمد.

البته محل دقیق فرود مشخص نبود و تنها، حدود این ناحیه در قطب شمال مریخ از قبل تعیین شده بود و خود مریخ نشین با استفاده از دوربین پیش‌رفته‌اش باید در آخرین لحظات،‌ بهترین نقطه را برای فرود انتخاب می‌کرد.

مدارگرد اودیسه که لحظات فرآیند فرود را از مدار مریخ برای زمین مخابره می‌کرد، نخستین خبرها را از موفقیت این فرود به پایگاه‌های ناسا (مرکز پیشرانه موشکی ناسا در دانشگاه کلنک در لس‌آنجلس) فرستاد و دقایقی پس از فرونشستن گردوغبار در محل فرود فینیکس هم خود این مریخ‌نشین، عکس‌هایی (از طریق مدارگردهای مریخ) به زمین فرستاد که نشان‌دهنده ثبات در عملکرد اولیه این فضاپیما بود.

سطح‌نشین فینیکس، در اوت ۲۰۰۷ از پایگاه کندی در کیپ‌کاناورال فلوریدا به فضا پرتاب شد و بعد از گذراندن ۶۸۰ میلیون کیلومتر در حدود ۹ ماه، بالاخره به مقصد رسید. فونیکس، سی‌ونهمین ماموریتی است که از مبدا زمین به مقصد مریخ انجام شده است.

 روایت تصویری  فینیکس ازسیاره سرخ

جالب است که از این همه ماموریت، تنها ۱۶ ماموریت با موفقیت انجام شده است و بقیه یا از مدار زمین فراتر نرفته‌اند، یا در راه رسیدن به مریخ از کار افتاده‌اند، یا ارتباطشان با زمین قطع شده یا از کنار مریخ عبور کرده‌اند.

فینیکس، اولین ماموریت به‌مقصد مریخ است که توسط یک مرکز دانشگاهی هدایت می‌شود.

گروه علوم سیاره‌ای دانشگاه آریزونا در اولین ماموریت از سری جدید ماموریت‌های فضایی ناسا، این فضاپیما را بر اساس تجربیات ماموریت شکست‌خورده فرودگر قطبی مریخ (MPL) و با استفاده از تجهیزات برنامه نقشه برداری مریخ (MSP,01)  طراحی کرده است و با توجه به‌آنکه موفقیت این ماموریت دشوار از بقایای ۲ ماموریت قبلی به‌دست می‌آید، آن را فینیکس (به معنی ققنوس) نام نهاده‌است.

پنل خورشیدی

اهداف فینیکس در مریخ عبارتند از: بررسی گذشته آب در مریخ و کشف آثار احتمالی حیات در گذشته خاک مریخ. سال‌هاست دانشمندان می‌دانند امروز آب مایع روی سطح مریخ وجود ندارد.

اما ماموریت‌هایی مانند نقشه‌برداری سراسری مریخ، اودیسه و مریخ‌نوردها شواهدی به‌دست آورده‌اند که نشان می‌دهند روزگاری در مریخ، آب مایع در دره‌های تنگ و عمیقی جاری بوده و در دریاچه‌هایی سطحی جمع می‌شده است.

در سال ۲۰۰۲، نقشه‌بردار سراسری مریخ توانست مقادیر انبوهی یخ‌آب را در لایه‌های زیرسطحی قطب شمال مریخ آشکار کند. فینیکس ماموریت دارد گذشته آب را در قطب شمال مریخ جست‌وجو کند.

دانشمندان حدس می‌زنند تا ۱۰۰ هزار سال پیش، آب مایع در قطب‌های مریخ جریان داشته است. همچنین به‌تازگی در زمین، گونه‌های جدیدی از حیات میکروبی کشف شده است که نشان می‌دهد حیات می‌تواند در شرایط بسیار بسیار دشوار نیز وجود داشته باشد.

هاگ باکتری‌های کشف‌شده در شرایط بسیار سرد، بسیار خشک و حتی بدون هوا برای میلیون‌ها سال به خواب می‌رود و زمانی‌که شرایط مناسب پدید آمد، دوباره فعال می‌شود.

دانشمندان حدس می‌زنند ممکن است توده‌هایی از این هاگ‌های میکروبی در قطب شمال مریخ وجود داشته باشد؛ چرا که حدودا هر ۱۰۰هزار سال، شرایط محیطی مساعدی در قطب‌های مریخ برای حیات پدید می‌آید.

فینیکس، خاک مریخ را در جست‌وجوی ترکیب‌های شیمیایی پیچیده و لازم برای حیات جست‌وجو می‌کند. فونیکس همچنین لایه‌های زیرین سطح مریخ  را که از پرتوهای زیانبار خورشید در امانند، بررسی می‌کند و در آنجا به‌دنبال مواد آلی و نشانه‌های حیات می‌گردد.

فینیکس یک بیل مکانیکی کوچک مجهز به دوربین دارد که با آن سطح مریخ را برای رسیدن به لایه یخ حفر خواهد کرد و سپس نمونه‌های استخراجی را برای تجزیه و تحلیل به سکوی کاوشگر منتقل می‌کند.

ناسا گفته که فینیکس چند روز دیگر، پژوهش‌های علمی‌اش را شروع می‌کند و تا آن زمان  تنها موقعیت دقیق خود و فضای اطرافش را می‌سنجد. مدت زمان این ماموریت تنها 3ماه است ولی چه بسا مثل برنامه دوقلوهای مریخ‌نورد اسپریت و آپورتونیتی، این زمان بیشتر شود.

البته این آزمایشگاه علمی، متحرک (Rover) نیست و درجای خود ثابت (Lander) است. ناسا تاکنون ۴۲۰ میلیون دلار هزینه ماموریت مریخ‌نشین فینیکس کرده‌است.

کد خبر 53167

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فضا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز